علاقه مند کردن دانش آموزان به تاریخ، اهمیت زیادی دارد. شاید آموزش تاریخ در مدارس یکی از اساسیترین موضوعات باشد. درس تاریخ برای بسیاری از دانشآموزان درسی کسالتآور و خستهکننده است. بیشتر دانشآموزان این درس را دوست ندارند زیرا از اهمیت تاریخ در زندگیشان بیخبر هستند و اصلاً نمیدانند چرا باید تاریخ بخوانند. ما قصد داریم در این مقاله درباره چگونگی علاقه مند کردن دانش آموزان به تاریخ و اینکه چگونه درس تاریخ را تدریس کنیم صحبت کنیم پس اگر به موضوع علاقه دارید با ما همراه باشید.
چرا باید تاریخ بخوانیم؟
شاید یکی از دلایل عدم علاقه به درس تاریخ ندانستن پاسخ این سوال باشد که چرا باید تاریخ بخوانیم؟ دلایل و پاسخهای زیادی برای این پرسش وجود دارد:
- تاریخ ما را با فرهنگهای دیگر آشنا میکند.
- تاریخ به ما کمک میکند تا هویت، فرهنگ و جامعه خود را بشناسیم.
- تاریخ به ما درک و بینش نسبت به مشکلات امروزی میدهد و به ما کمک میکند تا تغییرات را بهتر درک و پردازش کنیم.
- مطالعه تاریخ مهارت تفسیر و تحلیل را در ما تقویت میکند.
- تاریخ به ما این امکان را میدهد که از گذشته درس بگیریم و درک بهتری از جهان و نحوه عملکرد آن داشته باشیم.
- مطالعه تاریخ به ما کمک میکند بفهمیم که چگونه رویدادهای گذشته همه چیز را به شکل امروزی در آوردهاند. با دانستن تاریخ، ما نه تنها در مورد خود و چگونگی پیدایشمان میآموزیم، بلکه توانایی اجتناب از اشتباهات و ایجاد مسیرهای بهتر برای جامعه خود را نیز توسعه میدهیم.
- تاریخ فقط خواندن زندگی و گذشته دیگران نیست. افرادی که ما در تاریخ درباره آنها میخوانیم ممکن است دههها یا حتی قرنها پیش زندگی کرده باشند، اما اعمال آنها مستقیماً بر نحوه زندگی امروز ما تأثیر داشته باشد.
علاقه مند کردن دانش آموزان به تاریخ چگونه است؟
معلمان تاریخ در قدم اول باید دلیل خواندن تاریخ را برای دانشآموزان روشن کنند. وقتی دانشآموزان اهمیت درس تاریخ را درک کنند بیشتر به آن توجه میکنند و دقیقتر آن را پی میگیرند. ما در اینجا قصد داریم چند روش ساده را برای علاقهمند کردن دانشآموزان به تاریخ به شما پیشنهاد کنیم تا هم معلمان و هم والدین بتوانند از آن استفاده کنند.
تاریخ خانوادگی و محلی بسازید؛
این فعالیت برای آشنا کردن کودکان با مفهوم تاریخ بسیار مفید است. خوب است آشنایی با تاریخ را از خانواده و شهر خودمان شروع کنیم. معلم در کلاس میتواند از دانشآموزان بخواهد شجره خانوادگی خود را تهیه کنند و درباره اجدادشان تحقیق کنند. این جستجو میتواند برای دانشآموزان بسیار آموزنده باشد. آنها میتوانند در عکسهای قدیمی یا خاطرات بزرگترهای فامیل ریشههای خود را جستجو کنند و تا جایی که برایشان مقدور است گذشته خانواده خود را ردیابی کنند و پیشه و اصالت اجداد خود را بشناسند. بعد از این مرحله میتوان به سراغ بررسی محله، شهر و آداب و رسوم رفت و گذشته آن را در تاریخ کاوش کرد. مسلماً تاریخ زمانی برای کودک هیجان انگیزتر است که بتواند آن را با زندگی، خانواده، مدرسه یا جامعه خود مرتبط کند.
کلاس تاریخ باید کلاس داستان باشد؛
تاریخ پر است از داستانهای تلخ و شیرین که میتوانند در کلاس درس روایت شوند. همواره آموزش با داستان موثرتر است. ما نباید دانشآموز را فقط به دانستن نام محل، نام شخص و دوره پادشاهی محدود کنیم. باید سعی کنیم بیشتر روی داستان و اتفاق رخ داده تاکید کنیم تا نام شخص و مکان. تاکید زیاد روی نام اشخاص به جای توجه به نقش، دلیل و نتیجه کار آنان دانشآموزان را از کلاس تاریخ و پیگیری آن دلزده میکند و نتیجه مورد نظر را در پی نخواهد داشت.
تاریخ را اجرا کنید؛
بهترین روش تدریس تاریخ آمیختن کلاس تاریخ با نمایش است. اجرای نمایش روشی عالی برای درگیر کردن کودکان و یادگیری تاریخ است. در روش اجرای نمایش هم بازیگران و هم تماشاگران بهتر و عمیقتر آن رویداد را یاد میگیرند.
تاریخ را به زندگیتان بیاورید؛
زندگی کردن در تاریخ میتواند آن را برای دانشآموزان جذابتر کند. برای آنها خیلی سرگرمکننده خواهد بود که به سبک دورهای تاریخی و طبقه اجتماعی خاصی لباس بپوشند، با ادبیات گذشته صحبت کنند یا غذایی را به سبک گذشته طبخ کنند و بخورند. بازسازی گذشته و وانمود کردن زندگی در گذشته موضوع را در ذهن دانشآموزان به شکل ماندگاری ثبت میکند.
طراحی بازی؛
آموزش تاریخ به همراه بازی میتواند روش بسیار هیجانانگیزی باشد. وقتی دانشآموز تاریخ را در فرایند یک بازی مهیج بیاموزد، زودتر یاد میگیرد و دیرتر فراموش میکند. خلاقیت معلم یا والدین در زمینه طراحی بازی اهمیت زیادی دارد.
برنامه بازدید از مکانهای تاریخی؛
خیلی خوب است که کلاس تاریخ فقط در مکان کلاس برگزار نشود. معلم میتواند برنامه بازدید از موزهها و مکانهای تاریخی داشته باشد و با قرار دادن دانشآموزان در آن فضا حوادث تاریخی را به شکلی ملموستر برای آنها تدریس کند. البته در این روزها استفاده از فضای مجازی و اینترنت هم میتواند این کار را برای معلم آسانتر کند.
استفاده از رسانههای تصویری و وسایل کمک آموزشی؛
فیلمهای تاریخی مختلفی درباره حوادث گوناگون ساخته شده است. پخش فیلم و کلیپ با موضوع تاریخ میتواند روش جذابی برای تدریس تاریخ باشد و درک موضوع و رویداد را برای دانشآموزان سادهتر کند. استفاده از نقشه، عکس، کره زمین و اسباب بازی میتواند کمک زیادی به آموزش تاریخ بکند.
راه انداختن بحثهای گروهی؛
بحثهای گروهی ابزاری عالی برای دانشآموزان است تا یادگیری خود را در مورد دوره تاریخی تقویت کنند و سؤالاتشان را مطرح کنند. درک تاریخ مستلزم بررسی آن از دیدگاه دانشآموز است. هرچه بتوانیم بیشتر دانشآموزان را به بحث و گفتگو ترغیب کنیم کلاس مفیدتری خواهیم داشت. درگیر کردن دانشآموزان با موضوع بهترین شیوه آموزش است. توانایی پرسش و پاسخ و ارزیابی اطلاعات یکی از مواردی است که در بسیاری از شرایط در محیطهای کاری و زندگی کاربرد دارد و مدارس باید تلاش کنند تا مهارتهای تفکر و تجزیه و تحلیل را به همه دانش آموزان خود آموزش دهند. تاریخ یکی از بهترین موضوعات برای تحریک و رشد این توانایی است.
سخن آخر
علاقه مند کردن دانش آموزان به تاریخ تاثیر زیادی بر سبک زندگی و تفکر فرزندان ما خواهد داشت. درس تاریخ فقط از حفظ کردن تاریخ وقایع و نام اشخاص نیست. باید با آموزش تاریخ به دانشآموزان هدف عالیتری را دنبال کرد. تاریخ به ما میآموزد که چگونه اشتباهی را دوباره مرتکب نشویم یا با نگاه موشکافانهتری به مسائل نگاه کنیم و آنها را تحلیل کنیم. تاریخ فقط بیان گذشته نیست بلکه وسیلهای است برای شناختن آینده و انتخاب راههای مناسبتر. ما باید از تاریخ برای ارتقای رشد شناختی، رشد عاطفی و رشد اجتماعی دانشآموزان استفاده کنیم و تاریخ را درسی خشک و بیفایده جلوه ندهیم. باید به فرزندان خود بیاموزیم که دانستن تاریخ آینده ما را میسازد پس یادگرفتن آن ضروری است. ما سعی کردیم در این مقاله روشهایی برای علاقه مند کردن دانش آموزان به تاریخ و تدریس آن به شما معرفی کنیم تا یادگیری این درس مهم را برای آنها شیرینتر کنیم. ما امیدواریم با بیشتر اهمیت دادن به تاریخ و اصولی آموزش دادن آن نسلی هوشیارتر و توانمندتر تربیت کنیم.