چالش‌های کودکان مهاجر

عذاب وجدان در کودکان مهاجر

بسیاری از والدین با هزاران امید و آرزو زندگی خود را در کشورشان رها می‌کنند و به کشوری می‌روند که فرهنگی تازه، شرایط کاری متفاوت و زندگی دیگری را برای آنها رقم می‌زند. آنها آرزوهای خود را قربانی می‌کنند تا فرزندانشان به زندگی بهتری دست پیدا کنند. یکی از تاثیرات مهاجرت بر کودکان این است که کودکان مهاجر نسبت به این فداکاری آگاه هستند. در نتیجه خیلی از اوقات آنها تمام تلاش خود را می‌کنند که ثابت کنند رنجی که پدر و مادرشان برده‌اند بیهوده نبوده است. این موضوع باعث می‌شود که بعد از مهاجرت خانوادگی بار فشار و اضطراب زیادی بر روی دوش کودکان باشد. آنها در مدرسه به‌عنوان دانش‌آموز هم باید با محیط جدیدی روبه‌رو شوند و هم باید تلاش بسیاری بکنند تا موفق باشند. اگر کودکان به موفقیت مطلوب نرسند یا در مدرسه دچار مشکل شوند ممکن است عذاب وجدان بیشتری را تحمل کنند. شاید به دلیل همین عذاب وجدان تمایل نداشته باشند درباره چالش‌های جدی که در مدرسه دارند با والدین خود صحبت کنند.

اختلاف فرهنگی بین والدین و دانش‌آموزان مهاجر

از دیگر تاثیرات مهاجرت بر کودکان بزرگ شدن در دنیایی با فرهنگ متفاوت است. والدین کودکان حتی اگر خیلی سریع خود را با فرهنگ جدید تطبیق دهند باز هم در یک بستر فرهنگی متفاوت رشد کرده‌اند. اما دانش‌آموزان مهاجر در مدارسی با فرهنگ و شیوه تحصیلی کشور تازه خود بزرگ می‌شوند. پس ممکن است در طی چند سال و با رسیدن به سنین نوجوانی تفاوت‌های فرهنگی آشکارتر شوند. همچنین گاهی اوقات فرزندان خیلی زودتر زبان و فرهنگ کشور جدید را یاد می‌گیرند و مجبور می‌شوند این فرهنگ و زبان تازه را برای والدین خود ترجمه کنند. از جمله آسیب های مهاجرت بر نوجوانان این است که آنها مجبورند زودتر از زمان لازم مسئولیت بپذیرند. ممکن است کودکان و نوجوانان مجبور باشند برگه‌های قانونی را برای مادر و پدر خود ترجمه کنند، بخشی از فعالیت‌هایی که والدین به دلیل نقص در زبان قادر به انجام آن نیستند، انجام دهند و حتی مسائل فرهنگی نسبتاً پیچیده را برای والدین خود توضیح دهند.

اضطراب ناشی از مهاجرت در کودکان

به طور قطع زندگی در یک کشور تازه با استرس‌های فراوانی همراه خواهد بود. تحمل این استرس از تاثیرات مهاجرت بر کودکان خواهد بود. همانطور که والدین نگران مسائل مالی، گرفتن ویزا، تهیه خانه و مسائل دیگر هستند کودکان هم اضطراب‌های بسیاری را تجربه می‌کنند. به‌ویژه اگر مهاجرت از طریق تحصیل فرزند باشد، کودک ممکن است احساس کند آینده زندگی خانوادگی آنها به عملکرد او بستگی دارد. گزارش‌های تحقیقاتی نشان داده‌اند که استرس ناشی از تجربه مهاجرت می‌تواند بر رشد تحصیلی، اجتماعی، عاطفی و جسمی کودکان تأثیر منفی بگذارد. به همین دلیل است که این کودکان نیاز بیشتری به رسیدگی‌های سلامت روان دارند. تاثیرات مهاجرت بر کودکان بسیار زیاد است؛ طوری که گزارش‌های آکادمی اطفال آمریکا، AAP، نشان می‌دهد، از آنجایی که کودکان مهاجر احتمالاً در کشور مبدأ خود یا در طول سفر به ایالات متحده تروما را تجربه کرده‌اند، به طور خاص به غربالگری تروما و حمایت اجتماعی نیاز دارند.

جدا شدن از والدین و اعضای خانواده

بسیاری از اوقات کودکان در فرآیند مهاجرت از والدین و اعضای خانواده خود جدا می‌شوند. از تاثیرات مهاجرت بر کودکان این است که آنها نوعی غم و اندوه ناشی از جدایی را تجربه می‌کنند که با سوگ ناشی از مرگ متفاوت است. در بسیاری از اوقات بعضی از اعضای خانواده مجبور به بازگشت به کشور خود می‌شوند و گاهی برخی از اعضای خانواده از ابتدا همراه دیگران به کشور دوم مهاجرت نمی‌کنند. اندوه که به دلیل از دست دادن حاصل می‌شود در کنار تجربه شرایط جدید برای کودکان دشوار خواهد بود.

چالش‌های یادگیری زبان دوم

یادگیری در کشوری با زبان متفاوت تغییر بزرگی در زندگی کودکان مهاجر است. پس می‌توان یکی از تاثیرات مهاجرت بر کودکان را مواجه با چالش‌های یادگیری زبان دوم دانست. مانع زبان، چالش بسیار بزرگی است. زیرا بر توانایی برقراری ارتباط با دیگران تأثیر می‌گذارد. همچنین ممکن است تحصیل کودکان یا دوست پیدا کردن آنها به دلیل ضعف زبان دچار مشکل شود. علاوه بر آن ندانستن زبان می‌تواند اثرات سایر منابع آسیب را تقویت کند. در برخی کشورها، مهاجران از مراقبت‌های بهداشتی غیراستاندارد برخوردار می‌شوند زیرا نمی‌توانند به زبان دوم به خوبی زبان مادری خود صحبت کنند. همچنین تفاوت زبان‌های نسل اول و نسل دوم مهاجران می‌تواند به آنها آسیب برساند. در نتیجه اهمیت یادگیری زبان دوم در کودکان مهاجر و والدین آنها بسیار بالا خواهد بود.

راه‌های حمایت و کمک بیشتر به کودکان مهاجر

با توجه به تاثیرات مهاجرت بر کودکان احتمال آسیب دیدن این کودکان بسیار زیاد است. اما والدین می‌توانند با شیوه‌هایی به کودکان خود کمک کنند تا با عوارض احساسی ناشی از مهاجرت راحت‌تر کنار بیایند.

• برای رسیدگی به مسائل فرزند خود در مدرسه ابتدا باید حقوق خود را به‌عنوان والدین بشناسید. برای مثال در مدارس ایالات متحده آمریکا شما حق دارید اطلاعات را به زبان دلخواه خود دریافت کنید.
• برای اینکه از فردی که تنها برای رفع نیازهای اساسی خود در یک کشور جدید تلاش می‌کند به یک فرد موثر و حتی رهبر تبدیل شوید، باید پیوندهای فرهنگی جدیدی با کشور تازه خود بسازید. این باعث می‌شود تعامل بهتری با مدرسه و دوستان فرزند خود داشته باشید.
• برای آگاهی از تاثیرات مهاجرت بر کودکان با آنها صحبت کنید. اگر علائم اضطراب، افسردگی یا تغییرات رفتاری در کودک خود می‌بینید شاید بد نباشد از یک مشاور یا روانشناس کمک بگیرید تا سریع‌تر مشکل را برطرف کنید.
• اگر هنوز مهاجرت نکرده‌اید، حتما کودک خود را برای مهاجرت آماده کنید. با کودک خود درباره تغییرات پیشرو صحبت کنید و به نگرانی‌ها و سوال‌های او به‌دقت پاسخ دهید. همچنین به او اجازه بدهید که قبل از رفتن از عزیزان و دوستان خود خداحافظی کند. به این ترتیب درک فرایند مهاجرت برای او راحت‌ترخواهد بود.
• زبان کشور مقصد را یاد بگیرید و به فرزند خود هم آموزش دهید. یادگیری زبان و فرهنگ مادری برای کودکان بسیار مفید است اما برای زندگی و تحصیل در کشور تازه باید زبان و فرهنگ آن کشور را هم یاد بگیرند. برای اینکه اختلافات فرهنگی و زبانی به‌عنوان یکی از تاثیرات مهاجرت بر کودکان بعداً به ارتباطات خانوادگی شما آسیب نزند خود شما هم باید زبان کشور تازه را به‌خوبی یاد بگیرید.