چگونه فرزندانی اهل بخشش داشته باشیم؟

بخشیدن چیست؟

برای اینکه به‌درستی روشن شود معنای بخشیدن چیست، باید یک مرحله عقب‌تر برویم. وقتی کسی به ما آسیب جسمی یا روحی وارد می‌کند، نوعی درد و رنج را انتقال می‌دهد. بسته به اینکه میزان آسیب در چه حدی است، درد و رنج منتقل شده با تلخی همراه است که بخشی از ذهن ما را به خود مشغول می‌کند. در چنین شرایطی راه‌های مختلفی پیش روی ما قرار می‌گیرند. یکی از این راه‌ها انتقام گرفتن است. در این حالت سعی می‌کنیم که آسیب وارد شده را به شکل برابر یا حتی بیشتر به طرف مقابل بازگردانیم. راه دیگری که پیش روی ما قرار دارد، به‌دل گرفتن کینه از طرف مقابل است. این احساس منفی شاید در لحظه با اقدام عملی همراه نباشد؛ اما همواره در یاد و خاطر ما باقی می‌ماند.

به محض اینکه فرصتی برای انتقام به دست می‌آوریم، اقدام تلافی جویانه در قبال دیگران انجام می‌دهیم. کینه توزی بیش از آنکه به دیگران آسیب بزند، ذهن و روان خود فرد را مسموم می‌کند. راه دیگری که پیش روی ما قرار دارد، بخشودن است. شاید در وهله اول این طور به نظر برسد که با بخشیدن به دیگران لطف می‌کنیم؛ اما اگر خوب نگاه کنید، بخشش ابزاری است که با استفاده از آن می‌توانید روح و وان خود را از دردها و آسیب‌ها خلاص کنید. در واقع بخشش نوعی هدیه است که به خودمان می‌دهیم. مهم‌ترین نکته درباره بخشیدن این است که باید از سر قدرت باشد نه ضعف. این تنها راهی است که می‌تواند جلو سوء استفاده‌های بعدی دیگران را بگیرد.

بخشش، فراموشی نیست؛

خیلی‌ها بخشودن را کار اشتباهی می‌دانند تنها به این دلیل که ممکن است موجب تکرار رفتارهای اشتباه دیگران شود. این تصور از آنجا ناشی می‌شود که انسان بخشیدن را مترادف با چشم پوشی و فراموشی بداند. اولین چیزی که باید به فرزندان خود یاد بدهید این است که بخشیدن با فراموش کردن تفاوت دارد. بار دیگر لازم است تاکید کنیم که بخشیدن قرار است به شما کمک کند تا احساسات را تحت کنترل در بیاورید. شما باید به کودکان بیاموزید که آن‌ها باید محکم و قاطع از رفتار اشتباه دیگران انتقاد و از خود در برابر آن‌ها دفاع کنند؛ اما در عین حال با بخشیدن افکار منفی و آزاردهنده را نیز به دست فراموشی بسپارند.

علت‌ها را کشف کنید؛

خیلی از اوقات درک علت رفتارهای انسان‌ها باعث می‌شود تا راحت‌تر با آن کنار بیاییم. اگر قرار است کودکان خود را اهل بخشش بار بیاورید، باید آن‌ها را تشویق کنید که پس از مشاهده رفتارهای اطرافیان به دنبال کشف دلایل بروند. به این ترتیب می‌توانند خیلی راحت‌تر آنچه از دیگران سر می‌زند را تحلیل کنند. در نتیجه احساس شفقت و بخشش نیز در آن‌ها تقویت می‌شود.

احساسات خود را بیان کنید؛

قبل از اینکه از فرزندتان بخواهید دیگران را در قبال رفتار اشتباهشان ببخشد، باید متوجه شوید که او در چه وضعیتی قرار دارد. برخی کودکان خیلی عصبانی می‌شوند. این در حالی است که برخی دیگر منزوی و ناامید می‌شوند. شما در جایگاه پدر و مادر باید در چنین شرایطی رفتار فرزندان خود را بررسی کنید. علاوه بر آن بخشیدن اولین کاری نیست که فرزند شما باید در برابر رفتار اشتباه دیگران انجام دهد. از او بخواهید که حتما احساس خود را به دیگران بیان کند. ضمن اینکه از آن‌ها بخواهد دیگر رفتار اشتباهشان را تکرار نکنند. پس از آن نوبت به بخشیدن می‌رسد. این نوع بخشیدن در کمال قدرت انجام می‌گیرد و پیام واضحی را به طرف مقابل منتقل می‌کند که دیگران رفتار غلط خود را تکرار نکند.

از اختلافات کوچک شروع کنید؛

یک ورزشکار بندساز از روز اول نمی‌تواند از پس وزنه‌های سنگین بربیاید. ماه‌ها و سال‌ها تمرین و ممارست لازم است تا بدن او ورزیده شود. در این حالت می‌تواند هر وزنه‌ای را به‌راحتی مهار کند. آموزش بخشیدن نیز دقیقا به همین صورت است. نمی‌توان از یک کودک انتظار داشت که از همان ابتدا در عصبانیت‌های شدید، خشم خود را کنترل کند. برای یاد دادن احساس بخشش، باید درگیری‌ها و اختلافات کوچک را مد نظر قرار دهید. در این شرایط عصبانت کودک خیلی کمتر است. بنابراین این موقعیت‌ها را باید به چشم تمرین برای روزهای سخت‌تر نگاه کنید. آموزش باید قدم به قدم باشد تا به موفقیت منتهی شود.

موقعیت بخشش را بسازید؛

در ادامه بحث بخشیدن چیست، باید یک نکته ظریف را اشاره کنیم. خیلی از اوقات لازم نیست فرزندان خود را مجبور کنید که بخشیدن هم سن و سالان خود را به زبان بیاورند. گاهی اوقات کافی است شرایطی را رقم بزنید که کودکان فرصت آشتی کردن و بخشیدن را پیدا کنند. به‌عنوان مثال آن‌ها را دعوت به یک بازی دسته‌جمعی کنید. با هم به گردش و تفریح بروید. در دل بازی کردن و معاشرت‌های عادی روزمره کودکان می‌توانند مشکلات خود را با یکدیگر حل کنند. این روش کمک می‌کند تا آن‌ها متوجه شوند، بخشیدن کار سخت و پیچیده‌ای نیست.