روزانه چند ساعت از اینترنت و به خصوص شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنید؟ فرقی نمی‌کند که قصد بازی و سرگرمی دارید یا می‌خواهید با دوستان‌تان ارتباط برقرار کنید؛ استفاده از فضای مجازی نیز مانند زندگی در محیط اجتماعی آداب خاص خود را دارد. شیوع همه‌گیری کرونا باعث شد که عملاً بخشی از فعالیت‌های تحصیلی دانش‌آموزان و دانشجویان نیز به فضای مجازی منتقل شود. نکته مهمی که باید حتماً مدنظر داشته باشید آن است که فضای مجازی به هیچ عنوان محیطی صد درصد قابل اعتماد نیست. کلاهبرداران و سودجویان زیادی در فضای مجازی به دنبال قربانیان جوان و آسیب‌پذیر هستند. اخاذی در فضای مجازی یکی از شیوه‌های رایج آسیب زدن به کاربران است. اگر می‌خواهید خود را در برابر باج‌گیری‌های فضای مجازی ایمن کنید، حتماً تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.
سوءاستفاده جنسی رایج‌ترین شکل باج‌گیری در فضای مجازی
شما به عنوان یک کاربر نوجوان یا جوان در فضای مجازی باید توجه داشته باشید که اشکال مختلفی از اخاذی در بستر اینترنت صورت می‌گیرد. با این وجود رایج‌ترین و اصلی‌ترین شیوه باج‌گیری از نوجوانان، سوءاستفاده جنسی است. به عنوان مثال شیادان مجازی با شیوه‌های گوناگونی کاربری را متقاعد می‌کنند که تصویر خاصی از بدن خود در اختیار آن‌ها قرار دهد. در ادامه او را تهدید می‌کنند که اگر با آن‌ها همکاری نکند، تصاویرش را در فضای عمومی منتشر می‌کنند. مثلاً از فرد قربانی درخواست تصاویر بیشتر می‌کنند یا او را تحت فشار قرار می‌دهند که پول در اختیارشان بگذارد. انجمن ملی پیشگیری از ظلم به کودکان (NSPCC) در کشور انگلیس فعالیت می‌کند. این انجمن در گزارشی فاش کرد که پس از همه‌گیری کرونا باج‌گیری‌های جنسی در فضای مجازی از کودکان و نوجوانان افزایش پیدا کرده است. در گزارش این انجمن به صراحت ذکر شده است که نوجوانان در بازه سنی 14 تا 16 سال بیش از سایر افراد در معرض اخاذی مجازی قرار دارند.
اخاذی در فضای مجازی چگونه رخ می‌دهد؟
شیادان فضای مجازی از روش‌های پیچیده‌ای برای آسیب زدن به نوجوانان استفاده می‌کنند؛ اما در عین همه چیز می‌تواند از یک ایمیل ساده یا پیام در شبکه‌های اجتماعی آغاز شود. به محض اینکه پاسخی از شما به عنوان کاربر دریافت می‌کنند، وارد لایه‌های بعدی تعامل می‌شوند. آن‌ها نهایت تلاش‌شان را به کار می‌گیرند که رفتار طبیعی از خود نشان دهند. یکی از موضوعات مهمی که معمولاً شکارچیان مجازی در جریان گفتگو‌ها روی آن تمرکز می‌کنند، حساسیت‌زدایی از موضوعات جنسی است. خلاءها و پرسش‌های جنسی در نوجوانی معمولاً به اوج خود می‌رسند. کلاهبرداران سعی می‌کنند که خود را در جایگاه دوستی دلسوز قرار دهند و اعتماد نوجوانان را برای بیان دغدغه‌های جنسی جلب کنند. حتی در مواردی مشاهده شده است که قربانیان در ابتدای رابطه هدایایی نیز از کلاهبرداران مجازی دریافت کرده‌اند. پس از مدتی وقتی کاربر نوجوان به فرد کلاهبردار اعتماد کند، به یکباره موج درخواست‌های غیرمنطقی از طرف مقابل آغاز می‌شود. به محض اینکه اولین تصویر شخصی از کاربر در اختیارشان قرار بگیرد، همه چیز دست‌خوش تغییر می‌شود. در نتیجه شیادان مجازی چهره واقعی خود را آشکار می‌کنند و با ابزار تهدید، کاربر نوجوان را برای رسیدن به اهداف شوم خود همراه می‌کنند.
راهکارهایی برای محافظت از خود در برابر اخاذی‌های مجازی
قلدرهای مجازی هر روز در لباسی جدید به دنبال طعمه می‌گردند. نوجوانان به عنوان کاربران فضای مجازی چاره‌ای به جز ارتقای سواد رسانه‌ای برای در امان ماندن از اخاذی‌های آنلاین ندارند. آگاهی سد محکمی برای محافظت از شما در برابر هر گونه سوءاستفاده در فضای مجازی می‌سازد. در اینجا چند نکته مهم را با هم مرور می‌کنیم که در نظر گرفتن آن‌ها شما را در برابر بسیاری از خطرات در فضای مجازی ایمن نگه می‌دارند.
ظاهر شدن شیادان در لباس‌های مختلف
کسی که برای اخاذی از شما در فضای مجازی اقدام می‌کند، مشخصه متفاوتی نسبت به سایر کاربران ندارد. بلکه سعی می‌کند خود را به شکل‌های مختلفی کاملاً عادی جلوه دهد. باید توجه داشته باشید که باج‌گیران مجازی می‌توانند زن یا مرد باشند. برای جلب اعتماد شما خود را در جایگاه معلم یا حتی مبلغ دینی قرار دهند. به عنوان مثال وقتی در صفحه شخصی‌تان درباره مشکلات درسی خود صحبت می‌کنید، آن‌ها مشکل شما را به چشم فرصت مناسب برای رسیدن به اهداف خود در نظر می‌گیرند. بنابراین به عنوان کسی که می‌تواند به شما کمک کند، وارد رابطه با شما می‌شوند.
حضور باج‌گیران مجازی همواره در سایه
بسیاری از قربانیان باج‌گیری‌های مجازی اعلام می‌کنند که شیادان از آن‌ها درخواست می‌کنند که رابطه‌شان مخفی باقی بماند. اگر والدین یا دوستان شما از چنین ارتباط‌هایی آگاهی داشته باشند، قطعا شانس شیادان مجازی برای ضربه زدن به شما کاهش پیدا می‌کند. در نتیجه تمام تلاش خود را برای باقی ماندن در سایه بکار می‌گیرند. هر گونه درخواست مخفی ماندن رابطه در فضای مجازی باید شما را نسبت به کلاهبرداری احتمالی حساس کند.
سعی در مغشوش کردن ذهن شما نسبت به خانواده
یکی از شگردهای کلاهبرداران مجازی برای جلب اعتماد نوجوانان، ایجاد حس بدبینی نسبت به خانواده و دوستان است. آن‌ها سعی دارند که خود را به عنوان تنها فرد قابل اعتماد در نزد طعمه‌های خود نشان دهند. در نتیجه تمام تلاش‌شان را به کار می‌گیرند که نسبت به خانواده و دوستان فرد بدگویی کنند. مشاهده چنین رفتارهایی در فضای مجازی باید شما را نسبت به نیت سوء پشت پرده حساس کند.
سؤال درباره تجربه‌های عاطفی و جنسی
باج‌گیران مجازی سعی می‌کنند که داستان‌هایی خیالی از رابطه‌های عاطفی و جنسی خود برای طعمه‌هایشان مطرح کنند. از این روش کثیف برای جلب اعتماد افراد بهره می‌گیرند. پس از مدتی کم کم شروع به پرسیدن سؤال از تجربه‌های جنسی و عاطفی افراد می‌کنند. به خاطر داشته باشید که هر گونه صحبت از موضوعات جنسی در فضای مجازی را باید به عنوان خط قرمز تلقی کنید. در صورت مشاهده چنین رفتارهایی بلافاصطه گفتگو را برای همیشه متوقف کنید.
ترغیب کاربران به انجام فعالیت‌های جنسی آنلاین
کلاهبرداران سعی می‌کنند که دوستی با شما را خیلی زود وارد فضای عاشقانه کنند. از این حربه برای تشویق شما به رفتارهای جنسی آنلاین استفاده می‌کنند. حتی در مواردی ممکن است افراد کلاهبردار با پیشنهاد موقعیت‌های شغلی از شما درخواست‌های نامربوطی داشته باشند. در این شرایط سعی می‌کنند تا شما را وارد فضای گفتگوهای ویدیویی آنلاین کنند. سپس در حین گفتگو به تحریک شما بپردازند. در اینجاست که شما در جایگاه طعمه ممکن است مرتکب اشتباه شوید. به طور کلی به خاطر داشته باشید که فضای مجازی اصلاً بستر مناسبی برای موضوعات جنسی نیست.
کلام پایانی
در این مطلب سعی کردیم تا شما را با روش‌های جلوگیری از اخاذی‌های مجازی آشنا کنیم. سعی کنید مهارت نه گفتن را در خود تقویت کنید تا بتوانید در برابر خواسته‌های نامربوط دیگران مقاومت کنید. حتی‌الامکان با خانواده همکاری کنید. مراقبت‌های خانواده‌ها می‌تواند از بروز بسیاری از آسیب‌های فضای مجازی جلوگیری کند. علاوه بر آن بخاطر داشته باشید که حتی اگر گرفتار عده‌ای از سودجویان شدید، همکاری با آن‌ها تصمیم 100 درصد اشتباهی است. اطلاع‌رسانی به پلیس فتا بهترین راه برای خلاصی از دست باج‌گیران است. فراموش نکنید که فضای مجازی بستر مناسبی برای اعتماد کردن به دیگران نیست.