این روزها بازار رمزارزها بسیار داغ شده است. خیلی از ما هر روز داستان کسانی را میشنویم که به لطف رمزارزها ثروتهای آنچنانی کسب کردهاند. البته خبرهای ترسناکی هم درباره کسانی میشنویم که داروندار خود را در این بازار باختهاند. رمزارزها، جهانی تازه ارائه کردهاند که با دنیای اقتصادی قدیمی تفاوت بسیاری دارد. شاید به همین دلیل است که افراد بسیاری از نسل جوان که هم شجاعت ورود به دنیای تازه را دارند و هم در این دنیای تازه بزرگ شدهاند وارد این بازار میشوند. رمزارز و نوجوانان، موضوعی است که حالا ذهن بسیاری از خانوادهها را درگیر کرده. آیا واقعاً این فضا برای نوجوانان مناسب است؟
رمزارز چیست و از کجا آمده؟
کریپتوکارنسی یا رمزارز یک نوع ارز دیجیتال یا مجازی است. کریپتوکارنسی با نامهای زیادی عرضه میشود. شاید قبلاً در مورد برخی از محبوبترین انواع ارزهای دیجیتال مانند بیتکوین، لایتکوین و اتریوم شنیده باشید. از این ارزها بهعنوان جایگزین ارزهای سنتی مانند ریال و دلار برای پرداخت استفاده میشود. در حال حاضر ارزهای دیجیتال جایگزینی محبوب برای پرداختهای آنلاین هستند. ایمنی ارزهای دیجیتال از طریق رمزگذاری تأمین میشود. در نتیجه زیاد کردن آنها با تقلب تقریباً غیرممکن است. استفاده از فناوری رمزگذاری در ارزهای دیجیتال به این معناست که این ارزها هم به جای ارز و هم به جای یک سیستم حسابداری مجازی عمل میکنند. از طرفی بسیاری از ارزهای دیجیتال شبکههای غیرمتمرکز مبتنی بر فناوری بلاکچین هستند. یعنی این ارزها مبتنی بر شبکهای هستند که در تعداد زیادی از رایانهها توزیع شده است. این ساختار غیرمتمرکز به آنها اجازه میدهد که از کنترل و دستکاری دولتها و مقامات مرکزی خارج باشند.
کیف پول دیجیتال چیست؟
شما میدانید پولهای واقعی خود را کجا بگذارید. ممکن است آنها را در کیف پول خود بگذارید، در یک حساب بانکی قرار دهید یا حتی در بالشت خود پنهان کنید! اما میدانید باید ارزهای دیجیتال خود را کجا نگه دارید؟ برای استفاده از ارزهای دیجیتال، به یک کیف پول رمزارز (cryptocurrency wallet) نیاز دارید. این کیف پولها درواقع نرمافزار هستند. نرمافزارهای کیف پول یک سرویس مبتنی بر ابر هستند که در رایانه یا دستگاه تلفن همراه شما ذخیره میشوند. در یک کیف پول معمولی شما یک جای فیزیکی دارید که پولهای خود را داخل آن قرار میدهید. اما کیف پول کریپتو به این شکل کار نمیکند. یعنی از نقطه نظر فنی دارایی دیجیتال شما داخل کیف پول شما نیست بلکه روی بلاکچین قرار دارد. اما فقط با استفاده از یک کلید خصوصی میتوانید به رمزارز خود دسترسی داشته باشید.
کلیدهای شما مالکیت شما را بر پول دیجیتالی شما ثابت میکند و به شما امکان میدهد تراکنش انجام دهید. پس شما باید یک ارائهدهنده کیف پول ایمن و مطمئن پیدا کنید و مواظب باشید کلیدهای خصوصی خود را گم نکنید؛ چون اگر این اتفاق بیفتد، دسترسی به پول خود را از دست خواهید داد.
مزایای استفاده از رمزارزها
تا اینجای کار متوجه شدیم که رمزارزها چه هستند. اما چه مزایایی باعث میشود که تعداد زیادی از افراد به استفاده از این ارز دیجیتال روی بیاورند؟
- انتقال پول با رمزارز در سیستمهای غیرمتمرکز بسیار سریع است.
- انتقال رمزارز ارزانتر است. به طور کل کارمزد جابهجایی ارزهای دیجیتال کمتر از جابهجایی ارزهای سنتی است.
- از آنجایی که ارزهای دیجیتال در بستر شبکه بلاکچین معامله میشوند امنیت بسیار بالایی دارند.
- حریم خصوصی رمزارزها بسیار بالا است و هیچکس به جز خود شما نمیتواند به دارایی دیجیتال شما دسترسی داشته باشد.
معایب استفاده از رمزارزها
نوجوانان به طور معمول بیباکتر هستند به همین دلیل ممکن است سرمایه بیشتری را وارد دنیای ارز دیجیتال کنند. پس وقتی صحبت از رمزارز و نوجوانان میشود بهتر است درباره معایب این ارزها هم صحبت کنیم.
- ارزهای دیجیتال هنوز هم به نسبت جدید هستند و بازار این ارزهای دیجیتال بسیار بیثبات است. پیشبینی نوسانات بسیار زیاد این بازارها گاهی برای حرفهایترینها هم بسیار دشوار است.
- از آنجایی که ارزهای رمزپایه نیازی به بانک یا شخص ثالث دیگری ندارند که آنها را تنظیم کند، معمولاً پشتوانه قوی ندارند.
- فعالیتهای ماینینگ ارزهای دیجیتال انرژی بسیار زیادی مصرف میکند و به همین دلیل از نظر زیستمحیطی مناسب نیست.
- از ارزهای دیجیتال برای مخفی کردن جریان پول در فعالیتهای مجرمانه مانند طرحهای پولشویی استفاده میشود.
- از آنجایی که ارزهای دیجیتال خود را در یک کیف پول دیجیتال ذخیره میکنید، اگر کیف پول خود را از دست بدهید یا نتوانید به کیف پول خود یا نسخههای پشتیبان آن دسترسی داشته باشید، کل سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال خود را از دست دادهاید.
چطور از بازار رمزارز درآمد داشته باشیم؟
چیزی که بین رمزارز و نوجوانان ارتباط برقرار میکند کسب درآمد از آن است. چه کسی است که تابهحال نام رمزارزها را شنیده باشد و برای سرمایهگذاری در آن وسوسه نشده باشد؟ راههای مختلفی برای کسب درآمد از ارزهای دیجیتال وجود دارد که همه آنها با ریسکهایی روبهرو هستند. رایجترین و سادهترین راه برای کسب درآمد از بازار رمز ارز این است که یک ارز دیجیتال بخرید و آن را نگه دارید. به محض آنکه قیمت آن بالا رفت با سود بفروشیدش. اما اگر ندانید قیمت کدام رمز ارزها افزایش پیدا میکند و کدام رمزارز افت قیمت خواهد داشت ممکن است سرمایه اولیه خود را هم از دست بدهید.
یک راه دیگر برای کسب درآمد از ارزهای دیجیتال، انجام معاملات روزانه یا ترید کردن (Trading) است. بیش از 80 درصد سرمایهگذارهای ارزهای دیجیتال معتقد هستند که تنها راه برای کسب درآمد مؤثر از فضای رمزارزها ترید کردن است. درآمد تریدرها میتواند به مراتب بیشتر از شغلهای سنتی که ما تصور میکنیم باشد. اما ترید کردن ارزهای دیجیتال چیزی فراتر از خرید رمزارز، نگهداری آن و فروش آن در مواقع سوددهی است. برای اینکه به یک تریدر موفق تبدیل شوید به مهارتهای تحلیلی و فنی بسیاری نیاز پیدا میکنید. نوجوانان عموماً اطلاعات خود درباره رمزارزها را از ویدئوهای آنلاین، وبسایتهای بزرگ و کتابهای آموزشی به دست میآورند. خرید سکههایی که سود سهام پرداخت میکنند و کار کردن برای شرکتهای ارز دیجیتال راههای درآمدی دیگری هستند که ممکن است مورد توجه افراد مختلف قرار بگیرند.
چرا نوجوانان وارد بازار رمزارز میشوند؟
بازار رمزارز و نوجوانان بسیاری که وارد آن شدهاند، برای بسیاری از افراد عجیب و جالب به نظر میرسد. اما واقعیت این است که نوجوانان از کودکی ایده ارزهای غیرفیزیکی را در بازیهای کامپیوتری دیدهاند. در نتیجه نوجوانان ذهن بسیار بازتری برای پذیرش رمزارزها دارند. بر اساس نظرسنجی که اخیراً مؤسسه انجین اینسایتس (Engine Insights) انجام داده است، ارزهای دیجیتال، بعد از سهام، دومین انتخاب نوجوانهای 13 تا 17 ساله برای سرمایهگذاری هستند. در ایران هم بیشتر از 12 میلیون نفر در بازار رمزارز فعالیت میکنند و به نظر میرسد نوجوانان سهم قابلتوجهی از این افراد را در بر میگیرند. شاید بتوان دلیل مشارکت زیاد نوجوانها در بازار رمزارز را در خطرپذیری بیشتر آنها، آشنایی آنها را تکنولوژیهای جدید و فضای مجازی یا حتی کنجکاوی آنها جستوجو کرد. البته به گزارش اقتصاد آنلاین شیوع بیماری کرونا و غیرحضوری شدن مدارس هم در ورود نوجوانان به این بازار نقش داشته. زیرا آنها فرصت بیشتری برای گشتوگذار در اینترنت و آشنایی با رمزارزها پیدا کردهاند.
در دنیای رمزارزها چه خطراتی وجود دارد؟
بیشتر والدین نگران نوجوانان خود هستند به همین دلیل آنها را از ورود به دنیای ناشناخته رمزارزها منع میکنند. اما بد نیست قبل از آنکه اقدامی بکنیم درباره همه خطرات موجود آگاه شویم و با اطلاعات کافی تصمیم بگیریم. یکی از اصلیترین خطراتی که همه فعالان بازار رمزارز را تهدید میکند کلاهبرداری است. معمولیترین شیوهی کلاهبرداری زمانی است که شخصی یک ارز دیجیتال بهظاهر معتبر جدید ایجاد میکند و مردم را تشویق میکند روی آن سرمایهگذاری کنند. هنگامی که کلاهبردارها پول بقیه را گرفتند، شرکت تعطیل میشود و دیگر خبری از پولها نیست. شرکت Theodex یک نمونه از کلاهبرداریهای بزرگ است که طبق گزارشها دو میلیارد دلار از سرمایهگذاران کلاهبرداری کرده است.
اگر میخواهید بر روی رمزارزها سرمایهگذاری کنید یا فرزندی دارید که میخواهد این سرمایهگذاری را انجام دهد، به او یادآوری کنید که مراقب باشد و سرمایه خود را در جاهای مطمئن بگذارد. اگر کسی فالوور زیادی دارد لزوماً قابل اعتماد نیست. البته کلاهبرداری تنها خطر سرمایهگذاری بر روی ارزهای دیجیتال نیست. ممکن است شما چیزهای زیادی درباره درآمد از بازار رمز ارز شنیده باشید و حالا بخواهید سرمایه زیادی را وارد این بازار کنید. اما باید بدانید از آنجایی که ارز دیجیتال توسط بانکها پشتیبانی نمیشود همانطور که میتواند بهسرعت سود کند، ممکن است با همان سرعت ضرر کند. پس بهتر است پولی را وارد این بازار کنید که اگر از دست بدهید، در زندگی شما تغییر اساسی ایجاد نمیشود.
اعتیاد به کریپتوکارنسی چیست؟
اگر قرار است از خطرات ورود به بازار رمزارزها بدانید بد نیست با اصطلاح اعتیاد به رمزارز هم آشنا شوید. لابد تابهحال درباره اعتیادهایی مثل اعتیاد به خرید یا اعتیاد به قمار شنیدهاید. اعتیاد به رمزارز هم چیزی شبیه به همان است؛ رفتاری که باعث میشود زندگی شخصی، روابط خانوادگی و فعالیتهای تفریحی افراد مختل شود. همانطور که یک کودک یا نوجوان ممکن است کنترل زمانی را که صرف بازیهای کامپیوتری میکند از دست بدهد، این امکان وجود دارد که در مورد کار با کریپتوکارنسیها هم به مشکل بر بخورد. البته اعتیاد به کار با رمزارزها خیلی متداول نیست. با این حال بهتر است مراقب این مشکل باشید. اگر نوجوانی هستید که یک یا هر دو والدین شما به صورت وسواسی با ارز دیجیتال کار میکنند یا قبلاً در خانواده خود مشکل اعتیاد داشتهاید، بیشتر احتیاط کنید. ممکن است وارد این بازار شدهاید و هر زمان که احساس خشم، افسردگی یا غم میکنید برای اینکه احساس بهتری داشته باشید، سراغ ترید کردن میروید. شاید هم هر وقت بیحوصله میشوید برای وقتگذرانی ترید میکنید. همه اینها نشانههایی هستند که میگویند باید بیشتر احتیاط کنید.
جمعبندی
بازار رمزارزها دنیای جدید و جالبی است که بسیاری از افراد از سر کنجکاوی یا برای کسب درآمد بیشتر به سراغ آن میروند. از آنجایی که نوجوانان بهخوبی با فضای مجازی و دنیای دیجیتال ارتباط برقرار میکنند، دنیای رمزارز و نوجوانان با هم ارتباط تنگاتنگی پیدا کردهاند. در این مقاله تلاش کردیم تا شما را با چیستی رمزارزها و مزایا و معایب استفاده از آن بیشتر آشنا کنیم. به این ترتیب اگر نوجوان هستید یا فرزند نوجوانی دارید که میخواهد وارد این بازار شود، بهتر میتوانید درباره آن تصمیم بگیرید.