در گذشته والدین همیشه نگران زمین خوردن، پاره شدن زانوی شلوار پسرها، لباسهای گلی و خاکی، زخم و شکستن سر و دست فرزندانشان بودند، ولی متأسفانه امروزه به دلیل پیشرفت تکنولوژی، بازیهای کامپیوتری، تبلت، موبایل و از همه مهمتر رواج زندگی آپارتماننشینی، دیگر خبری از بازیها و شیطنتهای گذشته نیست. به طوری که طبق تحقیقات انجام گرفته در این زمینه تحرک و شعاع حرکتی کودکان طی 40 سال گذشته حدود 90 درصد کاهش پیدا کرده است. متخصصان سلامت کودکان به علت افزایش بیتحرکی در آنها، فهرستی از مهارت هایی که کودکان باید بیاموزند را تهیه کردهاند و همچنین تأکید کردند که کودکان باید این مهارتها را تا قبل از 12 سالگی بیاموزند و حداقل لذت را از دوران کودکی ببرند. از جملهی این مهارت ها میتوان به بالا رفتن از درخت، لباس شستن، ساختن بادبادک و فرستادن آن به هوا، روشن کردن آتش بدون استفاده از کبریت، پیدا کردن مختصات مکانی شما با استفاده از فناوری جیپیاس تلفن همراه و بسیاری مهارت های دیگر اشاره کرد. در این مقاله قصد داریم مختصر توضیحی دربارهی مهارت هایی که کودکان باید بیاموزند و دلایل آموزش این مهارت ها را به شما عزیزان ارائه دهیم.
شستن لباس
متأسفانه بعضی افراد حتی در سن دانشگاه مهارت لباس شستن را بلد نیستند و نمیتوانند لباسهای خود را بشویند. مهارت لباس شستن باید در سن 6 سالگی به کودکان آموزش داده شود. اگر در منزل ماشین لباسشویی اتوماتیک دارید فقط کافی است نحوهی برنامهریزی و کار با دکمههای آن را به فرزندتان آموزش دهید.
کاشت نهال
اکثر کودکان در پیشدبستانی مهارت کاشت بذر را یاد میگیرند ولی نمیدانند چگونه یک جوانه یا نهال را به باغچه انتقال دهند. مهارت کاشت نهال از جمله مهارت هایی است که والدین باید به کودکان خود آموزش دهند. به فرزندان خود بگویید برای کاشتن نهال ابتدا یک گودال کمی بزرگتر از گلدان را حفر کنند و گیاه را از گلدان خارج کرده و درون گودال قرار دهند، سپس گودال را با خاک پر کرده و به آرامی فشار دهند و بعد آبیاری کنند.
بستهبندی هدیه
کودکان معمولأ در سنهای پایین علاقهی زیادی به هدیه دادن دارند و معمولأ مهارت برش دادن کاغذ و چسباندن آن روی کاغذ را در دوران پیشدبستانی میآموزند. این کارها در واقع مقدماتی برای آموزش مهارت بستهبندی هدیه است که والدین باید به فرزندشان آموزش دهند. مهارت بستهبندی شامل حذف برچسب قیمت، پیدا کردن جعبهای در اندازهی مناسب با هدیه، بستهبندی کردن با کاغذ کادو و در نهایت فیت کردن آن برای هدیه دادن است.
کار با چکش و میخکوبی
میخکوبی یکی دیگر از مهارت هایی است که کودکان باید در سنین پایین آموزش ببینند. برای آموزش مهارت میخکوبی بهتر است از چکشهای کوچک 7 تا 9 اونسی و یک تکه چوب نرم مانند چوب درخت صنوبر، کاج و یا سدر و میخهای یک سر گسترده استفاده کنید. چوب را روی میز قرار داده و یا به کمک یک گیره آن را ثابت نگه دارید سپس به کودکتان بیاموزید چگونه به کمک چکش روی میخ بکوبد.
نوشتن نامه
یکی دیگر از مهارت هایی که کودکان باید بیاموزند، مهارت نوشتن نامه برای اعضای خانواده است. به کودکان نوپای خود میتوانید از طریق آموزش نقاشی، نوشتن نامه را آموزش دهید و به فرزندان بزرگتر خود نحوهی ارسال نامه و قواعدی که در متن نامه باید رعایت شود را آموزش دهید. قواعدی مانند تاریخ، متن، خداحافظی با احترام، امضاء و ... که باید در هر نامهای رعایت شود، سپس تمبر زدن و انداختن در صندوق پست که از مراحل ارسال نامه است.
تهیهی یک غذای ساده
برای آموزش مهارت آشپزی، به کودکان خود اجازه دهید به شما در تهیه غذا کمک کنند. یکی از سادهترین خوراکیهایی که کودک شما میتواند آماده کند، ماست میوهای است. بچهها در سن 5 سالگی به بالا میتوانند در تهیهی ساندویچ و یا کوکی نیز با شما همکاری کنند. در سن 7 تا 8 سالگی مهارت کار با فر و توستر را به آنها آموزش دهید تا بتوانند پیتزا و یا سالادهای سادهای با کاهو، نان سوخاری و ... درست کنند. همچنین در سن 10 سالگی به بالا دیگر باید مهارت آشپزی را به خوبی آموزش دیده باشند و به تنهایی یک غذای خوشمزه تهیه کنند، البته توجه داشته باشید که در این سن باید همچنان روی کار آنها نظارت داشته باشید.
مسیریابی
یکی از مهمترین مهارت هایی که کودکان باید بیاموزند، مهارت مسیریابی به کمک جیپیاس است. این مهارت به فرزند شما کمک میکند که حتی اگر مسیر خود را گم کرد به راحتی بتواند به کمک آن، مسیر خود را مجددأ پیدا کند. انجام این کارها همچنین موجب تقویت مهارت مسیریابی در فرزند شما نیز میشود.
عملیات اکتشافی برای یافتن گنج
یکی از اهداف مهارت یافتن گنج برای کودکان در واقع آموزش مهارت نقشهخوانی است. نقشهخوانی معمولأ یک کار بسیار خستهکننده است ولی زمانی که به یک بازی تبدیل شود کودکان با اشتیاق بیشتری آن را انجام میدهند. برای آموزش مهارت نقشهخوانی به فرزندانتان، اسباببازیهای او را در جایی پنهان کنید و نقشهی رسیدن به آن را روی یک کاغذ بکشید، سپس به کودک 3 یا 4 سالهی خود بیاموزید که چگونه از آن نقشه برای یافتن گنج که همان اسباببازی اوست استفاده کند. فرزند خود را به یک باغ وحش ببرید و از او بخواهید به کمک نقشهی باغ وحش شما را از نقطهی الف به نقطهی ب برساند. از این روش همچنین میتوانید برای آموزش مهارت استفاده از جیپیاس موبایل نیز استفاده کرده و به کمک آن موقعیت گنج یا نقطهی مورد نظر را پیدا کنید.
پانسمان زخم
مهارت پانسمان و بستن زخم یکی دیگر از مهارتهایی است که کودکان باید بیاموزند. این مهارت را باید قبل از آن که فرزند شما به هر دلیلی زخمی شد، به او آموزش دهید تا هنگام مواجه شدن با آن شوکه نشود. به کودکان خود بیاموزید هنگامی که دست یا پایش زخمی شد، ابتدا محل زخم را با دست فشار دهند تا مانع خونریزی آن شوند، سپس مقداری پماد انعقاد خون یا بتادین به آن بزنند و آن را با استفاده از بانداژ ببندند.
رعایت بهداشت فردی و عمومی
یکی از مهارت هایی که کودکان باید بیاموزند، رعایت بهداشت عمومی و فردی است که مربوط به سلامت آنها نیز میشود. به فرزند خود بگویید بعد از مسواک زدن حتمأ سینک را به کمک یک تکه پارچهی اسفنجی بشوید تا اگر خمیردندان روی آن ریخته شده پاک شود. کارهای مربوط به سرویس بهداشتی نیازمند مهارت های بالاتری است. حتمأ به کودکان خود آموزش دهید که درب، صندلی و پایهی میز توالت را تمیز کنند و مطمئن شوید که دستهایشان را بعد از این کار به خوبی بشویند.
مهارت خرید کردن
مهارت خرید کردن، از جمله مهارت های مهمی است که هر شخصی باید آن را بلد باشد و بهتر است که از همان سنین پایین این مهارت را به فرزندانتان آموزش دهید. کودکتان را همراه خود به خرید ببرید و برای خریدن هر چیزی قسمت و دلیل خریدن آن را با صدای بلند بگویید، به گونهای که فرزند شما بشنود. مثلأ بگویید در پمپ بنزین بعد سوختگیری میکنیم زیرا آن جا 200 تومن ارزانتر است، یا دربارهی وسایلی که دوست دارید داشته باشید صحبت کنید و در کنارش بگویید که چون در توان مالی ما نیست نمیتوانیم بخریم. به کودکتان اجازه دهید در بعضی موارد او خرید کند. همچنین میتوانید خرید کردن را به یک بازی تبدیل کنید، به این صورت که هر کسی دستمال کاغذی ارزانتر را پیدا کند برنده است.
سخن آخر
آموزش این مهارت ها به کودکان باعث میشود که آنها در آینده به افرادی مستقل تبدیل شوند و از پس کارهای خود برآیند. فکر نکنید که اگر این کارها را انجام دهید به کودک خود ظلم کردهاید، بلکه با آموزش ندادن این مهارتها به فرزندانتان بزرگترین خیانت را در حق آنها کردهاید، زیرا از کودکانتان در آینده، افرادی بیدست و پا میسازید که توانایی انجام هیچ کاری را ندارند. کودک زمانی شاد و خوشحال است که بتواند مسائل و مشکلاتش را حل کند. بنابراین در آموزش این مهارت ها به کودکانتان کوتاهی نکنید.