علی‌رغم اعلام بازگشایی مدارس در مهر 1400، همچنان خبری از واکسیناسیون دانش‌آموزان نیست. از طرفی رئیس دولت خبر از به تعویق افتادن آموزش حضوری می‌دهد. روزهاست که آموزش و پرورش خبر از زمان بازگشایی مدارس در مهر 1400 همراه با وعده‌ی واکسیناسیون معلم‌ها و دانش‌آموزان می‌دهد. اما تا امروز نه تنها خبری از واکسیناسیون دانش‌آموزان نیست بلکه آموزش حضوری و زمان بازگشایی مدارس نیز به تعویق افتاده است. محصلان، دبیران و خانواده‌ها باید خود را برای آموزش آنلاین در سال تحصیلی 1401-1400 آماده کنند. با این حال وزارت آموزش و پرورش و وزارت بهداشت در تلاش برای تهیه‌ی واکسن مورد نیاز بچه‌ها هستند. اما آن چه مسلم است از بازگشایی مدارس و آموزش حضوری تا نوروز 1401 خبری نخواهد بود. برای اطلاع از جزئیات خبر با ما همراه باشید.
اولویت‌بندی واکسیناسیون دانش‌آموزان
همان‌طور که می‌دانید اولویت واکسیناسیون دانش‌آموزان با افرادی است که مشکلات زمینه‌ای دارند. اما نکته‌ی اصلی در روند واکسیناسیون آن است که تأثیر واکسن بر گروه‌های سنی 18-7 سال هنوز به طور کامل و دقیق مشخص نیست. از طرفی کودکان با توجه به کاهش علائم، عدم توانایی در مراقبت از خود در رعایت نکات بهداشتی و فصله‌گذاری اجتماعی، ناقلان بسیار قوی هستند. همچنین وابستگی آن‌ها به بزرگترها منجر به نزدیک شدن به والدین و افزایش خطر ابتلا خواهد شد. علی‌رغم این مسائل اولاً تأثیرگذاری مثبت واکسیناسیون دانش‌آموزان از لحاظ علمی هنوز روشن نیست. ثانیاً ما در ایران واکسن کافی برای تزریق به کودکان نداریم. البته بر اساس برخی اخبار واکسن‌هایی برای گروه‌های سنی 18-12 سال در نظر گرفته شده که هنوز مراحل کارآزمایی و انتشار علمی نتایج آن‌ها به اتمام نرسیده است. سعید نمکی وزیر پیشین بهداشت نیز درباره‌ی نگرانی خانواده‌ها نسبت به بازگشایی مدارس در مهر و عدم واکسیناسیون محصلان گفته بود: در حال حاضر هیچ دانش‌آموزی در هیچ جای دنیا واکسینه نشده و حتی به عنوان گروه هدف نیز در نظر گرفته نشده‌اند. با این حال تنها واکسنی که برای گروه سنی 18-5 سال تأثیرگذاری مثبت داشته، واکسن پاستور بوده که در صورت دریافت پاسخ مناسب از آن استفاده خواهیم کرد. مقامات وزارت بهداشت نیز در راستای بازگشایی مدارس، واکسیناسیون دانش‌آموزان و کودکان دارای بیماری‌های زمینه‌ای را به صورت جدی دنبال می‌کنند. هر چند هنوز نیدل واکسن به بازوی بچه‌ها نرسیده است. علیرضا رئیسی سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا در این خصوص می‌گوید: واکسیناسیون محصلان دارای بیماری زمینه‌ای در اولویت کاری ما قرار دارد. در حال حاضر دو کشور چین و کوبا توانایی تأمین واکسن برای افراد زیر 18 سال را دارند. به همین دلیل ما قصد داریم برای واکسیناسیون دانش‌آموزان دارای بیماری زمینه‌ای و در معرض خطر از این کشورها حدود 6 میلیون دز تهیه کنیم. وی ادامه داد: این روند در کنار واکسیناسیون معلم‌ها، کارکنان مدارس، رانندگان سرویس و والدین محصلان (در گروه‌های سنی) که در حال انجام است به ایمنی بازگشایی مدارس کمک بسیار بزرگی می‌کند.
سردرگمی دولت در زمان بازگشایی مدارس
با تمام این اوصاف نمی‌توان با قطعیت گفت که برنامه‌ی واکسیناسیون فراگیر دانش‌آموزان در دست اجرا است. از طرف دیگر مجلس زمان بازگشایی مدارس را تا واکسینه شدن 100 درصدی دانش‌آموزان به تعویق انداخته است. سید جلیل میرمحمدی نایب رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس گفت: در جلسه‌ای که به دستور رئیس مجلس و با حضور میهمانانی از وزارت بهداشت، هلال احمر، دستگاه‌های امنیتی، دانشگاه‌های علوم پزشکی و نیروهای مسلح برگزار شد، در راستای مقابله با موج پنجم کرونا و مهار آن نقطه نظرات کارشناسی دریافت شد که با حضور اعضای کمیسیون بهداشت و درمان راه‌کارها جمع‌بندی شدند. وی ادامه داد: اعضای کمیسیون در رابطه با تصمیم زمان بازگشایی مدارس در مهر معتقدند که باید تجدید نظر صورت گیرد. بهترین کار به تعویق انداختن این تصمیم تا زمان پوشش 100 درصدی واکسیناسیون عمومی است.
واکسیناسیون معلم‌ها برای آموزش آنلاین
طبق آمار در کشور حدود 950 میلیون تا یک میلیون و 100 هزار معلم و کادر آموزش و پرورش وجود دارد که فرآیند واکسیناسیون با توجه به کمبود واکسن، بی‌نظمی در ارائه‌ی خدمات و کندی روند کار یک اقدام زمان‌بر است که تا مهر 1400 به اتمام نخواهد رسید. با این حال مسئولین از واکسینه شدن حدود 30 درصد از فرهنگیان و معلمان خبر می‌دهند. محمد حسن بیگی مدیر کل دفتر تندرستی و سلامت وزارت آموزش و پرورش در این خصوص گفت: آمار واکسیناسیون معلم‌ها در بعضی شهرها بالا است. روند تزریق واکسن در برخی مناطق و شهرهای کوچک نیز رو به اتمام است، زیرا تراکم پایین‌تری نسبت به سایر مناطق دارند و ظرفیت آنجا برای واکسینه شدن با چالش مواجه نشده است. بیگی در پاسخ به چرایی روند کند واکسیناسیون معلم‌ها در تهران گفته بود: ظرفیت استان‌ها با هم متفاوت است. ما در بعضی استان‌ها تا 60 درصد فرهنگیان را واکسینه کرده‌ایم. وزارت بهداشت نیز از به اتمام رسیدن مرحله‌ی اول واکسیناسیون معلم‌ها تا 25 مرداد خبر داده بود. اما از آنجا که در تهران تنها 20 درصد فرهنگیان واکسینه شده‌اند، این زمان تمدید خواهد شد. مدیر کل تندرستی و سلامت آموزش و پرورش گفت: در طرح واکسیناسیون فرهنگیان تمامی عواملی که به نوعی با مدرسه در ارتباط هستند مانند: خدمتکاران، رانندگان سرویس و... همگی تحت پوشش واکسیناسیون قرار می‌گیرند. با وجود همه‌ی این اوصاف متأسفانه وزارت بهداشت نتوانسته به وعده‌های خود از لحاظ زمانی عمل کند و حتی واکسیناسیون مرحله‌ی اول معلم‌ها نیز به پایان نرسیده است.
دولت جدید، تغییرات جدید و مشکلات جدید
با روی کار آمدن دولت جدید در بحرانی‌ترین شرایط کرونایی کشور، ما در آستانه‌ی تغییر مدیران در بزرگترین وزارتخانه هستیم. با این اوصاف نمی‌توان انتظار داشت که تصمیمات مدیران دولت قبل و وزارت بهداشت به نتیجه‌ی مطلوب برسند. متأسفانه وزارت آموزش و پرورش در شرایط متزلزلی به دلیل تغییرات وزارتخانه‌ای قرار دارد. در این شرایط وعده‌های مدیران قبل مانند چک بی‌محل تلقی می‌شوند. بنابراین نمی‌توان انتظار داشت برنامه‌ی واکسیناسیون معلم‌ها، پرسنل اداری و خدماتی آموزش و پرورش به درستی پیش رود. از این رو احتمال زمان بازگشایی مدارس در مهر 1400 روز به روز ضعیف‌تر می‌شود. علیرضا کمره‌ئی معاون آموزش متوسطه‌ی وزارت آموزش و پرورش درباره‌ی سناریوی آموزش حضوری می‌گوید: برای بازگشایی مدارس 5 سناریو داریم. اول شرایط عادی حضوری و زمان‌های استاندارد آموزشی که یک سناریوی ایده‌آل اما غیرمحتمل است. دوم شرایط حضوری در زمان‌های کوتاه شده همراه با رعایت پروتکل‌های بهداشتی که سناریویی ممکن و مطلوب است. سومین سناریو که از همه مطلوب‌تر است ترکیبی از آموزش آنلاین و حضوری، کلاس‌های تقسیم شده و زمان‌های نسبتا کوتاه شده‌ی آموزشی است. البته این سناریو نیازمند واکسینه شدن کامل معلم‌ها و ضرورت رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی است. در سناریوی چهارم بر اساس وضعیت رنگ‌بندی استان‌ها اقدام خواهد شد. سناریوی پنجم که بدبینانه‌ترین حالت است، مطلقا آموزش آنلاین خواهیم داشت.
آموزش ترکیبی دانش‌آموزان از مهر
علیرضا کاظمی سرپرست وزارت آموزش و پرورش از برگزاری کلاس‌ها به صورت ترکیبی از مهر خبر داد و گفت: سیاست و هدف ما بازگشایی مدارس به صورت تدریجی، کم دغدغه و در آرامش است. با رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی به سمت آموزش ترکیبی (آموزش آنلاین و حضوری) پیش می‌رویم. علیرضا کاظمی در خصوص برنامه‌ی شاد اظهار داشت: اپلیکیشن شاد توسعه و مدیریت یکپارچه‌ای دارد و بهترین بستر برای آموزش آنلاین است که می‌توان با کیفیت‌بخشی به آموزش این مسیر را طی کرد. کاظمی ادامه داد: با ستاد ملی مبارزه با کرونا توافق کردیم، استانداردهایی برای آموزش حضوری تعیین کنند. به عنوان مثال: اگر بگویند در کلاس‌های 15 نفره فاصله‌گذاری اجتماعی رعایت شود، ما آموزش را حضوری خواهیم کرد. تمامی استانداردهای اعلام شده طبیعتا رعایت خواهند شد. در صورتی که امکان رعایت آن‌ها وجود نداشته باشد، آموزش آنلاین را در پیش خواهیم گرفت. حجت الاسلام و المسلمین ابراهیم رئیسی ریاست جمهوری کشور در خصوص آغاز سال تحصیلی جدید گفت: جلوگیری از تداوم عقب‌ماندگی آموزشی مسئله‌ی بسیار مهمی است. بنابراین باید بعد از تمهید مقدمات لازم مانند: تدابیر بهداشتی و قانع کردن خانواده‌ها تصمیمات لازم در این باره گرفته و اجرا شود.
سخن آخر
با توجه به کمبود واکسن، کندی روند تزریق واکسیناسیون، عدم تأیید واکسن برای گروه سنی 18-5 سال و تغییر مدیران در دولت جدید پیش‌بینی می‌شود که بازگشایی مدارس تا نوروز 1401 امکان‌پذیر نخواهد بود. از طرفی والدین به دلیل ترس از شیوع ویروس و مخاطرات جانی ناشی از آن ترجیح می‌دهند فرزندانشان تا زمان انجان واکسیناسیون عمومی به صورت 100 درصدی، به جای آموزش حضوری به صورت آنلاین بیاموزند.