بی‌اشتهایی کودک یکی دیگر از دغدغه های والدین است. بدغذایی کودک با توجه به سن و شرایط جسمی می‌تواند متفاوت باشد. بسیاری از والدین در این زمینه سؤالاتی از قبیل اینکه چرا فرزندم بی‌اشتها است؟ چرا کودک من کم غذا می‌خورد و بیشتر فعالیت می‌کند؟ برای حل مشکل بدغذایی او چه کار کنم؟ و ... را مطرح می‌کنند. از آنجایی که تغذیه‌ی مناسب و کافی در رشد فیزیکی و ذهنی کودکان نقش مهمی ایفا می‌کند، آگاهی به علل اصلی بدغذایی و بی‌اشتهایی کودک برای والدین ضروری است.
علل بدغذایی و بی‌اشتهایی کودک
یکی از علل بدغذایی کودک، رفتار و برخورد اشتباه والدین است. پدر و مادرها با تحت فشار قرار دادن بچه‌ها، تمرکز بیش از حد روی غذا خوردن و دستوری صحبت کردن با آن‌ها باعث بروز اضطراب و استرس می‌شوند. از این رو کودکان گاهی غذا را پس زده و تمایلی به خوردن نشان نمی‌دهند. درگیری‌ها و نزاع‌های خانوادگی، که معمولا در زمان صرف وعده‌های غذایی اتفاق می‌افتد نیز تأثیرات منفی بسیاری را بر روحیه‌ی کودکان می‌گذارند؛ به گونه‌ای که وعده‌های غذایی برای آن‌ها یادآور نزاع والدینشان است و تمایلی به آن نشان نمی‌دهند. در بعضی موارد کلافه بودن می‌تواند علت این مشکل باشد، اگر شما نیز تاکنون این احساس را تجربه کرده باشید، می‌دانید که در چنین وضعیتی تمایل به خوردن هیچ چیزی ندارید. کودکان نیز همانند شما در این شرایط نمی‌توانند به خوبی غذا بخورند. کلافگی می‌تواند علل مختلفی داشته باشد. به همین دلیل شما باید با کودک صحبت کنید تا علت کلافگی او را دریابید. اگر در طول روز گرسنگی‌اش را بروز نداد، اصلا نگران و مضطرب نشوید. حتی بزرگ‌ترها نیز برخی مواقع بدون هیچ دلیلی احساس سیری می‌کنند. یکی دیگر از دلایل بی‌اشتهایی، حواس‌پرتی کودکان است. بچه‌ها معمولا هنگام تماشای تلویزیون یا بازی با وسایل مختلف، تمایلی به خوردن غذا ندارند زیرا همه‌ی تمرکزشان روی کاری است که انجام می‌دهند. تهیه‌ی میان‌وعده‌های زیاد مانند شیر و آب‌میوه نیز در بی‌اشتهایی کودکان مؤثر است زیرا این مواد با سطح پروتئین بالا موجب بروز حس سیری در آن‌ها می‌شوند. خستگی شدید، بیماری‌های مختلف مانند زخم دهان، ورم گلو، اسهال، آنورکسیای عصبی، درد دندان و لثه، آلرژی‌های غذایی و... از دیگر علل بدغذایی کودک به شمار می‌روند.
راه‌های حل مشکل بدغذایی کودک
بی‌اشتهایی بچه‌ها شاید موضوعی طبیعی باشد اما نباید نسبت به درمان آن بی‌توجه بود. والدین باید بدون هیچ استرسی ابتدا در پی علت بروز این مشکل باشند. زیرا گاهی اوقات علت آن اختلالات و بیماری‌هایی است که نیازمند درمان فوری‌اند. برخی از راه حل‌های بدغذایی کودکان متناسب با علل آن‌ها عبارت‌اند از: بی‌اشتهایی ناشی از وجود بیماری اگر کودک برای مدت طولانی غذا نخورد و تمایلی نیز به خوردن نداشته باشد، به احتمال زیاد دچار مشکل جسمی شده است. درد دندان یا لثه، زخم دهان یا گلو و ... می‌توانند باعث بروز بی‌اشتهایی شوند. در این شرایط پدر و مادر به جای تهدید یا توبیخ فرزندشان، باید او را نزد پزشک اطفال ببرند تا از سلامتی‌اش مطمئن شوند. علاوه بر مشکلات جسمی، بیماری‌های روحی از قبیل ترس، اضطراب و افسردگی نیز روی تغذیه‌ی کودکان تأثیر می‌گذارند. بنابراین برای اطمینان از سلامت جسمی فرزند می‌توان به مشاوره‌ی کودک مراجعه کرد. بدغذایی ناشی از رفتار والدین رفتار والدین به خصوص در سال‌های اولیه‌ی زندگی کودکان تأثیر بسزایی در عادات غذایی آن‌ها دارد. اگر کودک تمایلی به غذا خوردن ندارد نباید او را مجبور به این کار کرد. اصرار بیش‌ازحد و سخت‌گیری فقط فرزند را فراری می‌دهد. همچنین والدین نباید هرگز در وعده‌های غذایی به جدال با یکدیگر بپردازند و باعث بی‌اشتهایی فرزندانشان شوند. اگر کودک از روی بی‌حوصلگی، حواس‌پرتی یا کلافگی احساس سیری داشته باشد، با گذشت زمان به خوردن وعده‌غذایی تمایل نشان خواهد داد. بی‌اشتهایی ناشی از حساسیت غذایی گاهی اوقات کودکان نسبت به برخی مواد غذایی مثل لاکتوز موجود در شیر، پروتئین موجود در گندم (گلوتن) و ... حساسیت دارند. عوارض ناشی از این آلرژی نیز موجب ترس کودک از غذا می‌شود. در این شرایط زیر نظر گرفتن دقیق برنامه‌ی غذایی فرزند به مدت سه هفته می‌تواند به فهمیدن علل بی‌اشتهایی او کمک کند. با این کار نه تنها می‌توان از دلایل بی‌میلی کودکان آگاه شد، بلکه امکان آماده‌سازی وعده های غذایی آن‌ها بر اساس علایقشان نیز فراهم می‌شود. مشاوره‌های پزشکی نیز برای تشخیص حساسیت‌های غذایی کودکان گزینه‌ی مناسبی محسوب می‌شوند. بدغذایی ناشی از عادات غذایی غلط خانواده یکی از راه‌های درمان بدغذایی کودکان اصلاح عادات غذایی غلط است. تغذیه‌ی سالم اهمیت زیادی در نحوه‌ی غذا خوردن کودکان دارد. اگر والدین در همان سال‌های اول زندگی، مواد خوراکی سالم نظیر سبزیجات پخته شده، میوه، حبوبات و دیگر مواد سالم را در لیست غذایی خود جای دهند، کودکان نیز به مصرف آن‌ها عادت می‌کند. بنابراین بهتر است کودکان از همان سنین کم به غذاهای متنوع و طعم‌های مختلف عادت داده شوند. همچنین، می‌بایست از خوردن میان‌وعده‌های پرکالری، یک تا دو ساعت ساعت قبل از وعده‌ی اصلی منع شوند. اعضای خانواده بهترین الگو برای کودکان محسوب می‌شوند. پس باید با اصلاح عادت غذایی غلط، انتخاب رژیم تغذیه‌ای سالم و مناسبی را انتخاب کنند. با این کار در سنین بالا کمتر برای خوردن غذاهای مختلف بهانه‌گیری می‌کنند.
سخن آخر
متأسفانه گاهی کودکان برای غذا خوردن مقاومت می‌کنند. این مسئله اگر به صورت مداوم انجام گیرد، سلامت جسمی و رشد آن‌ها را به خطر می‌اندازد. به همین دلیل والدین باید مراقب تغذیه فرزندان باشند و با اصلاح عادات غذایی غلط در خانواده تا حد زیادی مانع از بروز این مشکل شوند. در این راستا می‌توان از متخصصین و مشاوران تغذیه نیز کمک گرفت. برخی از مدارس از همکاری مشاوره‌های تغذیه در ارائه ی وعده‌های غذایی بهره‌مند می‌شوند. به این ترتیب از مواد غذایی مناسبی برای دانش‌آموزان استفاده کرده و مشکلات بی‌اشتهایی آن‌ها را تا حدامکان رفع می‌کنند.