سید محمد بطحایی وزیر آموزش و پرورش، همزمان با نواختن زنگ گلبانگ انقلاب اسلامی اعلام کرد: در سال 57، تنها 38/2 درصد از دانش آموزان دختر تحت پوشش تحصیلی بودهاند که اکنون این رقم به بیش از 48 درصد رسیده است. این ارقام حاکی از آن است که فرصت های آموزشی دانش آموزان دختر و پسر برابر شده است. وی اضافه کرد: از جهت دسترسی برابر به فرصت های آموزشی دختران و پسران، جزو کشورهای موفق به حساب میآییم.
وزیر آموزش و پرورش با اشاره به این که امروز، 65 هزار مدرسه به شبکهی ارتباط و اطلاعات متصل میباشند، گفت: در سال 57، 8 هزار و 300 دانش آموز دارای اختلالات جسمی و ذهنی، تحت پوشش تحصیلی قرار داشتند و اینک این تعداد به 153 هزار دانش آموز با نیازهای ویژه رسیده است. در سال 57، سرانهی فضای آموزشی به ازای هر دانش آموز 1/44 متر مربع بود که این آمار به 5/18 درصد رسیده است. در سال 57 تنها 20 درصد از کودکان 5 و 6 ساله تحت پوشش آموزش پیش دبستانی قرار گرفته بودند که اکنون این رقم به بیش 70 درصد رسیده است و کمتر کشوری در منطقه توانسته است که این تعداد نوآموز را تحت پوشش فرآیند یاددهی و یادگیری قرار دهد.
کیفیت آموزشی در دههی 50 انقلاب
بطحایی بیان کرد: شاخصهای توسعهی کمی آموزش و پرورش امروز، مورد توجه جوامع بینالمللی قرار گرفته است. وی افزود: شاخصهای کارایی نظام آموزش و پرورش به خصوص بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، سبب تلاشهای زیادی گشته که ارکان و اجزای جامعه برای رشد آموزش عمومی داشتند، اما بحث اثربخشی و یا جنبهی کیفی آن، موضوعی است که در دهه 50 انقلاب اسلامی باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
سند تحول بنیادین
وی در ادامه به سند تحول بنیادین اشاره کرد و گفت: تلاشهایی که با استفاده از سند تحول بنیادین در نظام آموزشی آغاز شده، نشان میدهد که در حوزهی کیفی، هر آنچه که به عنوان توقع فارغالتحصیلان از آموزش و پرورش است، با 20 سال گذشته فرق دارد. بخشی از این خواسته، به خاطر شرایط و ویژگیهای جامعهی کنونی است. بنابراین باید روشهای آموزشی و محتوای آموزشی متناسب با نیازهای روز جامعه تغییر کند، در غیر این صورت خروجیهای نظام آموزشی با نیازهای روز همخوانی نخواهد داشت. بخشی از عادتها، اجازهی این را نمیدهد که این تغییرات به راحتی انجام گیرد. از آنجایی که به نظر میرسد، انطباق نظام آموزشی با نیازهای روز کار دشواری باشد؛ اما اقدامات و تغییرات در فرآیند آموزش عمومی شروع شده است.
مدرسه باید به محیط زندگی دانش آموزان تبدیل شود
وزیر آموزش و پرورش با اشاره به این که مدرسه خانهی دوم دانش آموزان است گفت: مدرسه باید به محیط زندگی دانش آموزان تبدیل شود. بچهها باید در این محیط، مهارت زندگی کردن و پایداری در برابر مشکلات و سختیها را تمرین کنند و یاد بگیرند که شیرینیهای زندگی نباید آنها را خود شیفته کند. بطحایی با تاکید بر تغییر محتوای آموزشی بیان کرد: محتوای برنامهی آموزشی باید تغییر کند و برای تحقق این موضوع، لازم است که در ارائهی روش ها، منعطفتر عمل کنیم که پله اول، افزایش توانمندی و قابلیتهای معلمان است. چنانچه فضای مدرسه به عنوان یک فضای بانشاط، به نیازهای دانش آموزان پاسخ ندهد، بدون شک بهترین زمان عمر دانش آموزان به بطالت خواهد گذشت. بنابراین محتوای برنامههای آموزشی باید به گونهای باشد که منجر به شکوفایی فردی شود. دانش آموزان باید ضمن دستیابی به خودآگاهی، مسئولیتپذیری را در مدرسه تمرین کنند؛ و تحقق این موارد نیازمند داشتن نیروی انسانی و امکانات مناسب است.
تفاوت شرایط مدارس
سید محمد بطحایی وزیر آموزش و پرورش تاکید کرد: با صدور یک بخشنامه نمیتوان تمامی این موارد را به مدارس دیکته کرد و نیازی نیست برای 105 هزار مدرسه، یک دستورالعمل مشخص ارائه شود؛ چرا که شرایط یک مدرسه در تهران با شرایط یک مدرسه در نقطهای دور دست، متفاوت است. به همین دلیل مدارس باید با توجه به شرایط دانش آموزان و اولیای آنها، همچنین با توجه به منطقهی آموزشی، بخشی از محتوای آموزشی را به کار گیرند. وی افزود: یکی از اصول بدیهی در امر تعلیم و تربیت، جلوگیری از حافظه محوری است. معلم، یک کارگز کارخانه که روی خط تولید ایستاده، نیست؛ بلکه معلم باید برای اعمال برخی از روشهای آموزشی و تربیتی، اختیاراتی داشته باشد و مسیر آموزش را با روشهای خلاقانه خود برای یاددهی و یادگیری دانش آموزان، آماده کند.