صبر در زندگی یعنی داشتن تحمل و شکیبایی در مقابل اتفاقات غیرمنتظره و مسائل ناگوار زندگی. به عبارت دیگر، صبر یعنی شکیبایی در مقابل هرچیزی که مطابق میل ما پیش نمی‌رود. تا به حال در زندگی‌تان پیش آمده که به خودتان گفته باشید کاش کمی صبر کرده بودم، کاش عجله این‌قدر نکرده بودم، کاش کمی بیشتر فکر می‌کردم یا اینکه کاش این‌قدر زود واکنش نشان نمی‌دادم؟ دیگران چطور؟ تا‌به‌حال شده در شرایطی قرار گرفته باشید که دیگران به شما گفته باشند یک کم صبر و حوصله به خرج بده؟ فکر کنم اکثر ما نه یک بار، بلکه بارها چنین جملاتی را از خود و دیگران شنیده‌ایم. هرچه تعداد این جملات در زندگی ما بیشتر باشد یعنی صبر در زندگی ما کمرنگ‌تر بوده و ما آدمی عجول و کم‌تحمل هستیم و هرچه تعداد آنها کمتر باشد یعنی صبر در زندگی ما بیشتر بوده و آدمی صبور و بافکر هستیم.
اهمیت صبر در زندگی
اهمیت صبر در زندگی به اهمیت تأثیر آن بر زندگی ما و دیگران برمی‌گردد؛ چون انسان موجودی است اجتماعی و تک‌تک ویژگی‌های رفتاری و کنش و واکنش‌های او روی زندگی خود و اطرافیانش تأثیر می‌گذارد. هرچه صبورتر باشیم، محیط اطراف ما نیز در آرامش بیشتری به سر خواهیم برد. البته نباید به صبر به چشم نوعی معامله نگاه کرد. اینکه شما در مقابل دیگران صبوری به خرج می‌دهید به معنای آن نیست که حتماً دیگران نیز باید در مقابل شما صبور باشند. باید به این نتیجه برسید که شما برای آرامش خودتان این کار را آنجا می‌دهید، نه برای معامله. درواقع صبر نوعی ویژگی است که انسان به‌عنوان موجودی مختار، با اختیار خود برمی‌گزیند؛ اینکه در مقابل اتفاقات چه راهی در پیش بگیرد، بی‌قرار و بی‌تاب باشد و یا صبور و شکیبا. دلیل دیگر اهمیت صبر در زندگی این است که در تمام ابعاد زندگی ما تأثیر می‌گذارد. در مواجهه به چالش‌های مختلف، تأثیر صبر در زندگی بیشتر نمایان می‌شود. صبر باعث می‌شود که خطاها و شکست‌ها را فقط به چشم ناکامی نبینید و آنها را به فرصت تبدیل کنید.
فواید صبر در زندگی
فواید صبر در زندگی بی‌شمار است. هرچه صبورتر باشید کمتر احساس پشیمانی خواهید کرد و درنتیجه کمتر هم خود را به خاطر انجام کارهای نادرست و گرفتن تصمیمات عجولانه سرزنش می‌کنید. از بین فواید بی‌شمار صبر می‌توان به موارد زیر به‌عنوان مهم‌ترین آنها اشاره کرد:
- کنترل زمان؛
- کاهش استرس؛
- مدیریت بهتر کارها؛
- افزایش تمرکز ذهن؛
- حفظ و دوام بیشتر روابط.
- افزایش سلامت جسمی؛
- بالابردن خلاقیت در کارها؛
- تمرکز روی اهداف و رؤیاهای بلندمدت؛
- گرفتن تصمیمات منطقی‌تر و واقع‌بینانه‌تر؛
- دادن حس آرامش و راحتی به اطرافیان؛
- شنونده‌ی بهتری بودن و جلوگیری از شتابزدگی؛
عواقب نداشتن صبر در زندگی
وقتی به فواید صبر در زندگی نگاه می‌کنید باید به این نکته توجه کنید که نداشتن صبر یعنی محرومیت از تک‌تک فواید نام‌برده. در کنار همه‌ی آنها، موارد زیر هم از پیامدهای نداشتن صبر در زندگی است:
- افزایش بیتابی؛
- احساس ناامیدی؛
- افزایش خشم؛
- حملات عصبی؛
- دور شدن از اجتماع.
- گرفتن تصمیمات اشتباه؛
- افزایش میزان هورمون استرس؛
- ایجاد تصویر منفی از خود در ذهن دیگران؛
چگونه صبر را در خود تقویت کنیم؟
صبر هم جزو ویژگی‌های فردی است و هم جزو مهارت‌های اکتسابی که باید آن را کسب و تقویت کرد. برخی افراد به‌صورت ژنتیکی افرادی صبورتر و پرتحمل‌تر هستند، اما برخی دیگر باید این ویژگی را مثل نوعی مهارت کسب و تقویت کنند. برای این کار اول از همه باید بدانید که تغییر عادت سخت است، یعنی شما یکشبه تبدیل به آدمی صبور نخواهید شد. پس اگر با وجود تلاش‌های بسیار، باز هم در موقعیت‌هایی قرار گرفتید که نتوانستید خود را کنترل کنید ناامید نشوید. در قدم اول بهتر است خودتان را زیر نظر بگیرید و ببینید در چه موقعیت‌هایی صبر و حوصله داشتن برای شما سخت است. خوب است که یک دفترچه‌یادداشت بردارید و این موارد را بنویسید و برای خود جدول ماهانه تنظیم کنید. بعد از آن، دقت کنید ببینید چه چیزی در آن موقعیت‌ها وجود دارد که باعث می‌شود شما صبوری خود را از دست بدهید. درواقع باید علت را ریشه‌یابی کنید.
بعد از ریشه‌یابی هم باید روی انعطاف‌پذیری خود کار کنید و بدانید که همیشه همه‌چیز آن‌طور که شما می‌خواهید پیش نمی‌رود؛ درنتیجه موقعیت دشوار مدنظر شما ممکن است در زندگی‌تان بارها و بارها تکرار شود، اما اگر شما می‌خواهید نتیجه‌ی متفاوت بگیرید، باید روش خود را در مواجهه با آن تغییر دهید. این تغییر روش، خود باعث می‌شود که آن موقعیت به مرور در زندگی شما کمتر پیش آمده و از بین برود. در پایان هر ماه هم تعداد این موقعیت‌ها و واکنش‌های خود را ارزیابی کنید؛ به این ترتیب متوجه میزان پیشرفت خود هم خواهید شد و همین شما را به تلاش بیشتر ترغیب خواهد کرد. راهکار دیگر این است که همواره به خودتان یادآوری کنید که اتفاقات زندگی همیشه تحت کنترل شما نیست و خودتان را مقصر ندانید. زندگی همیشه قابل پیش‌بینی نیست، اما با صبر و شکیبایی می‌توان برای همه‌ی مشکلات بهترین راه‌حل را پیدا کرد.
تأثیر صبر در موفقیت و کسب و کار
یکی از ویژگی‌های مشترک افراد موفق، صبوربودن آن‌هاست. هیچ‌کدام از این افراد از تأثیر صبر در موفقیت خود غافل نیستند و همیشه در توصیه‌های خود به تأثیر صبر در موفقیت و پیشرفت کسب‌و‌کارشان اشاره می‌کنند. شما چه به‌عنوان کارفرما و چه به‌عنوان کارمند ساده، با داشتن این ویژگی سبب می‌شوید که دیگران به شما اعتماد کنند و در کار با شما احساس آرامش داشته باشند. به‌علاوه، صبر در چالش‌های کاری باعث جلوگیری از فرسودگی شغلی می‌شود؛ چون در مسائل پیش رو از خودخوری و استرس‌های کاری شما کاسته شده و آرامش و اعتمادبه نفستان جایگزین آنها خواهد شد. هیچ موفقیتی یکشبه به دست نمی‌آید و برای دیدن تأثیر صبر در موفقیت باید همواره آن را تقویت کنید.
سخن آخر
به‌طور خلاصه، صبر بیشتر مساوی است با حس پشیمانی کمتر. هرچه صبورتر باشید کمتر خود را سرزنش خواهید کرد و سرزنش کمترِ خود هم درنهایت به افزایش آرامش و اعتماد‌به‌نفس شما منجر خواهد شد. هم در مواجهه با چالش‌های زندگی کاری صبور باشید و هم با خودتان صبور باشید. هیچ انسانی کامل نیست و هیچ انسانی هم نیست که بخواهد با رفتارهای عجولانه و نسنجیده موجب پشیمانی و سرزنش خود شود؛ پس بدانید که شتابزدگی و رفتارهای عجولانه مختص شما نیست، ممکن است هرکسی در برخی از لحظات زندگی صبر و تحمل خود را از دست بدهد.