رشته شیمی در زیر گروه رشتهی علوم تجربی قرار دارد. نوع دانشگاههایی که میتوان در این رشته تحصیل کرد، سراسری، آزاد، غیرانتفاعی و پیام نور میباشد. همچنین میتوان در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری در رشته شیمی ادامه تحصیل داد.
معرفی رشته
رشته شیمی یکی از زیرمجموعههای علوم تجربی است و میتوان مثل زیست شناسی، شیمی را یکی از علوم پایه و بنیادی علوم تجربی دانست. پایههای رشتههایی مثل بیولوژی، بیوتکنولوژی، پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی، و رشتههای بسیار دیگری در مجموعه علوم پزشکی و مهندسی بر بستر علم شیمی بنا شدهاند. علم شیمی با اجزاء و ذرات بیجان جهان سروکار دارد و به مطالعه و شناخت خواص مواد و اجسام (مثل مولکولها، اتمها، یونها و ...)، واکنش اجسام با یکدیگر، تغییرات و شیوه تولید آنها از سطح خرد تا کلان میپردازد. هدف از ایجاد این رشته در سطح دانشگاهی پرورش متخصصانی است که با مطالعه و تحقیق و آزمایش به ابداع و نوآوری پرداخته و یا فرآوردههای شیمیایی را کنترل میکنند.
گرایشهای رشته
- مقطع کارشناسی: شیمی کاربردی، شیمی محض، شیمی دارویی، شیمی آفتکشها، شیمی فناوری اطلاعات و شیمی محیط زیست؛
- مقطع کارشناسی ارشد: شیمی فیزیک، شیمی آلی، شیمی معدنی، شیمی تجزیه، شیمی کاربردی، فیتو شیمی، نانو شیمی، آموزش شیمی، پیشرانهها، شیمی پلیمر، علوم و تکنولوژی پلیمر، شیمی دریا، شیمی دارویی و شیمی کاتالیست؛
- مقطع دکتری: شیمی فیزیک، شیمی آلی، شیمی تجزیه، شیمی معدنی، فیتو شیمی و نانو شیمی؛
دانشگاههای برتر
- داخل کشور: دانشگاه تهران، دانشگاه خوارزمی تهران، دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی، دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه الزهرا (س)، دانشگاه فردوسی مشهد و دانشگاه شهید باهنر کرمان؛
- خارج کشور: دانشگاه ماساچوست، دانشگاه کالیفرنیا، دانشگاه کمبریج لندن، دانشگاه هاروارد، دانشگاه آکسفورد و دانشگاه استنفورد؛
مهارتهای مورد نیاز
- حافظه قوی
- صبور و دقیق
- مهارتهای ذهنی بالا
- دارای روحیه جستجوگر
- علاقهمند به اکتشاف
- تسلط بر زبان انگلیسی
- تسلط و قدرت تحلیل دروس شیمی، فیزیک و ریاضی
- علاقهمند به شیمی و مطالعه در مواد شیمیایی و ذرات
شرح وظایف مهم
- مشاهده و ثبت نتایج
- تمیز نگه داشتن منابع آبی
- توسعه داروها در صنعت پزشکی
- طراحی و انجام آزمایشهای آزمایشگاهی
- تهیه محلولها و معرفهای شیمیایی موردنیاز
- ایجاد پلاستیک و الیاف مصنوعی در صنایع پلیمر
- یافتن راههای ایمن برای دفع زبالههای صنعتی
- تحلیل شواهد پزشکی قانونی در تحقیقات جنایی
- تشخیص و درمان بیماریها در بخش بهداشت و درمان
بازار کار
به جرأت میتوان گفت شیمی جزء معدود رشتههایی است که فارغالتحصیل آن میتواند همیشه مشغول به کار باشند. در واقع میتوان گفت رشته شیمی رشتهای پایهای است که به لحاظ بازار کار برای بعضی از گرایشهای شیمی بازار کار خوبی وجود دارد، مثل شیمی دارویی و برای بعضی از گرایشها مثل گرایش شیمی محض بازار کار چندان خوبی وجود ندارد. البته باید گفت این طور نیست که هیچ فرصت شغلی برای فارغالتحصیلان برخی از گرایشها مهیا نباشد، چون تعدادی از فارغالتحصیلان شیمی جذب صنایع شیمیایی مختلف مثل صنایع رنگسازی، چرمسازی، پتروشیمی، موادغذایی، لوازم بهداشتی و آرایشی میشوند و در بخش آزمایشگاههای کنترل کیفیت محصولات شیمیایی و یا واحد تولید آنها کار میکنند. با این وجود مهارت و تلاشگری کارشناس شیمی بسیار مهم است و میتواند آن را به بازار کار خوبی برساند. همچنین کارشناسان شیمی میتوانند آزمایشگاه خصوصی خود را تأسیس کنند و کارآفرین باشند که این مورد، نیازمند سرمایه زیادی است.
موقعیت شغلی
سوءتفاهم
شرایط تحصیل در خارج از کشور
رشته شیمی در خارج از کشور معمولاً طرفداران زیادی دارد و افراد زیادی از طریق تحصیل در این رشته، قصد مهاجرت به کشورهای دیگر را دارند. مهاجرت چرا که مهاجرت تحصیلی به دانشجویان امکان فعالیت در پژوهشها و تحقیقات بسیار مهم و یا کار عملی و کسب تجربه فوقالعاده ارزشمند در کنار اساتید برتر این رشته را میدهد. همچنین مزیتی که شاید خیلی از متقاضیان تحصیل شیمی از آن باخبر نباشند این است که رشته شیمی دارای زبان کاملاً اختصاصی بوده و موانع احتمالی زبان در کشورهای خارجی، هیچ سد و مانعی را برای دانشجویان بینالمللی ایجاد نخواهد کرد. تحصیل شیمی در خارج از کشور نیازمند شرایط و ویژگیهای خاص میباشد لذا افرادی که قصد تحصیل و یا ادامه تحصیل در خارج از کشور را دارند میبایست از شرایط بازارکار و تحصیل در دانشگاههای شیمی کشور مقصد آگاه باشند تا بتوانند با انتخابی درست و مطمئن، آینده درخشانی را برای خود رقم بزنند.