زبان بدن چیست و چرا یادگیری آن اهمیت دارد؟

زبان بدن به مجموعه رفتارهای غیر کلامی و فیزیکی گفته می‌شود که در آن فرد بدون صحبت کردن قادر به انتقال پیام و برقراری ارتباط با دیگران است. زبان بدن یک بخش جدایی‌ناپذیر از شخصیت و هویت انسان است و متأسفانه بسیاری از افراد چیزی درباره‌ی آن نمی‌دانند. در حالی‌که انسان‌های موفق از قدرت زبان بدن، آگاهی دارند و از آن در موفقیت بیشتر خود استفاده می‌کنند. زبان بدن همیشه مهربان نیست، به همین دلیل نیاز به کنترل دارد. اولین زبانی که هر فرد باید آن را یاد بگیرد، زبان بدن است. یادگیری زبان بدن به ما کمک می‌کند تا در ارتباط‌های غیر کلامی خود با دیگران توانمندتر شویم و هم‌چنین با استفاده از زبان بدن بتوانیم ارتباطات و مذاکرات خود را در محل کار بهتر کنیم.

اهمیت یادگیری زبان بدن

یکی از اجزای ارتباطات غیر کلامی که در روابط رومزه‌ی ما نقش بسیار مهمی دارد، زبان بدن است. شما می‌توانید با یادگیری زبان بدن، مفهوم کلمات خود را بهتر انتقال دهید و بازخوردهای بهتری را دریافت کنید. به بیان دیگر با یادگیری زبان بدن می‌توانید کنترل بیشتری روی پیام‌های ارسالی خود داشته باشید. زبان بدن یکسری اصول و قواعد دارد که با یادگیری آن‌ها می‌توانیم تأثیرگذاری صحبت‌های خود را در دیگران بیشتر کنیم. اگر دقت کرده باشید در ملاقات‌های خود با دیگران قبل از این‌که از طرف مقابل حرفی بشنوید ابتدا به حرکات و حالات او نگاه می‌کنید. محققان معتقدند که کلمات برای انتقال اطلاعات هستند ولی زبان بدن برای بیان نگرش‌های شخصی به کار می‌رود و حتی می‌توان آن را جایگزین پیام‌های شفاهی کرد. مثلأ خانم‌ها می‌توانند با یک نگاه نافذ به آقایان آن‌ها را قبض روح کنند. یک شخص حرفه‌ای باید بتواند با شنیدن صدای افراد، حرکتی که می‌خواهند انجام دهند را تشخیص دهد و یا حتی با دیدن حرکات آن‌ها، زبانی که می‌خواهند با آن صحبت کنند را پیش‌بینی کند. در زیر برخی از اشتباهات رایج در زبان بدن که افراد موفق هرگز آن را انجام نمی‌دهند را می‌خوانیم.

خمیده بودن بدن

زمانی که شما در یک جلسه‌ی کاری، سرکلاس درس و یا در جمع دوستانتان هستید، نمی‌توانید به رئیس، استاد و یا دوستانتان بگویید که خسته شده‌اید و دیگر حرف‌های آن‌ها را نمی‌فهمید. معمولأ در این شرایط بدن شما خمیده می‌شود که این حالت نوعی بی‌احترامی به طرف مقابل است. در واقع شما بدون آن‌که حرفی بزنید با زبان بدن به آن‌ها می‌فهمانید که خسته‌اید و دیگر تمایلی به ماندن در آن جا ندارید. صاف بودن بدن در حالی که شانه‌ها عقب هستند، نشانه‌ی قدرت است و بدن فضای بیشتری را اشغال می‌کند، در حالی که خمیده بودن بدن حس القای قدرت کمتری دارد و فضای کمتری را نیز اشغال می‌کند. زمانی که بدن شما در وضعیت خوبی قرار گرفته باشد باعث می‌شود دیگران بیشتر به شما احترام بگذارند. در واقع شما می‌توانید با زبان بدن دیگران را از خود دور یا به خود نزدیک کنید.

حرکات اغراق‌آمیز

بهتر است به جای حرکات اغراق‌آمیز از حرکات ظریف و کنترل شده استفاده کنید، زیرا حرکات اغراق‌آمیز نشان‌دهنده‌ی آن است که شما حقیقت را از آن‌چه که هست بزرگ‌تر بیان می‌کنید. برای این که دیگران به حرف‌های شما بیشتر اعتماد کنند باید از زبان بدن خود کمک بگیرید، مثلأ باز کردن بازوها از هم و یا نشان دادن کف دست‌هایتان به دیگران نشان می‌دهد که شما چیزی برای پنهان کردن ندارید و در حقیقت اعتماد دیگران را نسبت به خود جلب می‌کنید. در زبان بدن حرکات اغراق‌آمیز باعث می‌شوند که دیگران حرف‌های شما را جدی نگیرند و به شما اعتماد نکنند، در نتیجه تأثیرگذاری صحبت‌های شما کمتر می‌شود.

نگاه کردن به ساعت

نگاه کردن به ساعت زمانی که با دیگران صحبت می‌کنید، نشانه‌ی بی‌احترامی شما به آن شخص است. در واقع شما با زبان بدن به شخص مقابل می‌گویید که کارهایی مهم‌تر از حرف‌های او دارید که باید انجام دهید و تمایلی به گوش کردن به او ندارید. این کار باعث می‌شود که شما آن شخص را از خود دور کنید و او دیگر تمایلی به صحبت کردن با شما نداشته باشد و اعتماد او را از دست می‌دهید. بنابراین برای جلوگیری از ناراحت شدن دیگران و بهتر شدن روابطتان با آن‌ها مراقب زبان بدن خود باشید.

روی برگرداندن از دیگران

روی برگرداندن از دیگران نشانه‌ی عدم علاقه به صحبت کردن، ناراحت بودن از طرف مقابل و بدگمان بودن نسبت به شخص مورد نظر است. وقتی فردی با شما صحبت می‌کند دوست دارد تمام توجه و تمرکز شما به او باشد. در حالی که شما با روی برگرداندن، با زبان بدنتان به او بی‌احترامی می‌کنید و نشان می‌دهید که تمایلی به صحبت کردن با آن شخص ندارید. این رفتار علاوه بر بی‌احترامی، باعث ناراحت شدن طرف مقابل از شما می‌شود. بهتر است زمانی که دیگری با شما صحبت می‌کنند سعی کنید با زبان بدن خود به او بگویید که همه‌ی حواس و تمرکز شما به آن شخص است. مثلأ می‌توانید با تکان دادن سر حین گوش دادن و تأیید کردن حرف‌هایش، به او حس بهتری را منتقل کنید و اعتمادش را به دست آورید.

دست به سینه بودن

در مدرسه معمولأ به شما یاد می‌دادند که دست به سینه بنشینید و آن را نشانه‌ی ادب می‌دانستند. ولی دست به سینه بودن همیشه نشانه مؤدب بودن نیست. در واقع دست به سینه بودن و یا پا روی پا انداختن یک مانع فیزیکی است که نشان‌دهنده‌ی عدم پذیرش شما از حرف‌های دیگران است. حتی زمانی که شما مشتاقانه به صحبت‌های طرف مقابل گوش دهید و لبخند رضایت بزنید، در صورتی که دست به سینه نشسته‌اید و یا پا روی پا انداخته‌اید، در حقیقت با زبان بدن خود به طرف مقابل حس منفی مبنی بر این که تمایلی به صحبت‌های او ندارید، منتقل می‌کنید. اگر می‌خواهید دیگران شما را فردی با نگرش مثبت و دید باز ببینند بهتر است از انجام این حرکت خودداری کنید و روی زبان بدن خود بیشتر تمرکز کنید.

بی‌قراری و مرتب کردن موها

بی‌قراری و مرتب کردن موها نشان‌دهنده‌ی اضطراب بیش از حد شما در صحبت کردن با دیگران است. در حالی که با این حرکت ممکن است دیگران تصور کنند که شما بیش از حد به ظاهرتان اهمیت می‌دهید و به کار آن‌ها توجه کمتری می‌کنید. اگر می‌خواهید کار خود را از دست ندهید و توجه و اعتماد دیگران را به خود جلب کنید، مهارت زبان بدن خود را افزایش دهید و اضطراب خود را مخفی کنید.

اجتناب از تماس چشمی و تماس چشمی بیش از حد

اجتناب از برقراری تماس چشمی حین صحبت کردن با دیگران، این نگرش را در آن‌ها ایجاد می‌کند که شما موضوعی را پنهان می‌کنید. هم‌چنین نشان‌دهنده‌ی عدم اعتماد به نفس نیز می‌باشد و بیان‌کننده‌ی این است که شما تمایلی به برقراری ارتباط با دیگران در محیط کاری خود ندارید. زمانی که به پایین نگاه می‌کنید باعث می‌شود به چشم دیگران فردی با اعتماد به نفس پایین و مضطرب دیده شوید، بنابراین اثربخشی کلام شما از بین می‌رود و یا کاهش می‌یابد. از طرف دیگر بیش از حد تماس چشمی برقرار کردن نیز اشتباه است زیرا این حرکت نشان‌دهنده‌ی رفتاری تهاجمی و تلاش برای تسلط پیدا کردن بر طرف مقابل است. در زبان بدن، میانگین برقراری تماس چشمی بین 7 تا 10 ثانیه است. در نتیجه برای برقراری ارتباطی بهتر با دیگران زبان بدن خود را تقویت کنید.

سخن آخر

زبان بدن در ایجاد ارتباط با دیگران چه در محیط کاری و چه در اجتماع از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. اجتناب از اشتباهات بیان شده در زبان بدن، در حقیقت به شما کمک می‌کند که روابط بهتر و قوی‌تری در زندگی حرفه‌ای و شخصی خود داشته باشید. برای این که بتوانید نگرش واقعی و حقیقی افراد را تشخیص دهید باید ابتدا تمام حرکات آن‌ها را با هم در نظر بگیرید و سپس به دنبال هم‌خوانی آن‌ها با هم بگردید. در نهایت حرکات زبان بدن هر فرد را با توجه به شرایطی که در آن قرار گرفته تعبیر کنید. مثلأ در زمستان که هوا سرد است دست به سینه ماندن نشانه‌ی سرد بودن است و مفهوم دیگری ندارد.