رشته زیست شناسی در زیر گروه رشته‌ی علوم تجربی قرار دارد. نوع دانشگاه‌هایی که می‌توان در این رشته تحصیل کرد، سراسری، آزاد، غیرانتفاعی می‌باشد. همچنین می‌توان در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری در رشته زیست شناسی ادامه تحصیل داد.
معرفی رشته
رشته زیست شناسی یکی از رشته‌های بنیادی در زیرمجموعه علوم تجربی است که علاقه‌مندان به علوم طبیعی را جذب خود می‌کند. در واقع می‌توان گفت زیست‌شناسان سردم‌داران علوم تجربی هستند. مطالعات آن‌ها در زمینه‌های سلول‌ها و مولکول‌ها، گیاهان و جانوران و تمامی موجودات زنده و نحوه تعامل آن‌ها با محیط اطراف، اطلاعات بسیاری را در اختیار سایر علوم قرار می‌دهد. از این اطلاعات در حوزه‌های مختلف علوم برای بهبود شرایط زندگی بشر و پیش‌برد اهداف آن استفاده می‌شود.
به طور کلی رشته زیست شناسی دارای 5 گرایش است که عبارتند از:
- زیست شناسی- عمومی
- زیست شناسی- گرایش علوم جانوری
- زیست شناسی- علوم گیاهی
- زیست شناسی- سلولی مولکولی
- زیست شناسی- زیست دریا
گرایش‌های رشته
- کارشناسی: عمومی، علوم جانوری، علوم گیاهی، سلولی مولکولی و زیست دریا؛
- کارشناسی ارشد: زیست‌شناسی علوم جانوری، فیزیولوژی جانوری، بیوستیماتیک، زیست‌شناسی سلولی و تکوینی، زیست‌شناسی علوم گیاهی، فیزیولوژی گیاهی، سیستماتیک و اکولوژی گیاهی، زیست‌شناسی و تکوینی گیاه، زیست‌شناسی سلولی مولکولی، میکروبیولوژی، ژنتیک، علوم سلولی و مولکولی، زیست فناوری گرایش میکروبی، بیوفیزیک، بیوشیمی، زیست فناوری دریا، زیست‌شناسی دریا؛
دانشگاه‌های برتر
- داخل کشور: دانشگاه شهید بهشتی تهران، دانشگاه تهران، دانشگاه خوارزمی تهران، دانشگاه شاهد تهران، دانشگاه الزهرا (س) تهران، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه بوعلی سینا همدان و دانشگاه اراک؛
- خارج کشور: دانشگاه آتاتورک ترکیه، دانشگاه کمبریج انگلستان، دانشگاه آکسفورد لندن، دانشگاه یوسی‌ال انگلستان، دانشگاه توکیو ژاپن، دانشگاه تورنتو کانادا، دانشگاه امپریال انگستان و دانشگاه سنگاپور؛
مهارت‌های مورد نیاز
- توجه به جزئیات
- روحیه پژوهش‌گری
- حافظه قوی و درک بالا
- دارا بودن از انضباط فردی
- اراده قوی، صبر و استمرار کافی
- علاقه‌مند به کشف کردن و گردش در طبیعت
- مسلط بر دروس زیست، انگلیسی، فیزیک، ریاضی و شیمی
شرح وظایف مهم
- تبارزایی، حفاظت ذخایر ژنتیکی گونه‌های جانوری ایران
- مطالعه بیماری‌ها و کنترل بیماری در زندگی جانوری و گیاهی
- شناسایی، رده‌بندی، تبارزایی گونه‌های گیاهی ایران و جهان
- بررسی نمونه‌ها و گونه‌های مختلف گیاهی و حیوانی
- انجام پژوهش‌های تحقیقاتی و توسعه راه‌حل‌های جدید
- مطالعه و بررسی دیابت، سرطان، سلول‌های بنیادی و ...
- مطالعه موجودات زنده مانند گیاهان و حیوانات
- شناسایی موجودات آبزی، آلودگی‌های زیستی و غیر زیستی
بازار کار
به دلیل گستردگی گرایش‌های رشته زیست شناسی بازار کار متنوعی در این رشته وجود دارد که زیست شناسان در صورت داشتن تلاش، خلاقیت و مهارت می‌توانند با هر گرایشی از رشته زیست شناسی در مراکز دولتی یا خصوصی مشغول به کار شوند. گرایش زیست شناسی سلولی مولکولی نسبت به سایر گرایش‌های زیست شناسی بازارکار بهتری دارد فارغ‌التحصیلان این گرایش می‌توانند در مراکز تحقیقاتی مثل مراکز تحقیقات ژنتیک، انستیتو پاستور، مرکز تحقیقات بیوشیمی و بیوفیزیک و شرکت‌های خصوصی در زمینه ساخت مواد اولیه آزمایشگاه‌های علوم سلولی مولکولی، موسسه استاندارد و... مشغول به کار شوند. فارغ‌التحصیلان گرایش‌های زیست شناسی گیاهی، زیست شناسی جانوری می‌توانند به عنوان دبیر زیست شناسی در مدارس مشغول به تدریس شوند. البته فارغ‌التحصیلان این دو گرایش در زمینه‌های دیگر مثل جهاد کشاورزی، موزه ملی، سازمان حفاظت از محیط زیست و... می‌توانند مشغول به کار شوند.
فارغ‌التحصیلان گرایش زیست شناسی دریا می‌توانند در مراکز پرورش ماهی و آبزیان مشغول به کار شوند همچنین آن‌ها می‌توانند در مراکز تحقیقاتی ارزش مواد غذایی دریایی یا تحقیق و نگهداری از آبزیان در حال انقراض مشغول به کار شوند. در خصوص میزان درآمد با توجه به گسترده بودن زمینه‌های کاری این رشته، اطلاعات دقیقی در این‌باره از این کارشناسان نداریم. اگر این افراد در بخش‌های دولتی مشغول به کار شوند، حقوقی مطابق قانون مدیریت کشوری دریافت می‌کنند و هر چه فرد تجربه، مهارت و تحصیلات بیشتری داشته باشد، قطعا درآمد بیشتری خواهد داشت.
موقعیت شغلی
سوءتفاهم
شرایط تحصیل در خارج از کشور
تمام مؤسسات آموزش عالی در سراسر جهان دوره‌های زیست شناسی را ارائه می‌دهند. که این موضوع میزان اهمیت این رشته در سطح جهان را نشان می‌دهد. فارغ‌التحصیلان گرایش زیست شناسی با در دست داشتن رشته زیست شناسی در خارج از کشور، قادر به اخذ دامنه گسترده‌ا‌ی از مشاغل موردنظر خواهند بود. اما ناگفته نماند که جهت کسب مشاغل مرتبط با گرایش زیست شناسی افراد ملزم به کسب توانایی‌ها و تجارب بسیار عالی خواهند بود چرا که بسیاری از دانشگاه‌ها و سازمان‌ها میزان توانایی و دانش افراد را مورد ارزیابی قرار می‌دهند شرایط تحصیل و کار رشته زیست شناسی در کشورهای مختلف نظیر آلمان، روسیه، انگلستان، آمریکا، استرالیا، کانادا، ژاپن متفاوت است و هر کشوری معمولا در رشته‌ای خاص دارای مزایای و رتبه علمی بالاتر است و یا شرایط خاص مثل آزمون ورودی و یا داشتن مدرک زبان و ... را دارد که فارغ‌التحصیلان می‌بایست قبل از هر اقدامی از شرایط کشور مقصد آگاهی لازم را داشته باشند تا بتوانند انتخاب درستی داشته باشند.