متأسفانه شیوع کرونا از سال گذشته تا کنون مشکلات بسیاری برای تمام افراد جامعه به وجود آورده است. در میان تعطیلی بنگاه‌های اقتصادی و فعالیت‌های کاری، تعطیلی مدارس و جایگزین شدن آموزش مجازی صدمه‌ی بسیاری به کودکان و نوجوانان زده است. طبق بررسی‌های انجام شده، دانش‌آموزان پایه‌ی اول دبستان بیشترین آسیب تحصیلی را در سال تحصیلی 1400 - 1399 متحمل شده‌اند. این کودکان 6 تا 7 ساله امسال باید از راه دور به یادگیری اصول اولیه و آموزش ابتدایی می‌پرداختند. این موضوع باعث شد مدارس، اولیا و دبیران با چالش‌های آموزشی بسیاری برای سال تحصیلی فعلی و آتی روبرو شوند. تیم آموزش، تحقیق و توسعه‌ی مؤسسه‌ی علوی برای این چالش‌ها و مشکلات دانش‌آموزان کلاس اول ابتدایی چاره‌ای اندیشیده است که توسط دبیران اجرایی شده‌اند.
مشکلات دانش‌آموزان کلاس اول ابتدایی چیست؟
کلاس اولی‌ها به جز شرکت در کلاس‌های پیش‌دبستانی در سال گذشته، که آن هم به دلیل کرونا تنها تا نیمه‌ی سال در جریان بود، در هیچ محیط آموزشی به صورت حضوری شرکت نکرده‌اند. هرچند در هفته‌های اول شهریور و با شروع سال تحصیلی، اختیار حضور در مدارس به اولیا داده شد، اما این زمان برای کودکان کافی نبود. دبیران و اولیا از مشکلات دانش‌آموزان کلاس اول ابتدایی که در این سال تحصیلی با آن‌ها روبرو شده‌اند، اطلاعاتی در اختیارمان قرار دادند:
- پایین آمدن ارتباط اجتماعی کودکان
- نبود امکانات کافی برای ارزیابی تحصیلی مناسب
- نبود تحرک و تشدید اضافه وزن
- مشکلات مادران خانه‌دار و شاغل در همراهی فرزندان
- حواس‌پرتی و عدم تمرکز دانش‌آموزان در کلاس‌ها
- عدم تقویت مهارت دست‌ورزی
- نگرانی از تکرار آموزش در سال بعد
ترغیب دانش‌آموزان به کار گروهی برای تقویت روابط اجتماعی
ازآنجایی‌که والدین نگران روابط اجتماعی پایین کودکانشان در سال تحصیلی بودند، برای جبران این موضوع راه‌کارهایی پیشنهاد شد که توسط دبیران مدارس هزاره‌ی سوم علوی اجرایی شدند. در ساعت کلاس مهارت‌های زندگی، دبیران بیشتر با دانش‌آموزان به گفت و گو پرداختند و با تشویق آن‌ها به فعالیت‌های گروهی، سعی در تقویت روحیه‌ی کار تیمی در دانش‌آموزان داشتند. برگزاری صبح‌گاه به صورت مجازی، جلسات اولیا و دبیران و اختصاص ساعتی مشخص برای صحبت کردن با دانش‌آموزان در رابطه با موضوع‌های غیر درسی از دیگر فعالیت دبیران مدارس علوی در جهت تقویت ارتباط اجتماعی دانش‌آموزان بود. به این ترتیب این مسئله‌ی دانش‌آموزان کلاس اول ابتدایی تا حدی حل شد.
سنجش مجازی علوی، بهترین امکان برای ارزیابی کیفیت آموزشی دانش‌آموزان
آموزش به همراه سنجش اصولی کیفیت آموزش را تضمین می‌کند، اما متاسفانه نبود امکانی برای سنجش در این شرایط باعث بروز مشکلات بسیاری شده است. خوشبختانه در مؤسسه‌ی آموزشی فرهنگی علوی امکان سنجش مجازی فراهم شده است. به این ترتیب ارزیابی از طریق سامانه‌ی آموزش مجازی هوشمند انجام شده و تحلیل کارنامه‌ها به صورت خودکار برای هر دانش‌آموز صورت می‌گیرد. دبیران با برنامه‌ریزی سنجش‌های منظم، عمل‌کردی تعاملی در پیش گرفتند. همچنین با همراهی یک مشاور در کلاس‌های آموزشی، امکان تعامل و ارزیابی از دانش‌آموزان کلاس اولی فراهم شد. استفاده از روش بارش فکری و اختصاص ساعت‌های مناسب هفتگی به آزمون و سنجش از دیگر فعالیت‌های دبیران برای حل این چالش بود.
ایجاد فعالیت‌های مبتنی بر تحرک برای جلوگیری از چاقی و اضافه وزن
مشکلات جسمی کودکان و نوجوانان با شرکت در کلاس‌های آنلاین، نگرانی‌های بسیاری برای والدین به‌وجود آورد. به همین جهت سعی شد به دانش‌آموزان مشاوره‌هایی در جهت طرز صحیح نشستن در زمان برگزاری کلاس ارائه شود و در ساعات کلاسی زمانی به استراحت و فعالیت کوتاه اختصاص داده شود. یکی دیگر از دغدغه‌های اولیا در آموزش مجازی، عدم تحرک فرزندان و اضافه وزن شدیدشان بود. حالا که بسیاری از والدین در خانه حضور ندارند، کنترلی روی تغذیه‌ی فرزندان نیز انجام نمی‌گیرد. به همین دلیل دبیران و والدین در پی راهی برای جلوگیری از افزایش وزن و چاقی در کودکان و نوجوانان بودند. به همین منظور، در گروه تحقیق و توسعه‌ی مؤسسه‌ی آموزشی علوی برای این دسته از مشکلات دانش‌آموزان کلاس اول ابتدایی برنامه‌ریزی‌هایی صورت گرفت:
- برگزاری کلاس‌های ورزشی آنلاین و برنامه‌های صبح‌گاهی
- ارائه‌ی تمرین‌های ورزشی به دانش‌آموزان برای تحرک بیشتر
- برگزاری جلسات در مسیر تندرستی با تلفیق زنگ ورزش و بهداشت برای ارائه‌ی مشاوره‌ی تغذیه به دانش‌آموزان
- درخواست تحقیق از دانش‌آموزان در رابطه با اضافه وزن و راه‌های جلوگیری از آن
- ارائه برنامه‌ی غذایی از دپارتمان تغذیه‌ی مؤسسه‌ی علوی
- تشویق دانش‌آموزان به ارسال فیلم و عکس از تمارین ورزشی‌شان
- تشویق دانش‌آموزان به راه‌اندازی باشگاه‌های خانگی با توپ و وسایل بازی در خانه
تقویت مهارت دست‌ورزی به صورت آنلاین
در پایه‌ی اول دبستان تقویت مهارت دست‌ورزی اهمیت بالایی دارد. در مدارس علوی تلاش شد در کلاس‌های حضوری در تابستان و مهر راه‌کارهایی به والدین در جهت تقویت این مهارت ارائه شود. با مجازی شدن آموزش، این راه‌کارها به صورت مجازی و انفرادی با توجه به خصوصیت هر دانش‌آموز ارائه شد. روش اصلی تقویت مهارت دست‌ورزی بازی کردن بود که در جهت تقویت این مهارت انجام شد. مثلا کار با گل، خمیر بازی، ساخت کاردستی و حتی آموزش تهیه‌ی دسر خوراکی از فعالیت‌هایی بود که به صورت مجازی انجام شد. دانش‌آموزان برای ارسال محتواهای تصویری از عمل‌کردشان تشویق شده و استقبال ویژه‌ای از این طرح داشتند.
برگزاری جلسات مشاوره برای هماهنگی بین اولیا و دبیران
متاسفانه مشکلات دانش‌آموزان کلاس اول ابتدایی و خانواده‌ها با وجود کرونا به موارد ذکر شده ختم نمی‌شد. این شرایط برای مادران شاغل بیش از پیش سخت و طاقت‌فرسا بود. به همین دلیل با برگزاری کلاس‌های مشاوره برای اولیا، تلاش شد تا هماهنگی بیشتری بین خانواده و مدرسه به وجود آید. همچنین دانش‌آموزان به دو گروه، با مادران خانه‌دار و شاغل تقسیم شدند و در نوبت صبح و عصر، به صورت جداگانه برای این دانش‌آموزان کلاس اولی، کلاس برگزار شد. جلسات دانش‌افزایی، کارگاه‌های مادر و فرزند و .... در جهت بهبود روابط اولیا و فرزندان در این سال تحصیلی به صورت ماهانه و دوره‌ا‌ی برگزار شدند.
حواس پرتی و عدم تمرکز
یکی دیگر از مشکلات دانش‌آموزان کلاس اول ابتدایی نداشتن تمرکز در کلاس بود. حضور سایر اعضای خانواده در ساعات کلاسی، صدای تلویزیون و گفت و گوهای خانوادگی باعث می‌شد، این کودکان تمرکز کافی برای مطالعه نداشته باشند. به همین دلیل از اولیا درخواست شد، مکان مطالعه‌ی فرزندانشان را به یک اتاق ساکت و بدون صدای اضافی منتقل کنند. ترجیح بر این است که در ساعات کلاس و مدرسه از تماشای تلویزیون با صدای بلند و از هرگونه مشاجره در خانه بپرهیزند. اتاق تمیز، خلوت و عاری از صدا، به افزایش تمرکز دانش‌آموزان کلاس اولی کمک شایان توجهی می‌کند.
جلوگیری از تکرار آموزش در سال آینده
اگر آموزش در سال تحصیلی فعلی به خوبی انجام نگیرد، در سال آینده باید دبیران سرفصل‌های درسی و عناوین مهم را به‌صورت مجدد تکرار کنند. این موضوع مستلزم زمان کافی برای تکرار است. از آن‌جایی‌که هیچ تضمینی روی تکمیل‌سازی فرآیند واکسیناسیون تا سال آینده نیست باید برای جلوگیری از تکرار آموزش در سال آینده چاره‌ای اندیشیده شود. دبیران مدارس علوی با معرفی کتاب‌های کمک آموزشی، دادن تکالیف به صورت منظم و پیگیری آن‌ها سعی در آموزش اصولی و یادگیری صحیح دارند. در این سال تحصیلی از والدین درخواست شد برای تمرین دروس به خصوص درس املا همراه فرزندانشان باشند. همچنین در روزهایی از سال تحصیلی به رفع اشکال و دوره‌ی دروس پرداخته شد.
قدردانی و تشکر از دبیران دلسوز و همراه مدارس علوی
سال تحصیلی فعلی و آموزش مجازی انرژی بسیاری از دبیران مؤسسه‌ی آموزشی علوی گرفت. برگزاری کلاس‌ها در دو شیفت، مشاوره‌های انفرادی و خانوادگی، بررسی تکالیف و سنجش‌های منظم کمک کرد تا مشکلات دانش‌آموزان کلاس اول ابتدایی تا حدی مرتفع شوند. از دبیران دلسوز و متعهد تشکر می‌کنیم که در حل این مشکلات و چالش‌ها همراهمان بودند و امیدواریم این مشکلات در سال آینده وجود نداشته باشند.