بچه‌ها معمولاً از سنین 5 تا 10 سالگی تمایل زیادی به آشپزی نشان می‌دهند. اما در این راه به حمایت بزرگتر‌ها نیاز دارند. آشپزی کردن کودک مزایای بسیاری را برای او دارد. احتمالاً شما قبل از توجه به فواید آن، به خطرات و ریخت و پاش‌های این کار در آشپزخانه فکر می‌کنید. در حالی که آموزش آشپزی به کودک می‌تواند در رشد ذهنی، مهارتی و حرکتی او نقش مهمی را ایفا کند. روانشناسان نیز معتقدند که این حرفه بسیاری از استعدادهای بچه‌ها را تقویت و توانایی آن‌ها را در مقابله با مسائل مختلف زندگی افزایش می‌دهد. مهارت‌های بنیادی زندگی، کسب مفاهیم علمی، رفع عادات بد غذایی، انتخاب‌های سالم‌تر در وعده‌های غذایی و ... از جمله فواید آشپزی کردن کودک به شمار می‌روند. ما در این مقاله به اهمیت و فواید آموزش آشپزی به کودک، ارتباط آن با مهارت‌های مختلف و نکاتی درباره‌ی آموختن آشپزی اشاره می‌کنیم. با ما همراه باشید.
اهمیت و فواید آموزش آشپزی به کودک
آشپزی کردن با کودکان علاوه بر ایجاد شور و نشاط، به آن‌ها در درک بهتر طعم‌های مختلف خوراکی‌ها کمک می‌کند. شما با آموزش آشپزی به فرزندتان از علایق و حتی حساسیت‌های او آگاه خواهید شد و به طور غیرمستقیم کودکتان را با مهارت‌های مهم و بنیادی زندگی آشنا خواهید کرد. وقتی او در تهیه‌ی غذا به شما کمک می‌کند، تمایل بیشتری برای خوردن غذا در او ایجاد می‌شود. آشپزی کردن می‌تواند فرصتی ایده‌آل برای تقویت حواس پنج‌گانه‌ی بینایی، شنوایی، بویایی، لامسه و چشایی او باشد. در آشپزی کردن علاوه بر انجام صحیح مراحل، پایان کار نیز اهمیت بسیار زیادی دارد؛ اما اگر نتیجه‌ی آشپزی کودکتان رضایت‌بخش نبود، نگران نباشید؛ با تجربه‌ی ناموفق، آستانه‌ی تحمل، صبر و تلاش فرزند شما برای رسیدن به هدفش بیشتر می‌شود. ازآن‌جا‌یی‌که بچه در این شرایط، ناراحت و خجالت زده می‌شود، می‌توانید از تجربه‌های ناموفق خود برای او بگویید تا انگیزه اش را برای تلاش بیشتر کنید.
بهترین زمان برای آموزش آشپزی به کودک
همان‌طور که می‌دانید فرآیند آشپزی نه تنها کار ساده‌ای نیست، بلکه دردسرها و ریخت‌وپاش‌های زیادی دارد. این کار حتی برای بزرگسالان نیز می‌تواند خسته‌کننده باشد. از آنجا که کودک همانند شما در انجام این عمل مهارت کافی ندارد، پس احتمالاً ریخت‌وپاش و دردسرهای بیشتری را نیز به وجود می‌آورد. بنابراین آموزش آشپزی به کودک، به صبر و شکیبایی زیادی نیاز دارد. به همین دلیل بهتر است این کار را به روزهای تعطیل و یا هنگامی که زمان کافی برای آن دارید، موکول کنید.
ارتباط آشپزی کردن کودک با مهارت‌های زندگی و مفاهیم علمی
آموزش آشپزی به کودک در حقیقت راهی برای آشنایی آن‌ها با مهارت‌های ضروری زندگی از قبیل تفکر انتقادی، خلاقیت و مشارکت است. فرزند شما معمولاً حین انجام کار با پرسیدن سؤالاتی مانند «این مواد چطور در اختیار ما قرار می‌گیرند؟»، «فلان ماده‌ی غذایی از کجا می‌آید؟» و ... با جهان اطراف خود ارتباط بیشتری برقرار می‌کند. اندازه‌گیری مواد اولیه، کم و زیاد کردن آن‌ها، ورز دادن خمیر و ... به تقویت مهارت‌های ریاضی او کمک بسیار زیادی می‌کند. کودک با یادگیری این حرفه، برخی مفاهیم علمی را نیز می‌آموزد. مثلاً برای آماده سازی سس مایونز، روغن باید آرام آرام به غذاساز اضافه شود. در غیر این صورت سس خراب و چرب می‌شود. کودک به مرور متوجه خواهند شد که روغن با آب در حالت معمول ترکیب نمی‌شوند. در حالی که با افزودن تدریجی روغن می‌توان آن‌ها را با هم مخلوط کرد و به محلول یک‌دستی رسید. فرزند شما با تغییر مواد اولیه‌ی غذا، با علم شیمی و تأثیر جابه‌جایی مواد آشنا می‌شود. پختن غذاهای خارجی نیز دید او را نسبت به دنیای اطراف گسترده‌تر می‌کند. آموزش آشپزی به کودک علاوه بر مهارت‌های کاربردی، در شکل‌گیری شخصیت او نیز نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند. همکاری با دیگران در تهیه‌ی غذا، آماده کردن ناهار روز بعد مدرسه، آوردن غذا سر میز، درست کردن دسر یا شیرینی برای مهمانی‌ها و ... همگی باعث افزایش اعتماد به نفس او می‌شود که در شکل‌گیری شخصیتش تأثیر زیادی می‌گذارد. همچنین مهارت‌های اجتماعی، حل مسئله، مسئولیت‌پذیری، احترام به خود و دیگران با آشپزی کردن کودک تقویت می‌شوند.
نکاتی در رابطه با آموزش آشپزی به کودک
از آنجاکه بچه‌ها معمولاً افرادی کم‌توجه و بازیگوش هستند، آموزش مهارت‌های مختلف به آن‌ها کار دشواری است. به همین دلیل ما در این بخش برخی نکات مهم آشپزی کردن کودک را برای شما بازگو می‌کنیم. اولین قدم در آشپزی رعایت بهداشت است. هر فرد در هر سنی باید قبل از انجام این کار دست‌های خود را بشوید. پس شستن دست را با کودکتان تمرین کنید. - همان‌طور که قبلا اشاره کردیم، بچه‌ها نسبت به برخی مسائل کم توجهند. بنابراین در تهیه‌ی غذا، راهنمایی‌هایتان را سریع، ساده و کوتاه بگویید. - در تمامی مراحل آماده‌سازی غذا باید بر کار فرزندتان نظارت کامل داشته باشید. - بعد از تمام شدن کار از فرزندتان در تمیز کردن آشپزخانه کمک بگیرید. وظایف و نظافت‌های ساده را به او واگذار کنید. کودک باید بداند که آشپزی فقط درست کردن غذا نیست، بلکه رعایت بهداشت و نظافت نیز بخش مهمی از فرآیند آن است. - حتماً لازم نیست که غذاهایی مانند قرمه‌سبزی، فسنجان و ... را با کودکتان درست کنید. برای ترغیب فرزندتان به آشپزی از غذاهای ساده استفاده کنید زیرا دستورات غذایی طولانی و پیچیده او را خسته می‌کند. - وظایفی متناسب با سنش به او دهید. همیشه کارهای ساده مانند شستن مواد اولیه، الک کردن آرد و ... وجود دارند که کودک توانایی انجام آن‌ها را داشته باشد. - اجازه دهید فرزندتان در تمامی مراحل از خرید تا چیدن میز غذا با شما مشارکت کند. - برای او وسایل آشپزخانه‌ی مخصوص کودک تهیه کنید. لوازمی از قبیل پیش‌بند کودکانه، کفگیرهای رنگی، فنجان‌های اندازه‌گیری و هر چیز دیگری که جذابیت آشپزی را برای او افزایش دهد. - اجازه دهید برخی مواد را در دستورهای غذایی جابه‌جا کند و نتیجه را ببیند. این کار به تقویت خلاقیت او کمک زیادی می‌کند. - در بهترین حالت نیز آشپزی مقداری ریخت‌وپاش دارد. پس اگر فرزندتان کار اشتباهی انجام داد به جای سرزنش، با شوخی و خنده انجام صحیح آن را به او بیاموزید. آشپزی کردن کودک علاوه بر تقویت مهارت‌های ارتباطی و بنیادی زندگی، خاطرات و تجربه‌های شیرین و لذت‌بخش را در ذهن او بر جای می‌گذارد. شما به عنوان پدر یا مادر باید از این فرصت نهایت استفاده را ببرید و دید فرزندتان را نسبت به جهان اطرافش وسیع‌تر کنید.