دبستان به عنوان پایهایترین دورهی تحصیل دانشآموزان، از اهمیت بالایی برخوردار است. در این دورهی تحصیلی والدین در کنار معلمها نقش مهمی در پیشرفت دانشآموزان ایفا میکنند. در بین پایههای دبستان، اهمیت پایه اول ابتدایی بیشتر از سایرین است؛ زیرا کودکان برای اولین بار حضور در محیط جدیدی را تجربه میکنند که آشنایی قبلی با آن ندارند. به همین دلیل نحوه برخورد با دانشآموزان اول ابتدایی و همچنین راهنمایی و تذکرات به آنها باید متناسب با سنشان باشد. از این رو اولیا دانشآموزان اول ابتدایی باید علاوه بر آشنایی با شیوهی تدریس معلم، برخی نکات و توصیههای اساسی در رابطه با نوآموزان را بیاموزند. این کار باعث تقویت و همسو شدن آموزش در خانه و مدرسه میشود. ما در این مقاله قصد داریم نکاتی را در رابطه با اهمیت پایه اول ابتدایی و نحوه برخورد با دانشآموزان اول ابتدایی برای شما عزیزان ارائه دهیم. اگر امسال دانشآموز کلاس اولی دارید تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
اهمیت پایه اول ابتدایی
کلاس اول دبستان به عنوان نقطهی شروع تحصیل اهمیت بالایی دارد؛ زیرا کودکان بسیاری از کارها مثل خرید از بوفه، بازی کردن بدون نظارت والدین و ... را برای اولین بار تجربه کرده و احساس استقلال میکنند. آنها مهارتهای اجتماعی را که در دوران پیشدبستانی کسب کردهاند را در این دوره به کار میبرند. مهمترین اهمیت پایه اول ابتدایی، شناخت معنای واقعی کلمات، حروف و اعداد است و در حقیقت پایهی درسی و اخلاقی دانشآموزان در این مرحله شکل میگیرد. از طرفی کشف و پرورش استعدادها و تواناییهای بچهها برای مشارکت در فعالیتهای سازندهی اجتماعی، از جمله اهداف آموزش و پرورش به شمار میروند. به همین دلیل در این پایهی تحصیلی پوشهای تحت عنوان "پوشهی کار" که شامل تمامی فعالیتهای کودکان است، در اختیار والدین قرار میگیرد. اولیا دانشآموزان اول ابتدایی از طریق همین پوشه میتوانند در جریان تمامی مراحل یادگیری و تدریس قرار گرفته و با معلمان همکاری کنند.
نحوه برخورد با دانشآموزان اول ابتدایی
ورود به مدرسه، یکی از مهمترین مراحل زندگی کودکان است. پس باید برای گام نهادن در این مسیر، به آنها اطمینان کافی داده شود. برای یک شروع قوی و خداحافظی بیدردسر راهها و روشهای زیادی وجود دارد. از آنجاکه رفتن به دبستان مصادف با جدایی از خانه و خانواده است، معمولاً بچهها اشتیاق زیادی برای رفتن از خود نشان نمیدهند؛ اما نوع برخورد با آنها و راهنماییهایی که به کودکان داده میشود، در میزان علاقهی بچهها تأثیر بسیاری دارد. یک کودک 7 ساله باید با مکان، دوستان، معلم و فعالیتهای جدید هماهنگ شود. اما مدیریت شرایط جدید به تنهایی برای آنها بسیار سخت و دشوار است. از طرفی به دلیل شیوع کرونا و تعطیلی مدارس در سال تحصیلی گذشته، امکان برگزاری کلاسها به صورت حضوری و یا ترکیب حضوری و مجازی هم وجود دارد. پس اولیا دانشآموزان اول ابتدایی باید فرزندانشان را برای هر نوع آموزش آماده کنند. پس در این فرصت باقیمانده تا بازگشایی مدارس، توصیههایی که در این بخش به آنها اشاره میکنیم را به خاطر بسپارید. با رعایت نکات زیر، فرزندانتان آمادگی کافی برای حضور در کلاسهای درسی را خواهند داشت و در طی سال تحصیلی با مشکلات کمتری روبرو خواهند بود: - با گفتن خاطرات دوران دبستان خود، شوق رفتن به مدرسه را در آنها بیشتر کنید. - کار با رایانه و استفاده از برنامههای کاربردی را به آنها آموزش دهید. - تمامی فعالیتهای یک روز مدرسه را برای کودکان توضیح دهید. با این کار به همهی سؤالاتی که ذهنشان را مشغول کرده، پاسخ میدهید. همچنین فعالیتهای او را در صورت تعطیلی مدارس و برگزاری کلاس به صورت مجازی بازگو کنید. - صبحانه مهمترین وعدهی غذایی است و باعث بهبود یادگیری میشود. از مواد غذایی مقوی برای این وعده استفاده کنید. - کودکان 3 تا 6 ساله معمولاً به 12 ساعت استراحت در طول شبانهروز نیاز دارند. پس زمان خواب آنها را به گونهای تنظیم کنید که هنگام کلاس درس بهانهگیری نکنند. - معمولاً در خانه تمام خواستههای کودکان در مرکز توجه و اولویت والدین قرار دارند؛ اما در مدرسه فرزندان شما تنها یکی از 25 تا 30 دانشآموزان تحت نظارت معلم هستند؛ به همین دلیل باید جایگاهشان را به عنوان یک دانشآموز در کلاس برایشان توضیح دهید. آنها باید تمام کارهای خواسته شده را انجام دهند، حتی اگر تمایلی به آن نداشته باشند. - در طول سال تحصیلی نسبت به مطالبی که کودکانتان آموزش دیدهاند، اشتیاق نشان دهید. با معلم در ارتباط باشید و تکالیف آنها را دنبال کنید. - سعی کنید در روزهای اول مدرسه همراهشان باشید، حتی اگر فرصت کافی برای انجام این کار را نداشته باشید؛ زیرا به آنها حس آرامش و اطمینان خاطر میدهد. اگر کلاسهای درس فرزندانتان به دلیل شیوع کرونا به صورت مجازی برگزار شد، آنها را در منزل همراهی کنید. توجه داشته باشید که کودکان به حضور فیزیکی معلم در کنارشان نیاز دارند و حضور شما میتواند بخشی از مشکلات کلاس مجازی را برطرف کند. - تغذیهی نامناسب و گرسنه ماندن از جمله عوامل بروز لجبازی و پرخاشگری در کودکان است. پس سعی کنید قبل از بازگشت فرزندانتان به خانه، غذا آماده باشد. - فرزندانتان را با مفهوم فاصلهی اجتماعی آشنا کنید و از لزوم استفاده از ماسک و لوازم ضدعفونی کننده به آنها بگویید. - به احساسات و صحبتهای آنها توجه کنید. - نام و نامخانوادگی فرزندانتان را روی همهی وسایلشان بنویسید. - از مدرسه به عنوان روشی برای تنبیه کردن استفاده نکنید. مثلاً نگویید:" اگر درست را نخوانی به معلمت میگویم." - در صورتیکه فرزندان شما دچار بیماری یا مشکل روحی و روانی هستند، حتماً این موضوع را با معلمشان درمیان بگذارید. - برای انجام تکالیف فرزندانتان برنامهریزی مناسبی انجام دهید و تمام اوقات فراغتشان را پر نکنید. - از مقایسهی فرزندانتان با دوران کودکی خود خودداری کرده و نیازها و خواستههایتان را به آنها تحمیل نکنید. - از آنجایی که روند آموزش در سال جدید قطعی نشده است، فرزندانتان را در مدارسی ثبت نام کنید که زیرساخت مناسب برای آموزش مجازی را داشته باشند.
سخن آخر
اهمیت پایه اول ابتدایی به دلیل شکلگیری شخصیت فکری و اجتماعی در آن یک موضوع بدیهی است؛ آنجایی که آسیبپذیرترین قشر تحصیلی، کودکان پایهی اول ابتدایی به شمار میروند هرگونه تغییر در روند آموزش میتواند تأثیر زیادی در یادگیری آنها داشته باشد. والدین باید نسبت به این امر هوشیار باشند تا ناخواسته در ابعاد تخصصی تعلیم و تربیت مداخله نکنند. هر گونه اقدام نسنجیده در این زمینه باعث بروز مشکلاتی جبرانناپذیر است. به همین دلیل نحوه ی برخورد با دانشآموزان اول ابتدایی از اهمیت زیادی برخوردار است.