شمسیه علیزاده فرزند یک کارگر معدن توانست رتبه اول کنکور افغانستان را به دست آورد. او متولد غزنی است و در مرکز آموزشی کابل تحصیل کرده است. شمسیه بازماندهی حملهی انتحاری طالبان به یک مدرسه در 2 سال پیش است. در این حادثه 47 نفر از دانشآموزان مدرسه کشته شدند. پدر او کارگر معدن زغالسنگ در شمال افغانستان است و برای کمک به هدف و موفقیت دخترش محل زندگیشان را به کابل منتقل کرده است. او دربارهی موفقیت دخترش میگوید: «زمانی که متوجه شدم او رتبه اول را کسب کرده خیلی هیجانزده شدم؛ البته با هوش و استعداد و تلاشی که داشت انتظار چنین موفقیتی را نیز داشتم.»
مصاحبه با شمسیه علیزاده، رتبه اول کنکور افغانستان
شمسیه علیزاده در آخرین مصاحبه، دربارهی کنکور در شرایط شیوع کرونا و مشکلاتی که طالبان به وجود آورده است، گفت: «کرونا و قرنطینه موضوعی بود که تا به حال تجربه نکرده بودم. در هفتههای اول، خانهنشینی و نرفتن به مدرسه باعث بیبرنامگی و سردرگمی شد و تأثیر زیادی بر روحیهام گذاشت. اما بعد از 3 هفته با کمک برنامههای مرکز آموزشی توانستم دوباره تمرکز را به دست بیاورم و به مطالعه بپردازم. حملهی 2 سال پیش طالبان به مرکز آموزشی ما باعث مرگ بسیاری از دوستان من شد که میتوانستند رتبههای برتر را کسب کنند. ترس همیشه در این شرایط وجود دارد اما از آنجاییکه بیشتر ساعات روز را به مطالعه میگذراندم کمتر نگران حملههای مجدد بودم. من به مذاکرات صلح خیلی خوشبینم و امیدوارم این گروه ها شرایط و قانون افغانستان را بپذیرند.» شمسیه در خصوص موفقیت خود میگوید: «حمایت خانوادهام در کسب این موفقیت بسیار تأثیرگذار بود. نسبت به پدر و مادرم احساس مسئولیت دارم و همین احساس باعث شد، بتوانم در آزمون کنکور موفق شوم. یک سالی که برای کنکور درس میخواندم، تنها 4 ساعت در طول روز میخوابیدم و 20 ساعت درس میخواندم. پدرم تلفن همراه نداشت و ساعاتی بعد از اعلام نتیجه از این موضوع باخبر شد. در حال حاضر هدفم این است که پزشک شوم و به مردم کشورم خدمت کنم.» کسب رتبه اول کنکور توسط یک دختر در جامعهی کنونی افغانستان واکنشهای زیادی را به همراه داشت. حامد کرزای، رئیس جمهور پیشین افغانستان و تعداد زیادی از نمایندگان این موفقیت را به او و خانوادهاش تبریک گفتند و او را روزنهی امیدی برای جایگاه زنان در آیندهی افغانستان معرفی کردند.
زنان چه مشکلاتی در افغانستان دارند؟
یکی از کارشناسان حوزهی زنان میگوید: «افغانستان در حال حاضر در شرایط حساسی قرار دارد؛ زیرا جنبش مدنی این کشور با گروههای افراطی در تقابل است. جنبشهای مدنی به ویژه جنبش زنان در تلاشند دیدگاهها و نظراتشان در مذاکرات صلح با طالبان مطرح شود تا دوباره حکومت سختگیری بر رأس امور قرار نگیرد. از طرفی گروههای افراطی با ترساندن و تهدید قصد دارند تأثیرگذاری جامعهی زنان را کم کنند. در ماههای اخیر و با رسمیت پیدا کردن این مذاکرات خشونت علیه زنان در مراکز عمومی شدت یافته و گزارشهای زیادی از درگیری با زنان ثبت شده است.» شمسیه در خصوص طالبان و جایگاه زنان میگوید: «اجازه نمیدهم سیاست مانع تحصیلم شود. هنوز نگران بازگشت طالبانم ولی امیدم را از دست نمیدهم زیرا رویاهایم از ترسهایم بزرگترند.» اسدالله احمدی یکی از چهرههای شناخته شده افغانستان دربارهی او نوشت: «شمسیه پاسخ محکمی علیه طالبان و گروههایی است که زنان را ناقصالخلقه میدانند و قصد دارند آنها خانهنشین شوند.»
کنکور افغانستان در چه شرایطی برگزار شد؟
کنکور 1399 در افغانستان با 5 ماه تأخیر در 33 ولایت و 4 مرحله برگزار شد. وزیر تحصیلات افغانستان در اطلاعیهای اعلام کرده بود برای برگزاری این آزمون تلاش کردیم حداکثر توصیههای بهداشتی رعایت شود تا از شیوع کرونا جلوگیری کنیم. 4 مرحلهای بودن کنکور به دلیل شرایط امنیتی در برخی مناطق افغانستان بود. متأسفانه در شرایط حاضر هنوز امنیت کامل به این کشور بازنگشته و گروههای بسیاری برای ایجاد ناامنی در این کشور تلاش میکنند. موفقیت یک دختر 18 ساله در آزمون کنکور 1399 افغانستان توجه همهی جهان را به افغانستان جلب کرده است. این دختر با شرایط اقتصادی خانوادگی ضعیف و مطالعه ی بسیار توانسته است این رتبه را کسب کند. در شرایطی که زنان هنوز در افغانستان جایگاهشان را به دست نیاوردهاند و بیشتر آنها بیسوادند، تحصیل یک دختر در رشتهی پزشکی میتواند بذر امید را در قلب آنها بکارد. مردم این کشور که سالهای بسیاری تحت فشار، جنگهای داخلی و ... بودهاند، اکنون برای آرامش تلاش میکنند. امید است که مذاکرات صلح افغانستان به خوبی به اتمام برسد و نه تنها زنان بلکه تمام مردم این کشور بتوانند با آرامش بیشتری زندگی کنند.