علی الهیار ترکمن معاون توسعهی مدیریت و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش، دربارهی اقتصاد آموزش و پرورش و در پاسخ به این سوال که چرا آموزش و پرورش فقیر است؟ گفت: علم اقتصاد علم مدیریت منابع کمیاب است به این معنا که اگر منابع را به درستی مدیریت نکنیم، بدون شک با مشکل مواجه خواهیم شد. به همین دلیل با عبارت "فقیر بودن" مخالفم چرا که موضوع اصلی این است که چرا از منابع آموزشی به شکلی درست و صحیح استفاده نمیشود.
قبل از اقدام، سیاستگذاریها را بسنجیم
الهیار با بیان این که در چهار دههی گذشته اتفاقاتی پیش آمده که باعث به وجود آمدن مشکلاتی در داخل آموزش و پرورش شده است، اظهار کرد: متاسفانه در بسیاری از سیاستگذاریها در آموزش و پرورش، بدون دانستن و اشراف کامل با عوامل قبلی به وجود آورندهی آن موضوع، مواجه هستیم. در حالی که باید در ابتدا این عوامل را شناسایی و تحلیل کرده و اثرات آن را بر تصمیماتی که قرار است در آینده گرفته شود را بسنجیم و بعد اقدام کنیم.
آموزش و پرورش رایگان است
وی ادامه داد: آموزش و پرورش با توجه به اسناد قانون اساسی، رایگان است در حالی که الزامات آن فراهم نشده است. از طرفی دیگر، آموزش و پرورش تحت سیطرهی تقاضاهاست. همچنین اغلب مردم، مدرسه را به عنوان پلی برای ورود به دانشگاهها میدانند که همین موضوع سبب شده تا مدارس غیر دولتی خاص و آموزشگاهها شکل بگیرند که البته مدارس دولتی را نیز تحت تاثیر قرار داده است. وی با اشاره به استفادهی درست از منابع آموزشی اعلام کرد: رشد جمعیت سالانهی دانش آموزان در چند دههی گذشته، باعث به وجود آمدن مشکلاتی در مدیریت منابع آموزشی شده است که اگر به موقع حل نشود در آینده نیز چالش برانگیز خواهد شد؛ و اما مشکل دیگری که با آن مواجه هستیم، دخالتهای بیرونی است که اجازهی حرکت به سمت اجرای مدل بهینهی مدیریت را نمیدهد.
پایین بودن حقوق معلمان
الهیاری درباره پایین بودن حقوق معلمان گفت: حقوق معلمان طبق قانون مدیریت خدمات کشوری تعیین میشود و ما نقشی در بالا و پایین بودن حقوق و دریافتی معلمان نداریم. وی افزود: تبعیت از قوانین عام و تعیین حقوق معلمان، مانند سایر کارمندان دولت، یکی دیگر از چالشهای ماست. در حال حاضر قانون مدیریت خدمات کشوری، اجازهی اعمال مدرک دوم، متناسبسازی ساعت کار معلمان و مانند آن را نمیدهد و هر کدام از اینها نیاز به مصوباتی دارد. ما به یک عزم ملی نیاز داریم تا قوانین خاص اداری مالی برای ما در نظر گرفته شود. در حقیقت قوانین ما شاغل محور هستند؛ در حالی که باید همچون وزارت نفت و هواپیمایی شغل محور باشیم. البته وزارت علوم نیز شرایطی مشابه شرایط ما داشت، اما از زمانی که دارای قانون خاص شد، به وضعیت بهتری رسیدند که متاسفانه ما در حال حاضر با آنها فاصله داریم.
دانش آموزان ایرانی 4900 ساعت بیشتر درس میخوانند
معاون توسعهی مدیریت و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش بیان کرد: ما اکنون، با حجم بالایی از آموزش رو به رو هستیم. به گونهای که دانش آموزان در ایران 13 هزار و 900 ساعت درس میگذرانند؛ در حالی که این عدد در سایر کشورهای جهان کمتر از 9000 ساعت است و همین موضوع بر ساماندهی منابع آموزشی اثر میگذارد. دانش آموزان ایرانی 4900 ساعت بیشتر از دانش آموزان سایر کشورها درس میخوانند. وی با بیان این که ما به حمایت شورای عالی انقلاب فرهنگی نیاز داریم، گفت: درست است که شروع کار و اعمال برخی اصلاحات بر عهدهی ماست ولی شورای عالی انقلاب فرهنگی، مجلس و دیگر نهادها بر آموزش و پرورش نظارت دارند. همچنین، ما با توزیع نامتعادل منابع آموزشی در آموزش و پرورش نیز مواجه هستیم. نسبت توزیع معلم به دانش آموز در مناطق مختلف، نامتوازن است. به گونهای که در برخی مناطق این نسبت 1 به 43 است و در جای دیگر 1 به 5 و حتی مدارسی داریم که تنها یک دانش آموز دارند.
علی الهیاری ترکمن معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش، دربارهی پیشنهاد مطرح شده مبنی بر نصف شدن تعداد نیروها، دو برابر شدن حقوق آنها و بهرهوری سه برابر و این که تا چه حد عملیاتی است؟ گفت: تلاش ما، رعایت عدالت کامل حقوق معلمان است و این موضوع به هیچ عنوان در دستور کار فعلی ما قرار ندارد. وی همچنین در برنامهی تلویزیونی پرسشگر گفت: در حال حاضر در حال تدوین پیش نویس قانون اداری مالی خاص هستیم و سیاست های مدرسه محوری و توزیع متوازن منابع آموزشی از جمله نیروی انسانی متناسب با سازمان مدرسه در حال انجام است.