رشته مدیریت جهانگردی در زیر گروه رشتهی علوم انسانی قرار دارد. نوع دانشگاههایی که میتوان در این رشته تحصیل کرد، سراسری، آزاد، غیر انتفاعی و پیام نور میباشد. همچنین میتوان در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا در رشته مدیریت جهانگردی ادامه تحصیل داد.
معرفی رشته
سفر کردن همواره یکی از انگیزهها و علاقههای هر شخصی از دیرباز تاکنون بوده است. انسان ذاتا موجودی است که در پی کشف ناشناختهها و مکانهای جدید است و از دانستن و درک مفاهیم و موضوعات جدید لذت میبرد. شاید بتوان سفرنامه مارکوپولو، جهانگرد و نویسنده ایتالیایی به جاده ابریشم و یا سفرنامه ناصرخسرو، فیلسوف، دانشمند، نویسنده، شاعر و جهانگرد پارسی را گویای این حقیقت دانست. اما جهانگردی از گذشته تا به امروز تغییرات بسیار فراوانی داشته است. نه تنها وسایل حمل و نقل، بلکه نیازهای گردشگران و جهانگردان نیز تغییراتی داشته و به نوعی داشتن شغلی در این حوزه بسیار رقابتی شده است. به گونهای که بدون داشتن مهارتهای تحلیلی و ارتباطی در کنار مهارتهای مدیریتی و تجربی، شرایط برای شرکتهای فعال در حوزه صنعت گردشگری بسیار دشوار است. به همین سبب رشتههای مختلفی در رابطه با صنعت گردشگری و جهانگردی در دانشگاهها و در دورههای مختلف تدریس میشوند.
رشته مدیریت هتلداری و جهانگردی یکی از رشتههای دانشگاهی است که از نوع علوم بین رشتهای میباشد و میتوان گفت مدیریت جهانگردی یکی از بین رشتهایترین علوم به شمار میرود، چرا که در طی دوره آموزشی خود علومی همچون زبان انگلیسی، اقتصاد، ریاضیات و آمار، دروس مدیریتی، دروس علوم اجتماعی، تاریخ و جغرافیا را میآموزند در واقع لازمهی توسعه و تقویت صنعت جهانگردی، اطلاع از زمینههای اقتصادی، اجتماعی، جغرافیایی و فرهنگی کشور است تا بتوان امکانات موجود و همچنین مسائل و مشکلاتی که در راه توسعه این صنعت وجود دارد، شناسایی کرد و سپس بر اساس تحقیقات موجود، یک برنامهریزی دقیق و عملی داشت. کاری که تنها به یاری مدیران کارآمد و متخصص در صنعت جهانگردی امکانپذیر است؛ تخصصی که در شاخه مدیریت جهانگردی آموزش داده میشود. یعنی متخصص این رشته در نهایت باید بداند که چه نوع جهانگردی را جذب کند؟ چگونه جذب کند؟ و چگونه بازارهای جهانگردی جدیدی برای جذب توریست ایجاد نماید؟ دوره کارشناسی این رشته مانند سایر رشتهها، 4 سال طول میکشد رشته مدیریت جهانگردی در مقطع کارشناسی، گرایشبندی نشده است و تنها کسانی که این رشته را تا مقاطع بعدی، یعنی کارشناسی ارشد یا دکترا ادامه میدهند، میتوانند گرایش مورد علاقه خود را به طور آکادمیک دنبال کنند.
گرایشهای رشته
- کارشناسی ارشد: بازاریابی جهانگردی، برنامهریزی توسعه جهانگردی و کلیه گرایشهای رشته مدیریت؛
- دکتری: گردشگری؛
دانشگاههای برتر
- داخل کشور: دانشگاه علامه طباطبایی تهران، دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه الزهرا (س)، دانشگاه غیرانتفاعی علم و فرهنگ تهران، دانشگاه سمنان، دانشگاه شیراز، دانشگاه محقق اردبیلی، دانشگاه یزد، دانشگاه تبریز، دانشگاه غیرانتفاعی شیخ بهایی اصفهان، مؤسسه غیرانتفاعی بینالود مشهد و مؤسسه غیرانتفاعی شاندیز مشهد؛
- خارج کشور: دانشگاه هاروارد ایالات متحده آمریکا، دانشگاه لندن، دانشگاه استنفورد، دانشگاه آکسفورد، دانشگاه ماساچوست MIT و دانشگاه کمبریج؛
مهارتهای مورد نیاز
- علاقهمند به سفر و گردش
- خلاقیت در جذب گردشگر
- آشنایی با زبانهای خارجی
- توانایی رهبری و مدیریت گروه
- گشادهرویی و روابط عمومی بالا
- آشنایی اجمالی بافرهنگ کشورها
- اطلاعات عمومی بالا در زمینههای تاریخی، روانشناسی و ...
شرح وظایف مهم
- تبلیغات و بازاریابی جهت جذب گردشگر
- برقراری ارتباط با مؤسسات بینالمللی، دولتی و خصوصی
- انجام زمانبندی مناسب برای سفرهای داخلی و خارجی
- برنامهریزی برای ارائه بسته سفری با کیفیت به گردشگران
- مطالعه در زمینه مناطق مناسب جهت ایجاد تأسیسات جهانگردی
- برقراری ارتباط با آژانسهای هوایی، دریایی و زمینی به منظور فراهم آوردن تسهیلات لازم برای مسافرت به ایران
بازار کار
جهانگردی یک صنعتی است که میتوان از آن طریق به افزایش درآمد فکر کرد و بیشترین بازار کار را فراهم نموده است. امروزه مدیریت جهانگردی یکی از به روزترین فعالیتهای جهان شمرده میشود. اغلب مردم به این رشته دیدگاهی محدود به تور لیدر شدن دارند و بیشتر برای اینکه راهنمای تورهای مسافرتی شوند، رشته مدیریت جهانگردی را انتخاب میکنند و یا مانع از انتخاب فرزندان خود میشوند. خبر خوب این است که فرصتهای شغلی این رشته محدود به تور لیدری نیست و مشاغل مرتبط دیگری نیز وجود دارد که فارغالتحصیلان مقاطع مختلف این رشته میتوانند در فرصتهای شغلی مختلفی مشغول به فعالیت شوند. همچنین فارغالتحصیلان رشته مدیریت جهانگردی در صورت داشتن سرمایه لازم میتوانند آژانسهای مسافرتی خود را تأسیس کنند و کارآفرین باشند.
لازم به ذکر است که به دلایل مختلفی همچون اوضاع نامساعد توریسم و گردشگری ایران، آشنا نبودن کسب و کارهای مرتبط با رشته جهانگردی و ... سبب شده تا اوضاع بازار کار این رشته چندان مطلوب نباشد اما با توجه به اینکه کشور ایران از پتانسیلهای بسیار زیادی برای جذب گردشگر از سراسر جهان برخوردار است؛ بنابراین با برنامهریزی و همت مسئولین در راستای جذب گردشگر و توریست، آیندهی بسیار روشنی در انتظار فارغالتحصیلان رشته جهانگردی میباشد. در آخر به دانشجویان رشته مدیریت جهانگردی و هتلداری توصیه میشود که برای یافتن مشاغل با درآمد بالا باید بر چند زبان خارجی تخصص پیدا کنند. زبانهای عربی، انگلیسی، آلمانی، فرانسه، ترکی استانبولی و همینطور زبانهایی مانند چینی، ژاپنی و کرهای در رشد جایگاه شغلی و درآمد آنها بسیار مؤثر خواهد بود.
موقعیت شغلی
سوءتفاهم
شرایط تحصیل در خارج از کشور
بسیاری از دانشجویان رشته مدیریت جهانگردی به ویژه دانشجویان دانشگاههای برتر کشور قصد مهاجرت از ایران برای ادامه تحصیل یا زندگی در کشورهای دیگر را دارند. هر ساله دانشجویان زیادی برای اخذ پذیرش در یکی از دانشگاههای برتر جهان با هم به رقابت میپردازند و قطعا دانشجویانی که پایه علمی قویتری دارند شرایط پذیرش بهتری برای جذب در دانشگاه یا بازارهای کاری خواهند داشت همچنین در کشورهایی نظیر استرالیا، چین، روسیه، ترکیه و ... هم امکان ادامه و کار برای فارغالتحصیلان رشته مدیریت جهانگردی وجود دارد.