سینا کلهر سرپرست معاونت فرهنگی و توسعه‌ی ورزش همگانی در نشست خبری روز یکشنبه 25 مهر ماه شعار هفته‌ی تربیت بدنی امسال را «ایران تندرست، ایران همدل، ایران قوی» نام نهاد. در گذشته از بین کشورهای مشرق زمین، ایران تنها سرزمینی بود که در سیستم آموزشی خود به ورزش توجه خاصی داشته و بیشترین اولویت را به این حیطه اختصاص داده است. حتی در یکی از کتاب‌های باستانی به اهمیت ایران نسبت به ورزش اشاره شده و هدف از این واحد سلامت، شادابی، آمادگی برای دفاع از وطن و تربیت جوانان ذکر شده است. از این رو هر ساله از 26 مهر ماه تا 2 آبان به عنوان هقته‌ی تربیت بدنی نام‌گذاری شده است. برنامه‌های هفته‌ی تربیت بدنی با هدف آشنایی جامعه با اهمیت و تأثیرات کاربرد ورزش در زندگی فردی و اجتماعی، توسعه و ترویج ورزش در خانه و خانواده و هدایت و ارشاد جامعه به ورزش‌های همگانی برنامه‌ریزی و اجرا می‌شوند. سرپرست معاونت فرهنگی و توسعه‌ی ورزش همگانی در یک نشست خبری روزشمار برنامه‌های هفته‌ی تربیت بدنی را با شعار «ایران تندرست، ایران همدل، ایران قوی» اعلام کرد. ما در این مقاله به ارائه‌ی جزئیات این نشست خبری و اهمیت ورزش می‌پردازیم.
کلهر: ما مسئول بی‌تحرکی مردم هستیم
سینا کلهر در نشست خبری روز یکشنبه گفت: ایران در حیطه‌ی ورزش دستاوردهای زیادی داشته و با چالش‌های بزرگی نیز مواجه بوده است. در سال‌های گذشته به لحاظ تجهیزات و فضاهای ورزشی برنامه‌ها تداوم داشته و سرانه‌ی ورزشی به حدود یک مترمربع رسیده است. در حال حاضر در کشور حدود 64 هزار باشگاه ورزشی وجود دارد که حتی برخی از آن‌ها چند منظوره هستند. حدود 7000 خانه‌ی ورزشی روستایی و 5 هزار و 500 فضا و زیرساخت ورزشی وجود دارد. کلهر در رابطه با چالش‌های ورزش همگانی خاطرنشان کرد: مهم‌ترین و بزرگترین چالش ما ورزش نکردن بیش از 54 درصد مردم است. عدم تحرک یک مسئله بسیار بزرگ بوده که کرونا نیز در دامن زدن به این موضوع تأثیرگذار بوده است. بر اساس آمار سال 99، حدود 70 درصد مردم ورزش انفرادی انجام نمی‌دهند. اگر واقع‌بین باشیم طبق آمار تنها 30 درصد مردم ایران به صورت مستمر ورزش می‌کنند.
معاونت فرهنگی و توسعه‌ی ورزش همگانی وزارت ورزش و جوانان گفت: ورزش کردن اولویت ششم مردم است. البته کمبود امکانات و مشکل بهره‌مندی از امکانات ورزشی چالشی مهم‌تر از کم تحرکی مردم است که به آن مواجه هستیم. مثلا در بین 7 هزار خانه روستایی تجهیز شده تنها 1500 خانه فعال هستند. کلهر با اشاره به ضعف نظام ورزشی زنان به عنوان جدی‌ترین معضل اظهار داشت: در حوزه‌ی ورزش زنان باید توجه بیشتری صورت گیرد. رویکردهای فرهنگی نبز به صورت جدی نیاز به توجه دارند. همچنین باید به سه عنصر تحرک، تغذیه و خواب که مرتبط با سبک زندگی هستند نیز باید مورد توجه قرار گیرند. طبق آمار 70 درصد مردم جامعه کم تحرک هستند که شیوع ویروس کرونا نیز بر این موضوع تاثیر منفی گذاشته است. وی افزود: متأسفانه با حذف 27 درصد از اعتبارات، آینده‌ی خوبی در انتظار حوزه‌ی ورزش نخواهد بود. حذف اعتبارات منجر به تشدید این وضعیت می‌شود. ما در قبال ورزش نکردن مردم مسئول هستیم. ما باید با رویکرد تحولی و ایجاد حساسیت مردم را به ورزش کردن ترغیب کنیم. این مقام مسئول خاطرنشان کرد: اعتبار را مشروط به اجرای برنامه‌ها در حوزه‌ی ورزش همگانی کردیم که ستاد هم نظارت کامل بر این موضوع دارد. ورزش همگانی تکمیل کننده‌ی ورزش قهرمانی است. همگانی کردن ورزش یعنی استفاده از ظرفیت تمامی فدراسیون‌ها است. اکنون هزاران سالن ورزشی در کشور داریم که تعطیل هستند. حدود 25 درصد اعتبارات صرف بخش درمان می‌شود. چه بسا اگر بخشی از این اعتبارات در ورزش هزینه می‌شد هزینه‌های درمان نیز کاهش می‌یافت. کلهر ادامه داد: برای هفته‌ی تربیت‌بدنی امسال سه دسته برنامه‌ی مختلف در نظر داریم. اولین دسته مربوط به فدراسیون‌ها است. ما می‌خواهیم تمامی رشته‌ها را به صورت تخصصی همگانی کنیم. گروه دوم اداره‌های کل هستند که محوریت هفته‌ی تربیت بدنی برای آن‌ها ورزش همگانی است. دسته‌ی سوم نیز مربوط به سایر دستگاه‌هاست. در هفته‌ی تربیت بدنی مهم‌ترین برنامه‌ها تداوم طرح‌های عمرانی است. معاونت فرهنگی و توسعه‌ی ورزش همگانی وزارت ورزش و نوجوانان با اشاره به افتتاح 183 پروژه‌ی عمرانی در هفته‌ی تربیت‌بدنی تصریح کرد: در این هفته 137 پروژه‌ی روستایی نیز افتتاح خواهد شد. در هفته‌ی تربیت‌بدنی امسال برای اولین بار از خانواده‌ی شهدای اهل سنت و ورزشکاران شاخص اهل سنت نیز تجلیل خواهد شد.
وی در ادامه افزود: برای اولین بار از مادران شاخص ورزشکار هم تجلیل می‌شود. یکی دیگر از برنامه‌های این هفته اجرای ورزش زورخانه‌ای در پارک‌ها است. برنامه‌ی انتخاب پهلوان کشور نیز از دیگر اقدامات ویژه‌ی ماست که امیدوارم با حضور رییس جمهور و اهدای بازوبند پهلوانی انجام شود. کلهر درباره‌ی ورزش زنان در بخش همگانی بیان کرد: حدود 30 درصد مردم در پارک‌ها ورزش می‌کنند. از این رو اولین اقدام در حیطه‌ی ورزش زنان متناسب‌سازی محیط است. در حال حاضر 35 فدراسیون شرایط لازم برای همگانی یا عمومی شدن را دارند. وی درباره‌ی مشکلات مناطق روستایی گفت: بزرگترین مسئله در مناطق روستایی نبود یک الگوی بومی برای ورزش‌هایی است که در روستاها فعال شده‌اند. هدف ما ورزش کردن و ترغیب جامعه به ورزش قهرمانی است که ورزش همگانی می‌تواند یکی از ورودی‌های این هدف باشد. کلهر در رابطه با راه‌حل گشایش تعطیل بودن برخی مکان‌های ورزشی اظهار داشت: هنگام صحبت با مسئولان مربوطه شاهد استقبال آن‌ها هستیم. بنابراین اولین اقدام رسیدن به یک توافقنامه برای حل مشکل است.
روزشمار هفته‌ی تربیت بدنی
سینا کلهر معاونت فرهنگی و توسعه‌ی ورزش همگانی در نشست خبری روز یکشنبه 25 مهر ماه روزشمار برنامه‌های هفته‌ی تربیت بدنی را این گونه نام‌گذاری کرد: دوشنبه 26 مهر ماه مصادف با اولین روز از هفته‌ی تربیت بدنی _ مسیر امید مدار نشاط سه‌شنبه 27 مهر ماه_ ورزش، میثاق وحدت و برادری چهارشنبه 28 مهر ماه_ ورزش، پیشران سبک زندگی و تحکیم خانواده پنج شنبه 29 مهر ماه_ ورزش، طلایه داران سلامت جمعه 30 مهر ماه_ ورزش، منش پهلوانی ، فتوت و جوانمردی شنبه اول آبان ماه_ ورزش، فرهنگ سخت کوشی، رونق کار، افزایش بهره‌وری یکشنبه دوم آبان ماه_ ورزش، آیین اخلاق و مهربانی کلهر افزود: یکی از برنامه‌های روز پنجشنبه قدردانی از کادر درمان از طریق بازدید از بیمارستان‌ها است. روز جمعه نیز مقدمات راه‌اندازی انجمن ورزشکاران خیر شروع می‌شود. در کنار برنانه‌های اول آبان ماه برای نخستین بار از کارآفرینان تجلیل می‌شود. در روز آخر نیز برنامه‌ی انتخاب پهلوان سال است که پارسال به دلیل شیوع کرونا برگزار نشد. از طرفی مقدمات جشنواره‌ی ورزش‌های روستایی نیز در دستور کار قرار می‌گیرد. همچنین متناسب با روزشمار هفته‌ی تربیت بدنی، برنامه‌های مختلفی در سراسر کشور برگزار خواهد شد.
جدایی ورزش همگانی و قهرمانی به ضرر هر دو حوزه است
دکتر سینا کلهر سرپرست معاونت فرهنگی و توسعه‌ی ورزش همگانی وزارت ورزش و جوانان کشور درباره‌ی جدایی ورزش همگانی و قهرمانی گفت: این جدایی به ضرر هر دو حوزه است. ورزش همگانی و قهرمانی دو حوزه‌ی جدایی ناپذیرند که در هر مسیری به هم می‌رسند. برجسته کردن یک فدراسیون خاص به ورزش همگانی و قهرمانی کمکی نمی‌کند. همه‌ی ظرفیت‌ها باید دیده شود. این مقام مسئول درباره‌ی سقف پرداختی وزارت ورزش و جوانان به فدراسیون‌ها اظهار داشت: از آن جا که برخی رشته‌ها تخصصی هستند و بعضی دیگر اقبال عمومی دارند، 20 درصد بودجه‌ی حوزه‌ی همگانی صرف فدراسیون‌ها می‌شود که یکی از چالش‌هاست. بعضی از این برنامه‌ها به صورت فرهنگی اجرایی می‌شوند. اما برنامه‌ی ما افزایش سهم همگانی کردن فدراسیون‌ها و ورزش‌های تخصصی است. از 52 رشته حدود 30 فدراسیون امکان عمومی شدن ندارند. اما مسئله‌ی ما تسهیل دسترسی و تجربه‌ی رشته‌های مختلف است. کلهر در پاسخ به سؤال «نحوه‌ی پرداخت به فدراسیون‌ها برای توسعه‌ی ورزش همگانی به چه صورت خواهد بود؟» بیان کرد: ما به جای حمایت کلی، اعطای اعتبارات را به اجرای برنامه‌ی مشخص مشروط کرده‌ایم. برنامه‌های ما مشخص است و نظارت میدانی هم داریم. کلهر در پاسخ به سؤال « برخی رشته‌ها مانند تنیس روی میز همگانی شده‌اند، برنامه‌ی شما درباره‌ی این که حالا از این برنامه چه می‌خواهید؟» گفت: هدف اصلی ما ترغیب مردم جامعه به ورزش کردن است که موضوعی بسیار مهم است. در صورت اتصال ورزش همگانی به قهرمانی استعدادهایی که در فضای عمومی هستند، شناسایی می‌شوند. در این صورت ورزش همگانی راه ورودی به ورزش قهرمانی است.
اهمیت ورزش و آثار فردی و اجتماعی آن
ورزش کردن به دلیل آثار سودمندی مانند: پرهیز از بیکاری، مبارزه با کسالت و تنبلی، افزایش توانایی جسمی و روحی، شجاعت، سلامت جسمانی و فکری و جمع‌گرایی و افزایش روابط اجتماعی در بین اقشار مختلف بسیار مورد توجه بوده است. ورزش کردن بر جوانب مختلف فرد تأثیر می‌گذارد. حرکات ورزشی از یک طرف قدرت و توان جسمانی افراد را افزایش داده و از سوی دیگر سلامت بدن را تضمین می‌کند. علاوه بر آثار جسمی بر روح انسان نیز اثربخش است. یکی از نتایج مثبت این کار افزایش اعتماد به نفس در افراد است. به همین دلیل ورزشکاران اصولا افرادی خود ساخته و مقاوم در مقابل مشکلات هستند. همچنین ورزش کردن به ویژه در فضاهای باز منجر به افزایش شور، نشاط و امید به زندگی خواهد شد.
سخن آخر
کم تحرکی و یکجانشینی منجر به تضعیف ماهیچه‌ها، کاهش استقامت بدن، کندی حرکت و اختلال در عملکرد اندام‌های بدن خواهد شد. همچنین آثار روانی نظیر افسردگی و حس سرخوردگی در زندگی فردی و اجتماعی را به همراه خواهد داشت. ورزش کردن به صورت مستمر نقش بسیار مهمی در کاهش این قبیل آسیب‌ها دارد. ورزش کردن به ویژه در کودکان باعث رشد ذهنی و جسمی بهتر آن‌ها می‌شود. به همین دلیل یک مقوله‌ی بسیار مهم برای کودکان، نوجوانان و بزرگسالان است. زیرا فکر، روح، جسم و شخصیت افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. امیدواریم برنامه‌های هفته‌ی تربیت‌بدنی شروعی برای مردم جامعه در این حوزه باشد.