رشته هوشبری در زیر گروه رشتهی علوم تجربی قرار دارد. نوع دانشگاههایی که میتوان در این رشته تحصیل کرد، سراسری و آزاد میباشد. همچنین میتوان در مقاطع کارشناسی ارشد در رشته هوشبری ادامه تحصیل داد.
معرفی رشته
رشته هوشبری یکی از شاخههای علوم پیراپزشکی است که هر ساله علاقهمندان زیادی را جذب خود میکند و در سطح دانشگاهی در دو مقطع کاردانی و کارشناسی دانشجو میپذیرد ولی فارغالتحصیلان مقطع کارشناسی برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری نمیتوانند در همین گرایش ادامه تحصیل بدهند بلکه میتوانند با شرکت در آزمون وزارت بهداشت در شاخههای دیگر علوم پیراپزشکی ادامه تحصیل دهند. رشته هوشبری کاملاً با رشته بیهوشی فرق دارد. در رشته هوشبری دانشجویان هوشبری میآموزند که چطور با استفاده از ابزار و تجهیزات بیهوشی اقدام به بیهوش کردن کامل بیمار، اندازهگیری گازهای موجود در خون افراد و تنظیم آنها، تجویز آرامبخشهای مختلف، انجام بیهوشی منطقهای، مراقبتهای قلبی و تنفسی در طول بیهوشی بیمار و بیدار کردن او بعد از عمل را انجام دهند. لازم به ذکر است که در هر مرکز درمانی کارشناسان بیهوشی حتماً باید زیرنظر متخصص بیهوشی فعالیت کنند نمیتوانند مستقلاً به امر هوشبری بپردازند و همچنین مؤسسات و بیمارستانها حق ندارند آنان را مستقلاً به کار بگیرند.
رشته هوشبری توانسته نقش بسیار مؤثر و تأثیرگذاری بر دانش پزشکی داشته باشد و باعث شده این توانایی به متخصصان و جراحان داده شود که سنگینترین و عملهای جراحی را بدون به هوش آمدن و احساس درد در بیمار، روی بدن وی با نهایت دقت و حساسیت انجام دهند. چرا که از چالشهای همیشگی اتاق عمل و انجام اعمال جراحی مراقبت، آرام کردن و استفاده درست از تجهیزات هوشبری قبل، حین و بعد از عمل بوده است. به همین سبب رشته هوشبری در مقطع کارشناسی پیوسته برای رفع خلاءهای این چنینی در هنگام عملهای جراحی، در دانشگاهها ارائه شد. فارغالتحصیلان هوشبری نیز همانند دانشآموختگان پزشکی بعد از پایان تحصیل خود ملزم به گذراندن طرح دوساله هوشبری در مناطق محروم هستند. طرح دوساله هوشبری برای کسانی که به سربازی نرفتهاند، سربازی محسوب میشود و لازم نیست آنها بعد از طرح به سربازی بروند. همچنین گذراندن طرح هوشبری اجباری و غیرقابل خرید است. در تیمهای پزشکی اتاق عمل معمولاً یک یا چند کارشناس بیهوشی نیز به عنوان دستیار در کنار متخصص بیهوشی هستند. هدف از ایجاد این رشته تربیت نیروی انسانی کارآمدی است که بتوانند به عنوان دستیار یک متخصص بیهوشی و زیر نظر وی در یک بخش اتاق عمل انجام وظیفه نمایند.
گرایشهای رشته
- کارشناسی ارشد: آموزش هوشبری، آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت، تکنولوژی اتاق عمل، ارگونومی، تکنولوژی گردش خون، علوم تشریحی، فیزیولوژی، کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی و پرستاری مراقبتهای ویژه؛
دانشگاههای برتر
- داخل کشور: دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشت درمانی تبریز، دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد و دانشگاه علوم پزشکی شیراز؛
- خارج کشور: دانشگاه پنسیلوانیا آمریکا، دانشگاه جان هاپکینز آمریکا، دانشگاه واشنگتن، دانشگاه ییل آمریکا، دانشگاه صنعتی سیدنی، دانشگاه منچستر و دانشگاه تورنتو؛
مهارتهای مورد نیاز
- توانایی اعتمادسازی
- علاقه به علوم پزشکی
- داشتن مهارت ارتباطی بالا
- دلسوز و مهربان بودن نسبت به بیمار
- توانایی انجام کارهای تیمی و مسئولیتپذیری
- تحمل فشار بالا و تصمیمگیری سریع در شرایط حساس
- مهارت کار کردن با تجهیزات هوشبری و آشنایی با جدیدترین تکنولوژیهای هوشبری
شرح وظایف مهم
- آماده کردن اولیه بیمار برای بیهوشی
- کمک به متخصص بیهوشی در امور مختلف
- تزریق داروها، خون یا فرآوردههای خونی به بیمار
- مراقبت قلبی و تنفسی مداوم از بیمار در طول عمل
- آماده کردن داروها و سایر تجهیزات لازم برای بیهوشی
- انجام برخی از بیهوشیهای سطحی زیر نظر متخصص
- استرلیزه کردن و آماده کردن دستگاههای مربوط به بیهوشی
- کنترل بیمار پس از عمل در ریکاوری، بیدار کردن و انجام مراقبتهای لازم
بازار کار
فارغالتحصیلان هوشبری میتوانند در هرجایی که نیاز به بیهوشی بیماران است مشغول به کار شوند با این وجود که همه تیمهای پزشکی در اتاق عمل نیاز به دستیار هوشبری دارند، میتوان گفت این رشته از بازار کار نسبتا خوبی برخوردار است. البته بازار کار تکنسینهای هوشبری تا حدود زیادی به مهارت، تجربه و تواناییهای آنها بستگی دارد. و از آنجایی که تکنولوژی در این حوزه به سرعت در حال گسترش است، داروها، دستگاهها و تجهیزات جدیدی در حوزه بیهوشی به بازار ارائه میشود که هر روز استرس و ریسک این شغل را پایینتر آورده و ایمنی آن را بالاتر میبرد. کارشناسان بیهوشی با توجه به محل کار خود درآمدهای متفاوتی دارند. اگر در بخش دولتی استخدام شده باشند، تقریبا درآمد مشابهی دارند که این مقدار مطابق با قوانین حقوق و دستمزد دولتی بخش بهداشت و درمان است و آنهایی که در بیمارستانها و کلینیکهای خصوصی فعالیت میکنند، با توجه به میزان تعرفهها و توافقی که با کارفرمای خود کردهاند، درآمدهای متفاوتی دارند که این تفاوت درآمدها به میزان سابقه کاری، تجربه و تخصص افراد، حوزههای مختلف کاری، نوع شرکت، شهر محل کار و ... بستگی دارد. البته کارشناسان هوشبری متناسب با حجم کار و اضطرابی که متحمل میشوند در مقایسه با سایر رشتههای پزشکی، حقوق دریافتی کمی دارند اما به طور کلی گفتهها حاکی است که کارشناسان بیهوشی درآمدهای متفاوتی از متوسط تا عالی دارند که مانند همه مشاغل اگر دارای علاقه و پشتکار لازم باشند، میتوانند در این شغل موفق شده و به دنبال آن از درآمد بالایی برخوردار شوند.
موقعیت شغلی
سوءتفاهم
شرایط تحصیل در خارج از کشور
ادامه تحصیل در خارج از کشور برای رشتههای پیراپزشکی امری است که طرفداران بسیاری دارد. شناخت بهترین دانشگاهها و کشورهای پذیرنده در این رشته از عوامل مهم و ضروری میباشد. چرا که وضعیت درآمد و بازار کار شما در مقطع ارشد تا حدود زیادی به دانشگاهی که در آن تحصیل کردهاید بستگی دارد. با توجه به رتبهبندی QS ده دانشگاه برتر جهان وجود 5 دانشگاه آمریکایی و 3 دانشگاه انگلیسی در صدر این رتبهبندی، نشان از اهمیت این دو کشور در رشته هوشبری دارد. رشته هوشبری و بیهوشی در بیشتر کشورها به خصوص کشورهای مهاجرپذیر جزء مشاغل پرتقاضا میباشد و فرصتهای شغلی خوبی در آنها مهیا است. با توجه به اینکه کارشناسان رشته هوشبری به طور مستقیم با بیماران در ارتباطند، دانستن زبان رسمی کشور مقصد از ملزوماتی است که آینده شغلی آنها را در آن کشور رقم میزند. از جمله کشورهای پذیرنده این رشته میتوان به آمریکا و انگلیس و استرالیا اشاره کرد.