اشتباه کردن در حقیقت یک بخش جداناپذیر از فرآیند رشد و تکامل فردی است. ترس از اشتباه کردن موجب میشود تا شما موقعیتها و حتی شانسهای بزرگ زیادی را از دست بدهید و خود را در زندگی محدود کنید. آلبرت انیشتین نیز دربارهی اشتباه کردن میگوید: کسی که هرگز اشتباهی مرتکب نشده، هرگز تلاشی برای انجام دادن کار جدیدی نکرده است. متأسفانه بعضی افراد بر این عقیدهاند که انسان نباید اشتباه کند، باید بدانید که این عقیده کاملأ اشتباه است. در این مقاله قصد داریم درباره چیستی و چرایی اشتباه کردن مطالب ارزشمندی را برای شما عزیزان ارائه دهیم.
دلایل عمدهی اشتباه کردن انسانها
همانطور که میدانید انسان اشرف مخلوقات است و این امتیاز را به خاطر قدرت تفکر و سپس قدرت اختیار به دست آورده است. افراد فکور قبل از انجام هر کاری همهی جوانب را بررسی میکنند و به عبارت دیگر خوب فکر میکنند و سپس به واسطهی قدرت اختیاری که دارند تصمیم خود را گرفته و کارشان را عملی میکنند. اما اگر بخواهیم واقعبینانه به این موضوع نگاه کنیم، خواهیم دید که همهی انسانها ممکن است در تصمیماتی که میگیرند دچار اشتباه شوند. این اشتباه کردن میتواند به دلایلی از قبیل اطلاعات ناقص، بیخبر بودن از آینده، عدم شناخت کافی از تواناییهای خود، اشتباه کردن در تفکر، عدم واقعبینی، اشتباه کردن در عمل یا ناقص انجام دادن کار و یا بسیاری از موارد دیگر باشد. بنابراین اشتباه کردن کار اشتباهی نیست و هر کسی ممکن است اشتباه کند.
اشتباه کنید!
اشتباه کردن به این معنی نیست که تجربیات گذشته و حتی دیگران را نادیده بگیرید و راههای اشتباهی را که دیگران رفتند را شما دوباره تکرار کنید. اشتباه کردن به این معنی است که شما بدون ترس از اشتباه کردن راه درست را پیش بگیرید، زیرا ممکن است همین اشتباه کردن خود بخشی از مسیر شما برای رسیدن به موفقیت باشد. طبق گفتهی روانشناسان، اگر میخواهید بهترین خودتان شوید، فقط باید متعهد باشید که اشتباهات جدیدی مرتکب شوید. اشتباه کردن در مسیر موفقیت میتواند یک قدم شما را به هدفتان نزدیکتر کند. معمولأ نسخههای اولیهی هر کاری پر از ایراد و اشتباه میباشد و در حقیقت ما با اشتباه کردن میآموزیم و رشد میکنیم. بنابراین اشتباه کنید و اشتباهات خود را اصلاح کنید و به تعریف جدیدی از خود برسید، همانطور که جرج برنارد شاو می گوید: یک عمر اشتباه کردن، نه تنها افتخارآمیز است بلکه بسیار سودمندتر از یک عمر نشستن بیهوده میباشد.
به فرزندان خود اجازهی اشتباه کردن دهید
دوران کودکی، نوجوانی و جوانی زمان اصلی اشتباه کردن و آزمون و خطا میباشد. کودکان و نوجوانان با اشتباه کردن در این دوران در حقیقت میتوانند زودتر به خودشناسی و اهدافی که در بزرگسالی دارند برسند. اشتباهات کوچکی که با تدبیر والدین میتوانند مانع از انجام اشتباهات بزرگ در آینده شوند. همچنین پیامدهای اشتباهات کوچک بسیار ناچیزتر از پیامد اشتباهات بزرگ میباشد. بنابراین به فرزندان خود اجازهی اشتباه کردن بدهید تا در آیندهی بهتر بتوانند در مسیر موفقیت قدم بردارند، و از طرف دیگر ترس از اشتباه کردن در آنها مانع از انجام کارهای جدید نشود.
هنر اشتباه کردن را یاد بگیرید
برای این که بتوانید راه درست اشتباه کردن را یاد بگیرید، باید فرق بین اشتباه کردن و متعهد ماندن به آن اشتباه را بلد باشید. اشتباه کردن غلط نیست بلکه زمانی اشتباه کردن، اشتباه است که اجازه دهید اشتباه بماند و تلاشی برای اصلاح آن نکنید. شما باید بعد از اشتباه کردن از آن درس بگیرید تا دوباره همان را تکرار نکنید. ترس از اشتباه کردن خود بزرگترین اشتباهی است که هر شخص میتواند مرتکب آن شود، چرا که فرصتهای طلایی در پس اشتباه کردن به وجود می آیند. حتی مدیران نیز با اشتباه کردن میآموزند، پس چرا اشتباه کردن را از خود دریغ میکنید. همهی شما حق اشتباه کردن دارید ولی همانطور که گفتیم اشتباه کردن زمانی مؤثر است که برای اصلاح اشتباهی که انجام دادهاید تلاش کنید و آن را همان گونه به حال خود رها نکنید. اشتباه کردن زمانی که در مسیر درستی قر ار دارید نه تنها اشکال ندارد بلکه باعث میشود شما بهترین راه را برای ادامهی مسیرتان پیدا کنید. اما زمانی که مسیرتان را اشتباه انتخاب کنید، دیگر خطر جدی خواهد بود. لغزش در انتخاب مسیر منجر به هدف اشتباه میشود، گاهی اوقات این مدل اشتباه کردن غیرقابل جبران است و پیامدهای بسیار بزرگی را در پی خواهد داشت.
چند دلیل برای اشتباه کردن
گاهی اوقات ترس از اشتباه کردن موجب می شود که افراد به دنبال اهداف بیارزشی بروند که رسیدن به آنها بسیار راحت است. برای رسیدن به یک هدف بزرگ و ارزشمند باید ریسک کرد و در مسیر رسیدن به این هدف اشتباه کردن یک امر کاملأ طبیعی خواهد بود و در حقیقت اشتباه کردن باعث میشود بهترین مسیر را برای رسیدن به هدف پیدا کنید. اهداف سخت، ما را به چالش میکشند و هنگامی که با یک مانع در مسیر برخورد کنیم، یاد میگیریم آن را حل کرده و سختیهای راه را تحمل کنیم، حتی کمک خواستن از دیگران را نیز میآموزیم. اشتباه کردن به ما کمک میکند تا سیستم خود را تکمیل کنیم. متأسفانه بعضی افراد که ترس از اشتباه کردن دارند، بعد از برخورد با اولین مانع جا میزنند و کار خود را رها میکنند. از طرف دیگر کسانی نیز هستند که بعد از اولین مانع در مسیر رسیدن به موفقیت، از آن برای دوباره اندیشیدن برای پیدا کردن تکنیکهای جدید استفاده میکنند. اگر در مسیر رسیدن به اهداف بزرگ منعطف نباشیم و از اشتباه کردن بترسیم، هرگز شانسی برای موفقیت نخواهیم داشت. همچنین کسانی که بیشتر از بقیه در زندگی اشتباه کردهاند، میتوانند مشاوران بهتری برای دیگران باشند.
سخن آخر
به خود و فرزندانتان اجازه اشتباه کردن بدهید، زیرا افراد موفق سعی میکنند آگاهانه اشتباه نکنند و یا کمتر اشتباه کنند. افراد موفق حتی اگر روزی در مسیرشان اشتباه کنند، آن را یک شکست تلقی نمیکنند و از اشتباه کردن نمیترسند، بلکه از اشتباه خود درس میگیرند و به مسیر خود با قدرت بیشتری ادامه میدهند. در حالی که افراد ناموفق به اشتباهات خود آویزان میشوند و اشتباه کردن را معادل شکست میدانند، به همین دلیل از حرکت میایستند و هرگز به هدف نمیرسند. در نتیجه هرگز از اشتباه کردن نترسید و شجاعانه مسیر انتخابی خود را بپیمایید. از اشتباهات خود درس بگیرید و در صدد اصلاح آنها باشید تا روز به روز قویتر شوید و در آینده برنامهریزیهای بهتری انجام دهید.