به گزارش خبرگزاری ایمنا در سال های اخیر کنکور زندگی خیلی از جوانان کشور ما را تحت تأثیر قرار داده و لازمه‌ی پیشرفت و رسیدن به اهداف آن‌هاست. این کنکور است که عملاً سرنوشت و آینده جوانان را مشخص کرده و یکی از چالش‌برانگیزترین مراحل زندگی محسوب می‌گردد. همین موضوع هم سبب شده که خیلی از انتشاراتی‌ها و شرکت‌های سودجو از کنکور سوءاستفاده کنند و به فکر مال‌اندوزی و کسب ثروت از این راه باشند. همانطور که می‌دانید، این روزها سازوکار آزمون سراسری با انتقادات زیادی مواجه شده و شورای عالی انقلاب فرهنگی برای برطرف کردن مشکلات مربوط به کنکور، دست به یک سری تغییرات زده است. تغییراتی مانند بیشتر شدن تأثیر معدل و حذف دروس عمومی از این جمله بوده‌اند. البته این موارد از نگاه دانش‌آموزان، دانشجویان و کارشناسان بحث‌برانگیز بوده و به نظر آن‌ها می‌تواند مشکلات خاص خودش را به همراه داشته باشد.
کنکور 1402 چه تغییراتی داشته است؟
بر اساس مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره‌ی کنکور سراسری سال 1402، 40 درصد رتبه طبق سوابق تحصیلی سال دوازدهم و برمبنای 10 درسی است که آزمون آن به صورت استاندارد کشوری اجرا می‌گردد و فقط 60 درصد رتبه طبق آزمون سراسری خواهد بود. عبدالرسول پورعباس، رئیس سازمان سنجش آموزش کشور در ارتباط با تغییرات کنکور 1402 گفته است: در کنکور سال آینده تغییرات مهمی خواهیم داشت. دروس عمومی در کنکور سال آینده حذف خواهد شد و به سوابق تحصیلی تبدیل می‌شود. این تغییرات از سال 1402 شروع شده و تا سال 1405 ادامه خواهد داشت. او خاطرنشان کرد: آزمون اختصاصی برای دروس اختصاصی پنج گروه آزمایشی دو مرتبه طی سال اجرا می‌گردد و نتیجه آن برای دو سال اعتبار خواهد داشت.
برگزاری کنکور در دو نوبت باعث کاهش بازده می‌شود؟!
فرزاد حیدری، مدرس مرکز علمی کاربردی هلال احمر استان اصفهان در ارتباط با اجرای کنکور در دو نوبت به خبرنگار ایمنا گفته است: وقتی تعداد دفعات برگزاری کنکور بیشتر شود، فقط چالش‌های وزارت علوم و سازمان سنجش به عنوان اجراکننده آزمون بیشتر خواهد شد. او خاطرنشان کرد: اگر قادر باشیم برای شرط معدل سهم بیشتری در نظر بگیریم، خیلی از خود کنکور تأثیر بهتری دارد. چراکه بیشتر شدن تعداد دفعات برگزاری کنکور به علت استرس بخشیدن به دانش‌آموزان، بازده آن‌ها را کمتر می‌کند. عضو هیئت علمی مرکز تحقیقاتی کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان در ادامه افزود: بیشتر شدن تعداد دفعات کنکور باعث می‌شود کارهای سازمان سنجش سخت‌تر شود، چراکه اگر دانش‌آموزی سطح سواد بیشتری داشته باشد، در همان مرحله اول نتیجه خوبی خواهد گرفت.
افزایش شرط معدل در شرایط فعلی به نفع ثروتمندان
فرزاد حیدری در مورد تأثیر شرط معدل خاطرنشان کرد: بعضی چالش‌ها در نظام آموزش و پرورش باید برطرف شود؛ بعضی از مدارس فقط معدل‌های بالای 19 را ثبت نام می‌کنند و امتحان بین این دانش‌آموزان برگزار می‌شود و بهترین افراد ثبت نام می‌شوند. حیدری افزود: وقتی مدارس دانش‌آموزانی با سطح علمی بالا را ثبت نام کنند، قطعاً سطح بازده مدرسه بیشتر می‌شود و اختلافاتی به وجود خواهد آمد. اما اگر همه مدارس دانش‌آموزان را با هر سطح علمی بپذیرند، معلم مجبور می‌شود به شکلی تدریس کند که دانش‌آموزان ضعیف هم بهتر شوند. او تاکید کرد اگر تأثیر معدل با همین شرایط الان بیشتر شود، اختلاف طبقاتی میان دانش‌آموزان افزایش خواهد یافت و فقط دانش‌آموزان ثروتمند می‌توانند با نمره مطلوب پذیرش شوند. اما اگر تحصیل در مدارس به صورت یکنواخت اجرا شود، به مراتب شاهد شکاف طبقاتی کمتری خواهیم بود. حیدری ادامه می‌دهد: در شرایط فعلی بهترین پیشنهاد این است که بر کنکور تک‌مرحله‌ای نظارت بیشتری داشته باشیم. چراکه برای بیشتر شدن شرط معدل باید تغییراتی در مدارس صورت گیرد. شرط معدل زمانی مؤثر خواهد بود که در مدارس ما یکنواختی و عدالت وجود داشته باشد.
اصلاحات کنکور 1402 تنها در ظاهر مناسب
غلامرضا مکتبی، مشاور تحصیلی در رابطه با تغییرات کنکور 1402 به خبرگزاری ایمنا گفت: کنکور 1402 نسبت به 1401 اصلاحات چندانی نخواهد داشت. طبق اخبار اعلام شده ممکن است تغییرات کنکور در چهار سال آینده به‌صورت کلی اعمال گردد که برای اجرای این هدف، امتحانات پایانی از سال دهم در سطح منطقه‌ای و حتی کشوری باید به صورت هماهنگ اجرا شوند. این مشاور تحصیلی افزود: تغییرات اگر خوب باشند، تأثیر مطلوبی خواهد داشت. اما به دلیل مافیایی که پشت صحنه کنکور فعالیت دارند، معمولاً تغییرات به نفع مافیاست و برای شرکت‌کنندگان سود چندانی نخواهد داشت. او افزود: بیشتر شدن شرط معدل و تأثیر آن در رتبه ظاهراً تغییر مطلوبی است، اما متأسفانه به دلیل زیرساخت‌های ناسالم آموزش در کشور ما، این تغییرات اصلاً قابل توجه نیستند. مکتبی تاکید کرد: برگزاری کنکور در دو نوبت به هیچ وجه خوب نیست، چرا که شرکت‌کنندگان وقت کافی برای درس خواندن نخواهند داشت و عملاً باید وقت و هزینه بیشتری را برای کنکور صرف کنند و در آخر نیز ناامید خواهند شد.
چند مرحله‌ای شدن کنکور 1402 و استرس کمتر
سعید رستمی مدیر دانشکده علوم انسانی دانشگاه راغب‌اصفهانی درخصوص تغییرات کنکور 1402 به خبرنگار ایمنا گفت: یکی از روش‌های بررسی توانایی، سطح دانش و پیشرفت دانش‌آموزان، اجرای آزمون‌ها به صورت سراسری است که می‌تواند به صورت امتحان نهایی یا آزمون فشرده‌تر مثل کنکور برگزار شود. او افزود: وجود آزمون سراسری ضروری است اما نه با روش فعلی، خصوصاً اینکه از سال‌های گذشته هم خبر حذف کنکور بارها منتشر شد و قرار بود تأثیر کنکور برای پذیرش دانشجو کمتر شود، اما تا حالا خبری از حذف واقعی کنکور نبوده است. مدیر دانشکده علوم انسانی دانشگاه راغب‌اصفهانی، یکی از راه‌های کمتر شدن استرس کنکور را چند مرحله‌ای شدن این آزمون بیان کرده و ادامه می‌دهد: این امکان هست که به جای یک امتحان، این آزمون در سه مرحله اجرا شود. او در همین رابطه افزود: اگر پذیرش دانشجو در دانشگاه‌ها کاملاً طبق کنکور باشد، باید تأثیر این آزمون در ورود به دانشگاه تا حدود 50 تا 30 درصد کمتر شود و بعضی امتحانات در دوره سه چهار ساله دبیرستان مهم‌تر باشند.
اصلاحات کنکور 1402 و جنبه اخلاقی آن
هم اکنون کنکور به سمت چند مرحله‌ای شدن رفته است و قرار است دو مرتبه در سال اجرا شود که این موضوع، فقط وقتی خوب است که میزان پذیرش رشته‌ها هم اصلاح شود. وقتی ظرفیت رشته‌ها اصلاح نشود، قسمت اعظم ظرفیت‌ها در مرحله اول کنکور ذخیره می‌گردد و مرحله دوم فقط برای رقابت در بخشی از رشته‌ها اجرا خواهد شد، برای همین رقابت خیلی سخت می‌شود و آسیب کنکور هم بیشتر می‌شود. اگر قرار بر این باشد که ظرفیت رشته‌ها ثابت باقی بماند و در آزمون اول بخشی از این سهمیه‌ها ذخیره گردد، داوطلبان مرحله دوم کنکور برای تحصیل در رشته‌هایی آزمون می‌دهند که داوطلبی ندارند و این مسئله از نظر اخلاقی درست نیست، زیرا باعث از بین رفتن امید داوطلبان می‌گردد. سازمان سنجش باید هدفش از دو مرحله‌ای کردن آزمون سراسری را اعلام نماید تا داوطلبان بدانند آیا مرحله دوم برای رشته‌های برتر هم اجرا می‌شود؟ یکی دیگر از اصلاحاتی که برای کنکور انجام شده، شرط معدل است که از کلاس دهم تا دوازدهم در نظر گرفته می‌شود و این موضوع هم مشکلاتی دارد. اگر به شکلی یکنواخت در سال تحصیلی دهم، یازدهم و دوازدهم اجرا شود، باز هم چالش‌هایی وجود خواهد داشت، چون خیلی از دانش‌آموزانی که تا حالا معدل خوبی داشتند، در این مقطع با افت تحصیلی رو به رو خواهند شد.