با نزدیک شدن به ایام کنکور، طبیعی است که روز به روز بر استرس داوطلبانی که برای رتبه‌های برتر و رشته‌های برتر در دانشگاه رقابت می کنند، افزوده شود. این استرس و اضطراب نه تنها با مرور، به سیستم دفاعی بدن آسیب می‌رساند، بلکه یادگیری را کاهش می‌دهد. قرار گرفتن در محیط استرس‌زا و پر تشنج، باعث افزایش استرس و اضطراب می‌شود، بنابراین خانواده‌ها باید محیطی پر از آرامش را برای فرزندانشان فراهم کنند و انتظارات بی‌جایی از آن‌ها نداشته باشند. به طور کل، عوامل زیادی در کاهش یا افزایش استرس تأثیرگذار هستند که از آن جمله می‌توان به خواب و تغذیه مناسب اشاره کرد. در ادامه با برخی از عواملی که می‌تواند به دانش آموزان و داوطلبان کمک کند تا در ایام کنکور، استرس و اضطراب خود را کاهش دهند، آشنا می‌شویم.
اهمیت خواب بر کاهش استرس در ایام کنکور
خواب کافی و منظم، از مواردی است که در یادگیری بسیار مؤثر است. برخی از افراد به مطالعه‌ی شبانه عادت دارند، در حالی که روان‌شناسان و مشاورین کنکور، بر این باورند که قدرت یادگیری در صبح زود، بسیار بیشتر از ساعت‌های پایانی شب است. دانش آموزان و داوطلبان کنکور باید شب‌ها زودتر بخوابند و از ساعت طلایی خواب که بین 10 شب تا 2 بامداد است، نهایت استفاده را ببرند.
نقش ورزش در کاهش استرس ایام کنکور
در ایام کنکور، به جای پیروی از حرف دیگران و استفاده از داروهای متفاوت برای افزایش تمرکز و یادگیری، ورزش کنید. روزانه 30 تا 45 دقیقه ورزش و پیاده‌روی نه تنها باعث شادی و ایجاد انرژی مثبت می‌شود، بلکه استرس و اضطراب را نیز کاهش و قدرت یادگیری را افزایش می‌دهد. ورزش‌های هوازی نیز به دلیل ذخیره‌ی اکسیژن در بدن، استرس را از فرد دور می‌کند.
تأثیر تغذیه بر کاهش استرس در ایام کنکور
یکی از راه‌های کاهش استرس در ایام کنکور، استفاده از یک برنامه ریزی صحیح برای تغذیه است. از آن جایی که ماه رمضان، مصادف شده با روزهای پایانی کنکور، معمولأ افراد، غذاهای سنگینی مانند حلیم مصرف می‌کنند. دانش آموزان و داوطلبان کنکور، این را باید بدانند که غذاهای سنگینی هم‌چون حلیم، کله پاچه، فست فود و در کل غذاهایی که پنیر پیتزا دارند و به نوعی سنگین محسوب می‌شوند، یادگیری را کاهش می‌دهند. بنابراین داوطلبان، ترجیحأ در این ایامی که روز به روز به کنکور سراسری نزدیک‌تر می‌شویم، مصرف غذاهای سنگین را از برنامه‌ی غذایی خود حذف کنند و از غذاهای سبک و غذاهای آب‌پز و بخارپز استفاده کنند. یکی دیگر از مواردی که باید در تغذیه ایام نزدیک به کنکور برای کاهش استرس در نظر بگیرید، استفاده از مواد غذایی است که بتوان از طریق آن‌ها، سروتونین را جذب بدن کنید. سروتونین یک ماده‌ی شیمیایی آرام‌بخش است که در مقابل کورتیزول و آدرنالین که دو هورمون استرس هستند، قرار دارد. شما باید سعی کنید سروتونین را در بدنتان افزایش دهید تا استرستان کم شود. بهترین مواد برای افزایش سروتونین در بدن، کربوهیدرات‌ها هستند. بهترین موادی که حاوی کربوهیدارت هستند و سرعت کمتری در هضم دارند، غلات سبوس دار، نان جو، پاستا و ماکارونی است.
مفیدترین مواد غذایی این ایام
جو دوسر، کلم بروکلی، سویای پخته و شکلات تلخ برای کاهش استرس بسیار مفید هستند. به‌علاوه تخم مرغ عسلی، شیر بادام و شیر عسل می‌توانند در افزایش یادگیری بسیار کمک کننده باشند. هم‌چنین لازم است که خانواده‌ها، سبزیجات خامی مانند کرفس، اسفناج، هویج و میوه‌هایی از جمله موز و آواکادو را در رژیم غذایی فرزندانشان جای دهند؛ چرا که هر کدام از آن‌ها به دلیل خواصی که دارند، در کاهش استرس در ایام کنکور بسیار تاثیرگذار هستند. مغز خوراکی‌هایی از قبیل پسته، گردو و بادام و لبنیاتی از قبیل شیر در ایام منتهی به کنکور بسیار توصیه می‌شود و در سبد غذایی روزانه باید قرار گیرند. اما مصرف شیر در روز کنکور توصیه نمی‌شود. چرا که ممکن است به دلایل مختلفی از جمله دل درد، تمرکز شما را در جلسه‌ی کنکور به‌هم بریزد.
دمنوش های مناسب ایام کنکور
استفاده از دمنوش ها، یکی دیگر از راه‌هایی است که در کاهش استرس و اضطراب بسیار موثر است. در زیر چند دمنوش را به شما معرفی می‌کنیم، که در کاهش استرس بسیار مؤثر هستند.
- بادرنجوبه، اسطوخودوس و گل گاو زبان را با هم ترکیب کنید. یک قاشق از ترکیب گیاهان را با 1/5 لیوان آب، مخلوط کنید و روی شعله قرار دهید تا به آرامی جوشانده شود. هنگامی که یک سوم آب، بخار شد، مخلوط را صاف کنید و یک تکه‌ی کوچک نبات را داخل آن بیندازید. این دمنوش را 30 دقیقه قبل از خواب بنوشید. (افرادی که سابقه‌ی هیچ‌گونه بیماری ندارند، می‌توانند از این دمنوش استفاده کنند)
- مصرف روزانه‌ی گیاه بابونه به صورت چای، در کاهش استرس در ایام کنکور بسیار مفید و تأثیرگذار است.
- مصرف چای سبز به دلیل داشتن ال‌تیاتین، اثری آرام‌بخش، به خصوص برای افراد دارای تپش قلب، دارد و باعث کاهش استرس و تنظیم فشارخون می‌شود.
شب کنکور چه کارهایی باید انجام دهیم؟
شب کنکور سعی کنید غذای سبک بخورید و ترجیحأ از خوردن لبنیات بپرهیزید. لبنیاتی مانند شیر به دلیل داشتن لاکتوز، ممکن است در فرد، حالت تهوع و دل درد ایجاد کند که باعث برهم خوردن تعادل روانی فرد و افزایش استرس در او می‌شود. هم‌چنین یک روز قبل از کنکور، سعی کنید مصرف مایعات را به حداقل برسانید تا تکرر ادرار نگیرید. خواب مناسب و کافی در شب کنکور، باعث کاهش استرس می‌شود. اگر فکر می‌کنید که استرس دارید و ممکن است شب را نتوانید به راحتی بخوابید، حتمأ از دمنوش های آرامش‌بخشی که در بالا به آن‌ها اشار کردیم، مصرف کنید. هم‌چنین روز قبل از کنکور حتمأ به یک مکان باصفا مانند پارک بروید و تا می‌توانید خود را خسته کنید تا شب را راحت‌تر بخوابید.