آیا به نظر شما آموزش تندخوانی به دانش‌آموزان ضرورتی دارد؟ خیلی از ما فکر می‌کنیم که در میان این همه مهارت که برای یادگرفتن وجود دارد اینکه به دنبال یادگیری تندخوانی باشیم کار بیهوده‌ای است و بهتر است در کلاس‌های مفیدتری ثبت نام کنیم اما این یک اشتباه است. آموزش تندخوانی چه به دانش‌آموزان و چه به افراد بزرگسال و غیر دانش‌آموز اهمیت دارد و می‌تواند تاثیر زیادی بر زندگی آنان داشته باشد. اگر برایتان سوال است که تندخوانی چه فایده‌ای دارد و چگونه می‌توان تندخوان شد تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
تندخوانی چیست؟
تندخوانی مهارتی است که به افراد امکان می‌دهد اطلاعات مکتوب را به سرعت پردازش کنند. وقتی افراد سریع مطالعه می‌کنند، به‌جای اینکه متن را کلمه به کلمه و به آرامی بخوانند و پردازش کنند می‌توانند سریع پاراگراف‌های طولانی و عبارات بلند را درک کنند. افراد تندخوان می‌توانند به سرعت یک صفحه از اطلاعات را بخوانند و خلاصه کلی را دریافت کنند. تندخوانی به افراد این امکان را می‌دهد تا بدون رد شدن از هیچ نکته‌ای به درک عمیق‌تری از یک نوشته برسند.
فواید تندخوانی چیست؟
به طور متوسط، افراد می‌توانند بین 200 تا 250 کلمه در دقیقه بخوانند و با یادگیری تندخوانی می‌توانند این عدد را تا حد زیادی افزایش دهند. توانایی خواندن سریع به فرد این امکان را می‌دهد که در مدت زمان کوتاه‌تری مطالب نوشته شده بیشتری را مطالعه کند. تندخوانی باعث مدیریت بهتر زمان، بهره‌وری بیشتر، افزایش تمرکز، تقویت حافظه و افزایش قدرت دید می‌شود. وقتی افراد یک جامعه تندخوان باشند راحت‌تر و سریع‌تر کتاب می‌خوانند و آمار سرانه مطالعه در آن جامعه افزایش می‌یابد. مطالعه زیاد همواره به توسعه مهارت‌های فردی و جمعی کمک می‌کند و مسیر را برای پیشرفت آن جامعه هموار می‌سازد.
چگونه باید تندخوانی کرد؟
برای شروع، ابتدا باید فهمید که ذهن در طول فرآیند خواندن چگونه کار می‌کند. وقتی چیزی می‌خوانید، چشم راست چند حرف آخر هر کلمه را می‌بیند و چشم چپ چند حرف اول را. مغز، به عنوان ابررایانه‌ای در این مرحله وارد می‌شود. به سرعت متنی که خوانده می‌شود را در نظر می‌گیرد و بین حروف ارتباط برقرار می‌کند، در عین حال اشکال کلمات را تشخیص می‌دهد و در ادامه کلمات را رمزگشایی می‌کند. دانش آموزان، باید یاد بگیرند که چگونه این ارتباطات بین حروف را سریع‌تر ایجاد کنند. ارتباطی که ابتدا کلمات و سپس عبارات و جملات و در آخر کل متن را می‌سازد. در ادامه مراحلی برای آموزش تندخوانی به دانش آموزان ذکر شده‌است:
چشمان خود را تمرین دهید؛
برای آنکه تندخوانی با حرکات سریع چشم انجام می‌شود پس باید در اولین قدم روی تقویت ماهیچه‌های چشم و افزایش میدان دید تمرکز کرد. یک تمرین ساده برای افزایش میدان دید استفاده از یک ماژیک یا خودکار با در رنگی است. برای این کار فقط کافی است دست خود را به جلو دراز کنید و خودکار یا ماژیک را مقابل چشمان خود قرار دهید. دست را به بالا و پایین و سپس به چپ و راست حرکت دهید و فقط با چشمانتان بدون تکان دادن سر مسیر حرکت ماژیک را تا جایی ادامه دهید که دید دارید. کافی است این تمرین را روزی دوبار به مدت 20 ثانیه انجام دهید تا هم ماهیچه‌های چشمان شما تقویت شوند و هم میدان دیدتان وسعت پیدا کند.
سرعت مطالعه خود را محاسبه کنید؛
قبل از آنکه به سراغ تندخوانی بروید ابتدا سرعت خواندن خود را محاسبه کنید. برای این کار کافی است یک کتاب را انتخاب کنید و قسمتی را برای شروع علامت بزنید بعد از تایمر استفاده کنید و یک دقیقه به خودتان برای مطالعه فرصت دهید و از قسمتی که با علامت شروع کرده بودید شروع به خواندن کنید و زمانی که یک دقیقه شما به پایان رسید دوباره علامت بزنید که تا کجا جلو رفته‌اید. حالا تک‌تک کلماتی که در این دو دقیقه خوانده‌اید را بشمارید. این تعداد کلمه سرعت مطالعه شما را در یک دقیقه نشان می‌دهد. محاسبه سرعت مطالعه در ادامه روند کار و کنترل پیشرفتتان به شما کمک می‌کند.
از روش اشاره‌گر استفاده کنید؛
روش اشاره‌گر شیوه‌ای ساده برای شروع یادگیری نحوه تندخوانی است که شامل دنبال کردن فیزیکی کلمات همراه با خواندن آنهاست. هنگام خواندن هر خط، از انگشت خود یا یک خودکار استفاده کنید و خط و کلمات را با آن دنبال کنید. در این حالت شما روی خطوط و کلمات متمرکز می‌شوید و می‌توانید با این کار سرعت خواندن خود را افزایش دهید.
دور کلمات مهم خط بکشید؛
در این مرحله شما به جای خواندن معمولی، چشمان خود را به سرعت در سراسر صفحه حرکت می‌دهید. در متن به دنبال کلمات کلیدی می‌گردید و با چشمانتان آنها را دنبال می‌کنید. کلماتی که قرار است اصل مطلب را منتقل کنند مثل کلمات تکراری که چندین بار در متن آمده‌اند، کلمات اصلی و مهم، اسامی‌خاص، کلماتی که بولد یا ایتالیک شده‌اند و کلماتی که برایتان جدید است و نمی‌شناسید.
چند نکته برای تندخوانی
در خواندن وسواس نداشته باشید؛
وسواس در خواندن شما را مجبور می‌کند که دائم برگردید و آن خطوط و کلماتی که چند لحظه قبل خوانده‌اید را دوباره بخوانید. گاهی اوقات شما درحال خواندن یک نکته مهم هستید و باید حتماً آن را یاد بگیرید که بتوانید به سطر بعد بروید. در این موارد بازگشتن و دوباره خواندن ایرادی ندارد اما اگر این شیوه مطالعه شماست و هر مطلبی را چه مهم و چه غیر مهم به این شکل می‌خوانید باید وسواس خود را برای تندخوان شدن کم کنید.
زیرلب زمزمه نکنید؛
سعی کنید کلمات را در ذهن و فقط با چشمانتان بخوانید. به زبان آوردن کلمات و زیرلب خواندن متن سرعت شما را به شدت کاهش می‌دهد زیرا گوش انتظار دارد آن کلمه را کامل بشنود و تا وقتی تلفظ کردن و شنیدن کامل نشود چشم و ذهن سراغ کلمه بعدی نخواهد رفت و به همین دلیل خواندن با صدا یا زیرلب سرعت مطالعه را کند می‌کند.
آرامش خود را حفظ کنید؛
وقتی آرامش داشته باشید امواج مغز شما کند می‌شوند و راحت‌تر و سریع‌تر اطلاعات را جذب خواهید کرد. تنفس عمیق قبل و در طول جلسات تندخوانی به آرامش ذهن و هوشیار نگه داشتن مغز کمک می‌کند.
سخن آخر
آموزش تندخوانی به دانش آموزان یک سرمایه‌گذاری برای آینده آنهاست و به آنان کمک می‌کند در زمان کمتر و به شکل مفیدتری مطالعه کنند. همانطور که گفته شد تندخوانی باعث مدیریت زمان، افزایش بهره‌وری، بالابردن تمرکز، تقویت حافظه و افزایش میانگین ساعت مطالعه می‌شود. هرچه در کشوری بیشتر روی مسئله تندخوانی و ترویج کتابخوانی تاکید شود دستیابی به موفقیت و پیشرفت برای آن کشور راحت‌تر میسر می‌شود. پس اگر می‌خواهیم فرزندان موفق‌تر، کشوری پیشرفته‌تر و سرانه مطالعه بالاتری داشته باشیم باید آموزش تندخوانی به دانش آموزان را ضروری بدانیم و برای آن برنامه‌ریزی کنیم.