رشته تاریخ در زیر گروه رشتهی علوم انسانی قرار دارد. نوع دانشگاههایی که میتوان در این رشته تحصیل کرد، سراسری، آزاد، غیر انتفاعی و پیام نور میباشد. همچنین میتوان در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا در رشته تاریخ ادامه تحصیل داد.
معرفی رشته
رشته تاریخ یکی از قدیمیترین و اصلیترین رشتههای گروه علوم انسانی است که در اغلب دانشگاههای ایران و جهان امروزه تدریس میشود و علاقهمندان خاص خود را دارد تاریخ را میتوان مطالعه حیات اجتماعی انسان در زمان، همراه با تحلیل برای نوسازی اکنون و معرفت و آگاهی نسبت به آینده تعریف کرد. آموزش تاریخ به مفهوم شناخت و احوال و سرگذشت جوامع، اقوام و ملتهای جهان بر اساس متون، مدارک، اسناد، اخبار، آثار تاریخی و بررسی آنها با روشهای علمی است. آنچه ضرورت مطالعه و آموزش تاریخ را در کشورمان ایجاب میکند، مطالعات و پژوهشهای نو و بازشناسی ارزشهای مادی و معنوی در ایران و اسلام از آغاز تا اکنون و با الهام از انقلاب اسلامی و جهانبینی منبعث از آن است.
تاریخ باید رسالت خود را در تغییر زیر بنایی و بنیادی بر پایه مطالعه مواریث ارزشمند جامعه ایرانی و اسلامی و نیز تاریخ جهان به انجام رساند و با تقویت حس کنجکاوی، دقت علمی، علاقه، تفکر، ابداع و خلاقیت، گذشته را همچون چراغی فراسوی نسل کنونی بیفروزد تا در پرتو آن با استفاده از تجارب تاریخی در زمینههای فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی به آنچه برای پیشرفت و تکامل این سرزمین اسلامی ضروری است، دست یابد. از آنجا که کشورمان در زمینههای گوناگون فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی نیازمند تربیت عالمان و محققان در این زمینه است و با نظر به اینکه دانشگاهها، مرکز آموزش و پرورش متخصصان در رشتههای گوناگون علمی و ازجمله تاریخ بشمار میرود، از اینرو ضروری و شایسته است که برنامهریزی تاریخ، متناسب با نیازهای جامعه و پا به پای تحولات علمی در سطح جهان، در خدمت رفع نیازهای علمی و اجرایی کشور قرار گیرد و مقدمات رشد و شکوفایی و پیدایش عالمان و محققان بزرگ در این رشته از علوم انسانی را در سطح جهان فراهم سازد.
گرایشهای رشته
- کارشناسی ارشد: تاریخ ایران باستان، تاریخ ایران اسلامی، تاریخ انقلاب، تاریخ اسلام، تاریخ تشیع، تاریخ عمومی جهان و مطالعات خلیج فارس؛
- دکتری: تاریخ تشیع اثنی عشری، فرقههای تشیع و تاریخ (گرایش تاریخ اسلام)؛
دانشگاههای برتر
- داخل کشور: دانشگاه تهران، علامه طباطبایی، دانشگاه اصفهان، دانشگاه شهید بهشتی؛
- خارج کشور: دانشگاه استنفورد امریکا، دانشگاه کمبریج لندن، دانشگاه آکسفورد انگلستان، دانشگاه ماساچوست امریکا- دانشگاه کالیفرنیا امریکا و دانشگاه بوسنی ایتالیا
مهارتهای مورد نیاز
- نظم و دقت فراوان
- قدرتمند در بیان و شرح وقایع
- درک رویدادها و تحلیل عمیق وقایع
- آشنایی با امور سیاسی و فرهنگی جوامع
- تسلط بر دروس جغرافیا، جامعهشناسی و اقتصاد
- توانمند در به تصویر کشیدن و نقد کردن وقایع تاریخی
شرح وظایف مهم
- تشریح مفاهیم اطلاعات
- دریافت و جمعآوری اطلاعات
- ارتباطات بین فردی و ارتباط کاری مستقیم با مردم
- شناسایی اهداف و اقدامات لازم جهت تصمیمگیری و حل مسائل
- ایدهپردازی، طراحی و خلاقیت در ارائه راهکار مستندسازی و ثبت اطلاعات
بازار کار
بازار کار رشته تاریخ به وسعت خود تاریخ است. فارغالتحصیلان رشته تاریخ به عنوان مورخ شناخته میشوند و اکثر آنها در مراکز دولتی، دانشگاهها و مدرسه جذب میشوند. در مراکز خصوصی نیز فارغالتحصیلان رشته تاریخ به عنوان نویسنده در بخشهای مختلف سازمانها مشغول به فعالیت شوند از دیگر جایگاههای شغلی رشته تاریخ میتوان به همکاری در تورهای جهانگردی و گردشگری، تولید محتوای انیمیشنهای تاریخی، همکاری در حوزهها و سازمان میراث فرهنگی، همکاری در آرشیوها و کتابخانهها و تألیف کتابهای تاریخ و... اشاره کرد. جایگاه شغلی با توجه به میزان تخصص و سطح مطالعاتی فرد میتواند متفاوت باشد. همچنین در خصوص میزان درآمد مورخان قابل ذکر است که درآمد یک مورخ کاملاً وابسته به محل کار، سابقه کار، مدرک تحصیلی، دانشگاه تحصیل و ... است قطعا حقوق کسی که به تدریس تاریخ میپردازد با مورخی که به طور رسمی در وزارت خارجه فعالیت میکند یکسان نیست. ولی حداقل درآمد یک مورخ در صورت تک شغله بودن مطابق قانون وزارت کار میباشد. از اینرو فارغالتحصیلان رشته تاریخ برای آنکه شغل متناسب با رشته خود با درآمد بالا داشته باشند، لازم است برای ارتقای تخصص و مطالعات تاریخی تمرکز نمایند.
موقعیت شغلی
سوءتفاهم
شرایط تحصیل در خارج از کشور
بسیاری از دانشجویان تمایل به تحصیل در رشته تاریخ در ایران را ندارند از این رو میتوان گفت، گزینه تحصیل در رشته تاریخ، در خارج از کشور پیش روی فارغالتحصیلان تاریخ است چرا که در خارج از ایران و در کشورهای توسعه یافته اهمیت رشتههای علوم انسانی بالاتر از دیگر رشتههاست. از اینرو مورخان میتوانند از این فرصتها استفاده نمایند و در کار تحصیل و پژوهش، در شغلهای مرتبط با رشته تاریخ نیز شاغل شوند. دانشگاههای خارج از کشور بسیار تکنیکی و کارآمدتر بر روشهای نوین پژوهش تاریخی و تربیت مورخان تمرکز دارند و از اینرو متقاضیان تحصیل در رشته تاریخ، خارج از کشور را انتخاب میکنند تا آینده شغلی، علمی و درآمد درخشانتری در رشته تاریخ داشته باشند.