آشنایی کودکان با تکنیک‌های مختلف، باعث شکوفایی استعدادهای آن‌ها می‌شود. آموزش سازه ماکارونی به کودکان یکی از جذاب‌ترین کلاس‌هایی است که علاوه بر اینکه جنبه سرگرمی دارد، آن‌ها را با سازه‌های عمران و معماری آشنا می‌کند. یکی از نکات جالب در این سازه‌ها این است که بر خلاف ماکت‌های معماری، جنبه تزئینی ندارند، بلکه باید مقاومت آن‌ها با وزن‌های مختلف سنجیده شود. آموزش ساخت سازه ماکارونی علاوه‌بر تقویت خلاقیت در کودکان، آن‌ها را با رشته‌های عمران و معماری آشنا می‌کند و یک روش استعدادیابی در این زمینه است. ضمن اینکه سالانه مسابقات مختلفی برای دانش‌آموزان و دانشجویان برگزار می‌شود که تیم‌های مختلف می‌توانند در آن شرکت و با هم رقابت کنند.
تاریخچه سازه ماکارونی
اولین باری که استفاده از ماکارونی برای شبیه‌سازی و ساخت سازه‌های عمرانی مورد استفاده قرار گرفت، سال 1988 در دانشگاه اوکانگان کانادا بود. سازه‌هایی که در آن رشته‌های ماکارونی به شکل‌های مختلف ساخته شدند و هر یک تحمل بار و فشار متفاوتی داشتند. اما این سازه‌های جذاب، سال 1382 پا به ایران گذاشتند و برای اولین بار جشنواره‌ی دانشجویی آن در دانشگاه تهران جنوب برگزار شد. از آن سال به بعد مسابقات سازه ماکارونی به دلیل استقبال زیاد نه تنها برای گروه‌های دانشجویی بلکه برای دانش‌آموزان هم برگزار می‌شود.
سازه ماکارونی چیست؟
ماکارونی به دلیل نوع ساختار خود تبدیل به یکی از مصالح مهم و کاربردی برای ساخت مدل کوچک سازه‌های عمرانی و ساختمانی مثل انواع پل یا حتی برج‌ها شده است. این سازه‌ها با استفاده از ماکارونی، چسب و در نهایت نخ ساخته می‌شوند. مهم‌ترین ویژگی که در آموزش سازه ماکارونی به کودکان رعایت می‌شود، تحمل وزن و فشار سازه‌ها است. به‌صورتی که هر سازه بتواند وزن زیادی را تحمل کند و همین عامل باعث می‌شود که یک سازه بتواند هر سال رکورد، نمونه‌های قبلی خود را در مسابقات بشکند. سازه ماکارونی در ابعاد بسیار کوچک‌تر از مدل اصلی (از مصالح بتن و فولاد) ساخته می‌شود تا تحمل وزن و فشار چند برابر خود را داشته باشد.
اهداف سازه ماکارونی
اولین و مهم‌ترین هدف ساخت سازه‌های ماکارونی، جنبه‌ی آموزشی آن است. در واقع نه تنها دانش‌آموزان بلکه دانشجویانی که در رشته عمران تحصیل می‌کنند، فقط اطلاعات تئوری دارند. در نتیجه عملی کردن مباحث درسی می‌تواند، دید آن‌ها را گسترده‌تر کند. ضمن اینکه دانش‌آموزان را به این رشته علاقه‌مند خواهد کرد. در نتیجه می‌توانند علاوه بر افزایش خلاقیت خود، دید بازتری نسبت به انتخاب رشته در آینده داشته باشند.
چرا سازه ماکارونی؟
- ماکارونی به دلیل داشتن حداکثر تنش کششی و حداکثر تنش فشاری، همچنین نوع کمانش و مدول الاستیسیته یکی از بهترین مواد جایگزین برای بتن و فولاد است؛
- نسبت به سایر مصالح ارزان‌تر و در نتیجه به‌صرفه و اقتصادی‌تر خواهد بود؛
- به دلیل ضعف‌هایی که در برابر مصالح اصلی دارد، قدرت خلاقیت را برای تحمل وزن بیشتر، افزایش می‌دهد؛
- ماکارونی امکان ساخت و اجرای سازه در مدل کوچک‌تر را با مقاومت‌های مختلف فراهم می‌کند و تیم‌های مختلف می‌توانند از این مدل‌های شبیه‌سازی‌شده بهره ببرند.
بخش‌های مختلف سازه ماکارونی
سازه ماکارونی در بخش‌های مختلفی ساخته می‌شود. معروف‌ترین بخش‌های سازه ماکارونی عبارت‌اند از:
- سازه‌های فشاری: شامل سازه تاور کربن، پل با بار متمرکز، پل با بار گسترده، پل با بار متمرکز متحرک
- سازه‌های سبک: شامل سازه هدفمند و سازه محافظ تخم مرغ
- سازه آزاد
مسابقات سازه ماکارونی
سازه ماکارونی‌ها نه فقط برای دانشجویان و دانش‌آموزان بلکه برای بیشتر افراد جالب است؛ سازه‌هایی که به شکل‌های مختلف ساخته می‌شوند و تحمل بار و فشار حتی تا چند صد کیلوگرم را دارند. به همین دلیل است که آموزش سازه ماکارونی به کودکان به عنوان یکی از آموزش‌های خلاقانه می‌تواند، علاوه بر پرورش استعداد، آن‌ها را به این حوزه علاقه‌مند کند. مسابقات سازه ماکارونی تا کنون در کشورهای زیادی برگزار شده است که دانشگاه‌های مختلفی میزبان آن بوده‌اند. در ایران هم هر ساله این مسابقات در رده دانشجویی و دانش‌آموزی برگزار می‌شود. این مسابقات در رشته‌های مختلفی از سازه ماکارونی برگزار می‌شوند که تیم‌ها در آن حضور پیدا کرده و هر ساله رکورد خود را ثبت می‌کنند.
مسابقات جهانی سازه ماکارونی
اولین مسابقه‌ی سازه ماکارونی در کانادا برگزار شد. دانشگاه اوکانگان در سال 1988 در دانشکده عمران اقدام به برگزاری این مسابقات کرد. پس از آن هم هر ساله ادامه پیدا کرد. در حال حاضر در دانشگاه‌های معتبر جهان، جشنواره‌های ساخت سازه ماکارونی برگزار می شود و گروه‌های دانشجویی و دانش‌آموزی از کشورهای مختلف جهان در آن با هم رقابت می‌کنند.
مسابقات سازه ماکارونی در ایران
در ایران هم از سال 1382 مسابقات مختلفی در دانشگاه‌های کشور در گرایش‌های مختلف برگزار می‌شود. نکته جالب اینکه در هفتمین دوره‌ی مسابقات کشوری سازه ماکارونی زنجان، رکورد جهانی مسابقات که در سال 2013 با وزن 583 کیلوگرم در مجارستان ثبت شده بود، برای دومین بار با رکورد 792 کیلو گرم توسط دانشجویان ایران شکسته شد.
قوانین سازه ماکارونی
ساخت سازه‌های ماکارونی بیشتر برای شرکت در مسابقات و جشنواره‌ها انجام می‌شود. به همین دلیل باید یک سری قوانین کلی در مورد آن رعایت شود:
- نوع چسب زدن ماکارونی‌ها نباید در محل اتصال و سازه مشخص باشد؛
- سازه‌ها با توجه به نوع خود (فشاری یا سبک) باید دارای حداقل و حداکثر وزن باشند؛
- ابعاد سازه ماکارونی با توجه به نوع آن‌ها باید مشخص شده و نسبت به همان ساخته شود؛
- سازه‌ها بدون هیچ گونه تغییر شیمیایی و فقط با استفاده از ماکارونی و چسب باید ساخته شوند؛
- سازه ماکارونی باید در زمان تعیین شده در هر مرحله، تحمل وزن و فشار را داشته باشد تا بتواند به مرحله بعدی برود.
اطلاعات لازم برای ساخت سازه ماکارونی
سازه ماکارونی‌ها در بخش و گرایش‌های مختلفی ساخته می‌شوند. سازه‌های سنگین، سازه‌های سبک، سازه‌های فشاری و.... ساخت هر یک از این سازه‌ها نیازمند اطلاعات کافی و تخصصی است. در آموزش سازه ماکارونی به کودکان، ساخت سازه‌ها به روش عملی و به روش ساده به کودکان آموزش داده می‌شود.
جمع‌بندی
پرورش استعدادهای کودکان و همچنین افزایش خلاقیت در آن‌ها می‌تواند مسیر موفقیت را برای آن‌ها روشن‌تر کند. دوره‌های آموزشی مختلف یک روش ساده اما کاربردی برای تقویت مهارت‌های کودکان است. آموزش سازه ماکارونی برای کودکان از جمله کاربردی‌تری دوره‌های آموزشی است که آن‌ها را با مهارت های عمران و معماری به زبان ساده و در قالب سرگرمی آشنا می‌کند. مدارس علوی با برگزاری آموزش سازه ماکارونی برای کودکان، این فرصت را در اختیار کودکان قرار می‌دهد که بتوانند با یاد گرفتن این مهارت جذاب و سرگرم‌کننده، با یک تیر چند نشان بزنند؛ شرکت در مسابقات، لذت بردن از کار گروهی، یاد گرفتن یک مهارت جدید و کشف استعداد فقط بخشی از این فرصت لذت‌بخش است. ما در مجموعه مدارس علوی مفتخریم که آموزش سازه ماکارونی را از دبستان در برنامه کلاس‌های فراآموزشی قرار داده‌ایم.