رشته بینایی سنجی در زیر گروه رشته‌ی علوم تجربی قرار دارد. نوع دانشگاه‌هایی که می‌توان در این رشته تحصیل کرد، سراسری، آزاد و غیر انتفاعی می‌باشد. همچنین می‌توان در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری در رشته بینایی سنجی ادامه تحصیل داد.
معرفی رشته
رشته بینایی سنجی یا اپتومتری، یکی از شاخه‌های علم بینایی است و در زمینه‌های مرتبط با بیماری، سلامت و بهداشت چشم، مراقبت‌های اولیه از بینایی و چشم فعالیت می‌کنند. در واقع اپتومتریست به بررسی اولیه سلامت چشم‌ها می‌پردازد و دایره معاینات بینایی او بسیار گسترده است. همچنین او می‌تواند درباره بعضی از مسائل بینایی مثل ضعیف شدن چشم‌ها، عدسی‌های مناسب را تجویز کند اما در مواقع شدیدتر نارسایی‌های بینایی، بیمار را به چشم پزشک ارجاع می‌دهد. بینایی سنجی رشته‌ای به دور از استرس‌های رشته‌های بالینی است در واقع می‌توان گفت افرادی که طاقت خون و صحنه‌های ناخوشایند در رشته‌های بالینی مثل پزشکی، پرستاری و ... را ندارند می‌توانند سراغ رشته بینایی سنجی بروند.
پذیرش این رشته بومی نیست بلکه کشوری است یعنی داوطلبان کنکور سراسری می‌توانند از هر جایی که زندگی می‌کنند برای شهرهای مختلف کشور انتخاب رشته انجام دهند. همچنین رشته بینایی سنجی طرح اجباری ندارد و طرح آن به صورت مازاد بر نیاز یا اختیاری است ولی در صورت قصد راه‌اندازی دفترکار شخصی نیاز به گذراندن طرح و اخذ گواهی پایان طرح وجود دارد. و در آخر می‌توان گفت هدف از ایجاد این رشته تربیت افرادی است که با کسب علم از منظر پزشکی، فیزیولوژی، ابزارهای وابسته با علم بینایی، میکروب‌شناسی، تکنیک‌های تصویربرداری و ... است تا راه را برای تشخیص زود هنگام بسیاری از عیوب و بیماری‌های چشم باز کرده و در اختیار چشم پزشکان قرار دهد.
گرایش‌های رشته
- کارشناسی ارشد: بینایی‌سنجی، بیوالکتریک، زیست مواد، انفورماتیک پزشکی، علوم تشریحی، سلامت سالمندی، اپیدمیولوژی، آمار زیستی، برنامه‌ریزی یادگیری الکترونیکی در علوم پزشکی، زیست فناوری پزشکی، فیزیولوژی، اقتصاد بهداشت، تکنولوژی آموزشی در علوم پزشکی، نانوتکنولوژی پزشکی، فناوری اطلاعات سلامت، فناوری ارزیابی سلامت، ژورنالیسم پزشکی، تاریخ علوم پزشکی، رفاه اجتماعی، فیزیک پزشکی و مدیریت خدمات بهداشتی درمانی پزشکی؛
- دکتری: سالمندشناسی، علوم اعصاب، بیوالکتریک، انفورماتیک پزشکی، سلامت در بلایا و فوریت‌ها، سلامت و رفاه اجتماعی، اپیدمیولوژی، مددکاری اجتماعی، گفتار درمانی، بینایی‌سنجی، تجویز لنزهای نامرئی، ناهنجاری‌های دید دو چشمی و تمرینات اپتومتریک؛
دانشگاه‌های برتر
- داخل کشور: دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، دانشگاه علوم پزشکی مشهد و دانشگاه علوم پزشکی زاهدان؛
- خارج کشور: دانشگاه هاروارد آمریکا، دانشگاه کمبریج لندن، دانشگاه آکسفورد انگلیس، دانشگاه استنفورد، دانشگاه جان هاپکینز، دانشگاه کالیفرنیا، دانشگاه ماساچوست، دانشگاه تورنتو و دانشگاه پنسیلوانیا؛
مهارت‌های مورد نیاز
- قدرت تمرکز
- صبر و حوصله زیاد
- داشتن دقت و توجه زیاد به جزئیات
- علاقه و دانش به حوزه بینایی‌سنجی
- توانمند در مهارت‌های ارتباطی با دیگران
- علاقه داشتن به آخرین پیشرفت‌های علمی بینایی‌سنجی اعم از روش، ابزار، تجهیزات
شرح وظایف مهم
- اندازه‌گیری میدان بینایی
- ساخت و فروش عینک‌های طبی
- بررسی نارسایی‌های بینایی مراجعان
- ارزیابی بینایی از نظر تشخیص رنگ، بعُد و ...
- ارائه تمرینات ویژه و ورزش‌های ارتوپتیک جهت بهبود بینایی
- انجام آزمایش‌های ویژه از جمله سونوگرافی چشم
- تشخیص اختلالات حرکتی چشم مانند لوچی و ...
- انجام آزمایش‌های تشخیصی برخی از بیماری‌های چشم
بازار کار
اگر به طور جدی تصمیم تحصیل در رشته بینایی‌سنجی را دارید، در رابطه با بازارکار و فرصت‌های شغلی این رشته لازم است بدانید که علاوه بر کشورهای خارجی رشته بینایی‌سنجی در کشور ایران نیز به لحاظ بازارکار در وضعیت مناسبی قرار دارد. به طوری که 80 % فارغ‌التحصیلان این رشته جذب بازارکار می‌شوند. فارغ‌التحصیلان رشته بینایی‌سنجی با توجه به این که در زمینه‌های مربوط به عیوب انکساری به طور علمی و دانشگاهی تخصص دیده‌اند، این امکان را دارند تا به طور مستقل برای تأسیس مطب اقدام کنند. همچنین امکان فعالیت به‌عنوان مشاور، در زمینه‌هایی چون بهداشت چشم و مشکلات بینایی در محیط‌های آموزشی، خدماتی و همکاری با سازمان‌های دولتی و... برای انجام کمک‌های اولیه چشمی تا رسیدن بیمار به مراکز درمانی برای فارغ‌التحصیلان این رشته وجود دارد کسانی هم که حرفه‌ای‌تر با وسایل و تجهیزات اپتومتری و عینک کار کرده و آشنا باشند می‌توانند به عنوان کارشناس در شرکت‌های واردکننده یا فروشنده تجهیزات اپتومتری شروع به کار کنند. علاوه بر این یک اپتومتریست اجازه دارد مجوز دفترکار شخصی بگیرد که البته یک سرمایه اولیه هم لازم است. همچنین کسی که تا دکتری بینایی سنجی ادامه تحصیل دهد می‌تواند به عنوان هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی استخدام شود با این حال در حال حاضر جذب هیات علمی رشته بینایی کم و محدود است البته تعداد دانشجوی دکتری نیز در این رشته بسیار کم است.
موقعیت شغلی
سوء تفاهم
شرایط تحصیل در خارج از کشور
با توجه به پیشرفت‌های تکنولوژیک و ساعت‌های زیاد خیره شدن به مانیتورها می‌توان گفت در سال‌های آتی با بسیاری از اختلالات چشمی مواجه خواهیم شد و نیاز به اپتومتریست‌ها چند برابر خواهد شد در حال حاضر رشته بینایی سنجی یا اپتومتریست در میان رشته‌های پر طرف‌دار جهان قرار دارد. به طوری که سالانه داوطلبان زیادی برای پذیرفته شدن در یکی از دانشگاه‌های برتر و معتبر جهان باهم به رقابت می‌پردازند چرا که مدرک صادره از این دانشگاه‌ها اعتبار جهانی دارد یعنی فارغ‌التحصیلان این دانشگاه‌ها می‌توانند در هر کشوری که با شرایط آن‌ها سازگارتر بود مشغول به کار شوند از جمله کشورهای پذیرنده فارغ‌التحصیلان رشته بینایی سنجی می‌توان به آمریکا، انگلیس، چین و استرالیا اشاره کرد.