رشته دامپزشکی در زیر گروه رشتهی علوم تجربی قرار دارد. نوع دانشگاههایی که میتوان در این رشته تحصیل کرد سراسری، آزاد میباشد. همچنین میتوان در مقاطع بالاتری همچون دکترای عمومی و دکترای تخصصی، در رشته دام پزشکی ادامه تحصیل داد.
معرفی رشته
دامپزشکی دانشی است که به شناخت، تشخیص، درمان و پیشگیری بیماری دامها و حیوانات، شیوههای کنترل و بازرسی بهداشتی مواد غذایی و فرآوردههای با منشاءِ حیوانی میپردازد. رشته دامپزشکی با بیماریهای انسان سروکاری ندارد و فقط به بخشی از بیماریها میپردازد که بین انسان و حیوان مشترک است. جالب است بدانید آنطور که سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده است هدف نهایی رشته دام پزشکی تنها درمان حیوانات نیست بلکه فراگیری علم تغذیه انسان و دام است. دام پزشک با واکسیناسیون مانع مرگ و میر دامها میشود و به تولید فرآوردههای دامی و تأمین مواد پروتئینی موجود در زنجیره غذایی انسان کمک میکند. دام پزشکان در همه کشورها مسئول بهداشت دام میباشند تا بدین وسیله بهداشت و رفاه دام اعم از جانوران خشکیزی، آبزی و انسانها و اکوسیستم فراهم شود. متقاضیان رشته دامپزشکی زیاد است و تعداد دانشکدههای ارائه دهنده این رشته تحصیلی خیلی کم است.
این رشته به طور کلی مناسب افرادی است که در وهله اول به کار با حیوانات و همچنین به کار در محیطهایی مانند کشتارگاههای دام و طیور و مزارع پرورش حیوانات علاقهمند باشند، چرا که در غیر این صورت امکان موفقیت در این حرفه را ندارند. در سالهای اخیر همچون سایر رشتهها و مشاغل نسبت ورود دختران به این حرفه بسیار افزایش پیدا کرده است اما در دامپزشکی باتوجه به گوناگونی فعالیت، زمینه کار زنان متفاوت است. بخش دامهای کوچک قسمتی از کار دامپزشکان خانم را تشکیل میدهد. همچنین بسیاری از زنان دامپزشک فعال این حرفه، در قسمت علوم آزمایشگاهی و دارویی مشغول به کار هستند.
گرایشهای رشته
- کاردانی: تکنسین دامپزشکی؛
- کارشناسی: دامپزشکی، علوم آزمایشگاهی دامپزشکی، بهداشتیار دامپرشکی، تکنسین دامپزشکی و بهداشت مواد غذایی با منشاءِ دامی؛
- دکتری عمومی: جراحی دامپزشکی، مامایی، بیماریهای تولید مثل دام، بیماریهای داخلی دام، رادیولوژی دامپزشکی، بیماریهای پرندگان و بیماریهای آبزیان؛
- دکتری تخصصی: دکتری انگلشناسی پزشکی، فیزیولوژی، بیولوژی تولید مثل، بیوشیمی بالینی، علوم تشریحی، علوم تغذیه، علوم اعصاب، مهندسی بافت، دکتری اقتصاد و مدیریت دارو؛
دانشگاههای برتر
- داخل ایران: دانشگاه تهران، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، دانشگاه علوم پزشکی زنجان، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد تبریز و دانشگاه آزاد کازرون؛
- خارج کشور: دانشگاه کمبریج لندن، دانشگاه ماساچوست آمریکا، دانشگاه پنسیلوانیا آمریکا، دانشگاه کرنل آمریکا، دانشگاه ادینبورگ و دانشگاه لیورپول انگلستان؛
مهارتهای مورد نیاز
- توانایی تصمیمگیری
- داشتن توانایی جسمی
- علاقه به حیوانات و سلامت آنها
- توانایی کار در ساعات طولانی و نامنظم
- مهارتهای علمی و قدرت مشاهده خوب
- داشتن حس و روش دلسوزانه و صبورانه در برخورد با حیوانات
شرح وظایف مهم
- گرفتن نمونههای آزمایشگاهی از حیوانات
- واکسیناسیون حیوانات برای مقابله با بیماریها
- مدیریت و نظارت بر پرستاران و پرسنل مراقبت حیوانات
- پیشگیری از بروز و شیوع بیماریهای قابل انتقال به انسان
- گرفتن آزمایشهایی مانند نوار قلب ( ECG )، ادرار، سونوگرافی و ...
- چکاپ حیوانات و تشخیص بیماریهای آنها مانند بیماریهای عفونی و ...
بازار کار
دانشجویان رشته دامپزشکی بعد از فارغالتحصیلی میتوانند در محیطهای مختلف بهداشت و درمان مرتبط با حیوانات و سازمانهای دامپزشکان مشغول به کار شوند. البته کسب تخصص و تجربه در جذب دامپزشکان در این سازمانها بسیار مؤثر است. همچنین دامپزشکان میتوانند مطب و داروخانه دامپزشکی، مراکز واکسیناسیون دام و طیور تأسیس کنند و به طور مستقل به درمان حیوانات بپردازند. شغل دیگری که برای این فارغالتحصیلان وجود دارد، بررسی و نظارت بهداشت و استانداردهای کشتارگاههاست که البته باید به این محیط کار علاقهمند باشند. به طور کلی میتوان گفت بازار کار دامپزشکی قابل قبول است اما نکته مهم آن تبحر، تجربه و توانمندی دامپزشک است لازم به ذکر است این رشته نسبت به رشتههای دیگر چون پزشکی و دندانپزشکی درآمد کمتری دارد و در خصوص میزان درآمد دامپزشکان اطلاعات دقیقی در دسترس نیست چرا که درآمد آنها با توجه به محل کارشان متفاوت است. برای مثال دامپزشکانی که در استخدام دولت هستند مطابق با قانون مدیریت خدمات کشوری حقوق دریافت میکنند و در بخش خصوصی نیز وضعیت درآمد دامپزشکان با توجه به داخل یا خارج از شهر بودن محل کارشان متفاوت است.
موقعیت شغلی
سوء تفاهم
شرایط تحصیل در خارج از کشور
دانشگاههای مختلفی در سراسر جهان، تحصیلات مدرن دامپزشکی را ارائه میدهند و از دانشجویان علاقهمند بینالمللی دعوت میکنند تا برای ادامه تحصیل به کشور آنها مهاجرت کنند. تحصیل دامپزشکی در خارج از کشور تقریباً شرایط تحصیل پزشکی و دندان پزشکی را داراست یعنی متقاضیان تحصیل در خارج کشور میبایست پیشینه علمی و تحصیلی قوی داشته و به زبان انگلیسی که یک زبان بینالمللی است مسلط باشند. این نکته حائز اهمیت است که اگر دانشجویان بعد از تحصیل در رشته دامپزشکی در خارج از کشور، قصد بازگشت به ایران را داشته باشند باید در دانشگاههایی تحصیل کنند که مدرکشان مورد تأیید وزارت بهداشت ایران باشد تا بتوانند مدارک خود را بعد از تحصیل، برای کار در ایران معادلسازی کنند. بهترین کشورها برای گذراندن دورههای تحصیلی در خارج از کشور عبارتند از آمریکا، استرالیا، انگلستان، آفریقای جنوبی، اتریش، دانمارک، آلمان، سوئیس، روسیه و ... .