رشته علوم سیاسی در زیر گروه رشته‌ی علوم انسانی قرار دارد. نوع دانشگاه‌هایی که می‌توان در این رشته تحصیل کرد، سراسری و غیر انتفاعی می‌باشد. همچنین می‌توان در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا در رشته علوم سیاسی ادامه تحصیل داد.
معرفی رشته
رشته علوم سیاسی به عنوان یک رشته دانشگاهی مجموعه‌ای از نظریه‌های علوم سیاسی و ابزارها و راه‌کارهایی برای حل مسائل پیچیده سیاسی است تا بتواند در جهان امروز و در بازی سیاست پایه‌های یک کشور را استوار نگه دارد. همچنین در رشته علوم سیاسی نظریه‌ها، اندیشه‌ها و تئوری‌های مهم در زمینه علوم سیاسی مورد بررسی قرار می‌گیرد و به دانشجویان آموخته می‌شود در چه مواردی از آن‌ها بهره بگیرند. به عبارت دیگر رشته علوم سیاسی یعنی ارائه یک‌سری نظریه‌ها و یا یک‌سری ابزارها و راه‌کارهایی که بر اساس آن‌ها، جامعه شرایط و مشکلات حال را بررسی کرده و از پیش پا برمی‌دارد و برای حرکت‌ها و اقدامات بعدی یعنی ترسیم فضا برای مسیر آینده برنامه‌ریزی می‌کند و همچنین از تجارب و دستاوردهای بشر که در طول تاریخ در عرصه اجتماع به دست آورده است، بهره می‌برد. پس می‌توان گفت که علوم سیاسی در عین این که به حال نگاه کرده و برای آینده برنامه‌ریزی می‌کند، ریشه‌اش درگذشته می‌باشد.
در رشته علوم سیاسی مسائل و موضوعات زیر بنایی عرصه سیاست به صورت دانشگاهی و علمی بررسی می‌شود و در واقع یک اندیشمند علوم سیاسی لایه‌های زیرین و عمیق‌تر مسائل سیاسی را می‌شکافد و به همین دلیل قضایا را از بُعد تازه‌ای تحلیل می‌کند. هدف از تأسیس رشته علوم سیاسی اول از همه آشنایی دانشجویان با ادبیات تخصصی حوزه‌های مختلف علوم سیاسی مانند گرایش‌های مختلف علوم سیاسی در مقاطع تحصیلات تکمیلی، دانش‌های پیرامونی و مطالعات بنیادی است. هدف بعدی از ایجاد این رشته تربیت سیاست شناسایی است که بتوانند راه‌کارهای مناسبی ارائه بدهند تا منافع متضاد یک جمع که در چارچوبی به نام کشور زندگی می‌کنند، با یکدیگر تلفیق داده شده و در نتیجه چرخ مملکت به‌خوبی به گردش درآید. همچنین در رشته علوم سیاسی کوشیده می‌شود تا متخصصان رشته علوم سیاسی را برای سازمان‌ها و ادارات و مؤسسات خصوصی و دولتی تربیت کند.
گرایش‌های رشته
- کارشناسی ارشد: روابط بین‌الملل، مطالعات منطقه‌ای، اندیشه سیاسی در اسلام، دیپلماسی و سازمان‌های بین‌المللی و علوم سیاسی؛
- دکتری: جغرافیای سیاسی، جامعه‌شناسی، رفاه اجتماعی، سیاست‌گذاری فرهنگی، دانش اجتماعی مسلمین مردم‌شناسی، حقوق بین‌الملل عمومی، علوم سیاسی، روابط بین‌الملل، مطالعات منطقه‌ای، مطالعات سیاسی انقلاب اسلامی، مطالعات آمریکای شمالی و مطالعات جهان؛
دانشگاه‌های برتر
- داخل کشور: دانشگاه بوعلی سینا همدان، دانشگاه تهران، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشگاه شاهد، دانشگاه شهید باهنر، دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه فردوسی و دانشگاه خوارزمی تهران؛
- خارج کشور: دانشگاه هاروارد ایالات متحده، دانشگاه استنفورد، دانشگاه آکسفورد انگلستان، دانشگاه یل در آمریکا، دانشگاه آنکارا دانشگاه کالیفرنیا، دانشگاه جورج واشنگتن، مدرسه اقتصاد و علوم سیاسی لندن، دانشگاه پرینستون ایالات متحده، دانشگاه کمبریج انگلستان، دانشگاه ملی سنگاپور و دانشگاه توکیو؛
مهارت‌های مورد نیاز
- قدرت کلام و فن بیان قوی
- علاقه‌مند به مسائل سیاسی
- برخورداری از یک دید عمیق و وسیع
- داشتن روحیه برای مقابله با نظرات مخالف
- تفکر انتقادی و مهارت‌های تحلیلی برای حل مشکلات
- علاقه‌مند به کتاب‌های تاریخ سیاسی و فلسفی و خواندن آن‌ها
- توانایی برقراری ارتباط با تمام قشرهای جامعه و شناخت نیازها و مشکلات
شرح وظایف مهم
- شناسایی مسائل برای تحلیل و تحقیق
- قانونی، نشریات گذشته، روی‌گیری‌ها یا منابع آماری
- پیش‌بینی روندهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی
- ارزیابی تأثیر سیاست‌ها و قوانین بر دولت، مشاغل و مردم
- جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل داده‌ها از منابعی مانند بررسی افکار عمومی
- انتشار نتایج تحقیقات از طریق نشریات آکادمیک، گزارش‌های نوشتاری
بازار کار
فارغ‌التحصیلان این رشته در زمینه‌های متفاوتی می‌توانند مشغول به کار شوند.که در بخش موقعیت شغلی به عناوین آن‌ها اشاره کردیم. اما همه این موارد فقط به عنوان معرفی زمینه‌های کاری برای رشته علوم سیاسی است و نمی‌توان گفت که امروزه تمام افرادی که در این رشته تحصیل‌کرده‌اند مشغول به‌کار در همین موارد هستند. در واقع با وجود قدمت و اهمیتی که رشته مذکور دارد، جایگاه آن در کشور ما چندان مشخص نیست و از لحاظ آینده شغلی هم تضمینی برای آن وجود ندارد. در نتیجه وضعیت استخدامی فارغ‌التحصیلان این رشته با دشواری و محدودیت‌هایی روبه‌رو است و همین امر باعث شده تا بازار کار رشته علوم سیاسی چندان خوب نباشد و در واقع فارغ‌التحصیلان بی‌کار رشته علوم سیاسی زیاد هستند یا در مشاغل غیرتخصصی خود فعالیت می‌کنند.
اما در همه رشته‌ها برخی استثناها وجود دارند. در این رشته هم افرادی که واقعا علاقه و تبحر ویژه‌ای دارند و همچنین از قلم خوبی برخوردارند یک قدم از دیگران جلوتر هستند. این افراد ازنظر اشتغال مشکل چندانی نخواهند داشت و حتی ممکن است سازمان‌های مختلفی در طلب آن‌ها باشند. اغلب افراد برای ورود به یک رشته، در درجه اول، به بازار کاری که از طریق آن رشته می‌توانند به آن ورود کنند و درآمد حاصل از آن اهمیت می‌دهند.
موقعیت شغلی
سوءتفاهم
شرایط تحصیل در خارج از کشور
در جهان امروزی، علوم سیاسی یکی از محبوب‌ترین رشته‌های تحصیلی برای کسانی است که به روابط بین‌الملل و امور سیاسی علاقه دارند. تحصیل در رشته علوم سیاسی در خارج از کشور در دانشگاه‌های کشورهای آمریکا، مجارستان و انگلیس از آوازه‌ی بیشتری در سطح دنیا برخوردار می‌باشد. مراکز آموزش عالی کشورهای نام‌برده شده به صورت اختصاصی در زمینه‌ی این رشته، دارای رتبه‌های برتر در دنیا هستند. تحصیل در رشته علوم سیاسی در خارج از کشور نه تنها دانشجویان را برای به‌دست آوردن یک موقعیت شغلی مناسب آماده می‌کند بلکه آن‌ها را تبدیل به یک شهروند آگاه و فعال در جامعه امروزی می‌کند همچنین دانشجویان علوم سیاسی طی تحصیل در کشورهای دیگر با افراد، آداب و رسومات و نهادهای سیاسی متفاوت آشنا می‌شوند که همین امر موجب کسب تجربه برای ایده‌پردازی و حل مشکلات در آینده کاری آن‌ها می‌شود. از جمله کشورهای متقاضی برای پذیرش رشته متخصصان علوم سیاسی می‌توان به انگلستان، چین، ژاپن، فرانسه، استرالیا، سنگاپور، هنگ کنگ و... اشاره کرد.