رشته مدیریت بازرگانی در زیر گروه رشتهی علوم انسانی قرار دارد. نوع دانشگاههایی که میتوان در این رشته تحصیل کرد، سراسری، آزاد و غیر انتفاعی میباشد. همچنین میتوان در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا در رشته مدیریت بازرگانی ادامه تحصیل داد.
معرفی رشته
رشته مدیریت بازرگانی یکی از ارزشمندترین رشتهها در گروه انسانی است که هرساله داوطلبان زیادی را از رشتههای انسانی و حتی ریاضی و تجربی به سمت خود جذب میکند. رشته مدیریت بازرگانی را عموما به اقیانوس وسیعی تشبیه میکنند که دارای یک سانتیمتر عمق است و این تشبیه به این معنی است که دانشجویان در رشته مدیریت بازرگانی در طول یک دوره 4 ساله کارشناسی با مبحثها و مفاهیم بسیار وسیعی، که از اقتصاد، حسابداری و منابع انسانی گرفته تا بازارهای پولی و مالی بینالمللی آشنا میشوند ولی در هیچکدام از آنها به صورت تخصصی و عمیق وارد نشده و بعد از آشنایی مختصری با تئوریها و مفاهیم اصلی مربوطه از کنار آن عبور کرده و درس جدید دیگری را آغاز میکنند. رشته مدیریت بازرگانی به دنبال ارائه نگرشی جامع به دانشجویان در زمینه امور بازرگانی است. در واقع این رشته به دنبال آموزش و یادگیری چگونگی کنترل سود، سرمایه، هزینه و استفاده بهینه از امکانات است.
همانطور که از اسم این رشته پیدا است، مدیریت بازرگانی رشتهای است که میخواهد به مخاطبین خود آموزشهایی را ارائه کند تا بتوانند از طریق آنها خروجی کسب و کارها را مدیریت کنند و برای آنها رشد و سودآوری به ارمغان آورند. بنابراین هدف از رشته مدیریت بازرگانی، آشنایی دقیق با وظیفههای اساسی سازمانهای بازرگانی، افزایش مهارت و توانایی دانشجویان در شناخت مباحث مبتنی به مدیریت، جمعآوری و تفکیک و تحلیل اطلاعات مربوط به هر یک از این مباحث، محاسبه راهکارهای مختلف در مورد هر مسئله و تصمیمگیری و اجرای تصمیمات اتخاذ شده است.
گرایشهای رشته
- کارشناسی ارشد: بازاریابی، بازرگانی بینالمللی تجارت الکترونیکی، مدیریت استراتژیک، بازرگانی داخلی و کارآفرینی؛
- دکتری: مدیریت بازاریابی، مدیریت سیاستگذاری بازرگانی، رفتار سازمانی و مدیریت منابع انسانی؛
دانشگاههای برتر
- داخل کشور: دانشگاه الزهرا (س)، دانشگاه تهران، دانشگاه شاهد، دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه شهید چمران، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه قم، دانشگاه بوعلی سینا و دانشگاه غیرانتفاعی شیخ بهایی؛
- خارج کشور: دانشگاه پنسیلوانیا در فیلادلفیا، دانشگاه ملی سنگاپور و دانشگاه آکسفورد در انگلستان؛
مهارتهای مورد نیاز
- فن بیان قوی
- خلاقیت در عمل
- قدرت تصمیمگیری
- اعتماد به نفس بالا
- روابط اجتماعی عالی
- قدرت تجزیه و تحلیل
- مهارت استفاده از کامپیوتر
- توانمند در رهبری و مدیریت گروه
- علاقهمند به مسائل تجاری و اقتصادی و محیط بازار
شرح وظایف مهم
- تدوین برنامه تولید بر اساس فروش فصلی
- نظارت بر ترخیص اقلام خریداریشده
- نظارت بر انعقاد قراردادهای خرید و فروش
- ارزیابی اثربخشی تبلیغات و برنامههای بازاریابی
- برنامهریزی برای پیدا کردن تأمینکنندگان جدید
- ارزیابی رضایتمندی مشتریان و پاسخگویی به آنها
- ارسال برنامه تدوینشده برای مدیرعامل جهت تائید
- تدوین برنامه خرید بر اساس برنامه فروش تائید شده
- برنامهریزی برای آموزش کارشناسان در دورههای تخصصی
بازار کار
رشته مدیریت بازرگانی با توجه به رونق کسب و کار و تجارت در وضعیت فعلی کشور از جایگاه خوبی برخوردار است. فارغالتحصیلان این رشته با تسلط به مباحث مربوط به بازار، مباحث تدوین استراتژیهای سازمانی، شناخت مشتریان و نحوه ارتباط با آنها، شناخت فرآیندهای فروش، بازاریابی و خدمات به مشتریان زمینه لازم جهت استخدام در واحدهای بازرگانی سازمانها را داشته و نسبت به سایر گرایشهای مدیریت با توجه به نبود رشتهای جایگزین از بازار کار مناسبی برخوردارند. ضمن اینکه دانشجویان این رشته با توجه به شناخت کافی از کسب و کار و نحوه ایجاد تجارت موفق، شانس زیادی برای موفقیت در حیطه کارآفرینی و تشکیل کسب و کار جدید دارند. ولی این مهم مشروط به کسب مهارتهای ضمن تحصیل و کسب تجربه میباشد و تنها با اخذ مدرک قابل دستیابی نیست در واقع فارغالتحصیلان این رشته در زمان تحصیل باید موازی با مطالب و محتوای کلاسهای دانشگاهی در نشریات اقتصادی عضو شوند، کتابهای جانبی و مقالات مرتبط را مطالعه و بررسی کنند، در واقع به نوعی از شرایط و محیط کسب و کار اطلاعات مناسبی داشته باشند. در ادامه نیز باید خودشان را وارد محیط کسب و کار و بازار کنند تا بتوانند مواردی که آموختهاند را به صورت عملی پیادهسازی کنند بنابراین کسی که تحصیل خود را در رشته مدیریت بازرگانی به پایان رسانده، نباید انتظار داشته باشد که از همان اول به عنوان مدیر در یک شرکت یا کارخانه استخدام شود.
چون فرد قسمتی از مطالب و محتوای کلاسهای مدیریت را باید از محیط جامعه و مجموعهها به صورت تجربی کسب کند برای این کار، پیشنهاد میشود از سمتهای پایینتر مثل کارشناس شروع به کار کنند و با کسب مهارتها و آموزشهای جانبی بیشتر مرحله به مرحله رشد کنند. این مهارتها در کنار سایر مهارتهایی که در بخش اول توضیح داده شد، کمک می کنند تا افراد بتوانند نقطه تمایز بیشتری بین خودشان و سایر فارغالتحصیلان ایجاد کنند و در آینده جایگاههای شغلی بهتر و با درآمدهای بالاتری را کسب کنند. در فضایی که استارتآپها در آن به شدت در حال رشد هستند و برخی کسب و کارهای سنتی نیز در حال نابودی است، اهمیت این رشته و کسب مهارتهای جانبی آن روز بهروز بیشتر جلوه پیدا میکند. همچنین کارشناسان مدیریت بازرگانی میتوانند کسب و کار خود را شروع کنند و به کارآفرینی مشغول شوند و یا میتوانند به صورت پروژهای به ارائه مشاوره در زمینه کسب و کار در حوزههای تجاری و کارآفرینی بپردازند. در میان حوزههای کاری مدیریت بازرگانی، گستردهترین و پردرآمدترین حوزه کاری فعلی بازاریابی است که در چند سال اخیر مورد توجه شرکتها قرار گرفته است.
موقعیت شغلی
سوءتفاهم
شرایط تحصیل در خارج از کشور
از آنجاکه قدرت اقتصادی و مدیریتی یک واحد تولیدی یا بازرگانی وابسته به مدیران یک شرکت خصوصا مدیران بازرگانی است؛ این رشته در کشورهای پیشرفته دارای جایگاه بالایی است. دانشجویانی که قصد ادامه تحصیل در رشته مدیریت بازرگانی در خارج از کشور را دارند، با توجه به اهدافی که در نظر دارند میتوانند در دانشگاه و کشور مورد نظر خود تحصیل کنند. ذکر این نکته ضروری است که ممکن است رشته مدیریت بازرگانی با دو عنوان مختلف در مراکز آموزشی در خارج از کشور تدریس شوند اما بهتر است بدانید که رشته مدیریت بازرگانی با عنوان Bussiness Management و رشته مدیریت بازرگانی با عنوان Bussiness Administration با یکدیگر متفاوت است. اگرچه عموما هر دو عبارت انگلیسی در زبان فارسی به مدیریت بازرگانی ترجمه میشود اما این دو عنوان با هم متفاوت هستند. در واقع رشته مدیریت بازرگانی تحت عنوان اول، به دانشجویان این امکان را میدهد تا بینشی وسیع از مهارتهای ضروری و مورد نیاز برای اداره یک سازمان را کسب نمایند و از طرف دیگر دانشجویانی که در رشته مدیریت بازرگانی تحت عنوان دوم تحصیل میکنند مهارتهای جزئی را میآموزند که به موضوعاتی که برای تحصیل انتخاب میکنند بستگی دارد این دو رشته تفاوتهای دیگری نیز با هم دارند که متقاضیان تحصیل مدیریت بازرگانی در خارج از کشور میبایست قبل از انتخاب رشته به آنها توجه کنند.