یکی از وظایف دانش آموزان، انجام تکالیف مربوط به مدرسه است، ولی گاهی اوقات بعضی از دانش آموزان از انجام تکالیف خود طفره میروند و یا به درستی تکالیفشان را انجام نمیدهند. بعضی از والدین انجام ندادن تکالیف توسط فرزندانشان را به اشتباه، شخصی تلقی میکنند و به شدت واکنش نشان میدهند. آنها تصور میکنند که فرزندشان به علت لجبازی با آنها از انجام تکالیف خود طفره میرود. در حالی که اینگونه نیست و کودکان برای انجام ندادن تکالیف خود دلایل مختلف بسیاری میتوانند داشته باشند. علت لجبازی کودکان با والدین در واقع به نحوهی رفتار با آنها برمیگردد و والدینی که بر این تصورند که فرزندانشان به علت لجبازی با آنها از انجام تکالیف سرباز میزنند باید به سابقهی رفتاری خود با آنها بنگرند.
شاید بعضی از شما بتوانید همزمان با روشن بودن تلویزیون و یا صدای ضبط، مطالعه کنید ولی نمیتوانید از کودکان خود انتظار داشته باشید که همانند شما تکالیف مدرسه را در شلوغی و سر و صدا انجام دهند. پس اتاقی را برای انجام تکالیف مدرسه اختصاص دهید و همچنین به این نکته نیز توجه کنید که کودکان، قدرت تخیل و خیالپردازی گستردهای دارند و شما نمیتوانید مانع خیالپردازی آنها شوید؛ در نتیجه همیشه بر انجام تکالیف آنها نظارت داشته باشید.
فضای مناسب برای انجام تکالیف
مکانی که به درس خواندن و انجام تکالیف اختصاص داده میشود، باید محیطی با روشنایی مناسب باشد به این معنی که نور اتاق نه خیلی زیاد باشد که چشم را بزند و نه آنقدر کم که فرزندان شما را به خواب ببرد. لوازم ضروری برای انجام تکالیف مانند: خودکار، مداد، تراش، کتابهای درسی و ... در آنجا فراهم باشد. اتاق مطالعه باید کاملأ آرام و بدون هیچگونه سر و صدایی باشد. از قرار دادن کامپیوتر در اتاق مطالعه خودداری کنید، زیرا باعث حواس پرتی فرزندتان میشود و در صورتی که برای انجام تکالیف به کامپیوتر نیاز بود آن را در محیط عمومی قرار دهید تا بتوانید بر آن نظارت داشته باشید.
برای انجام تکالیف فرزندتان برنامهریزی کنید
برای اینکه فرزندتان از انجام تکالیف طفره نرود و تکالیفش را به درستی انجام دهد میتوانید به کمک خودش برای انجام تکالیف مدرسهاش برنامهریزی کنید و همچنین برای ایجاد انگیزه در فرزندتان برای او در آخر هفته جایزهای در نظر بگیرید. به این صورت که به فرزندتان بگویید اگر هر روز تکالیفش را به درستی انجام دهد در ازای انجام تکالیف در پایان روز یک ستاره دریافت میکند و اگر در پایان هفته با توجه به تعداد ستارهها به او جایزه میدهید. حتی میتوانید نوع جایزه را حین برنامهریزی مشخص کنید تا برای رسیدن به آن بیشتر تلاش کند. برنامهای که برای انجام تکالیف نوشتهاید را در جایی که در معرض دید فرزندتان باشد نصب کنید تا هر روز او را ببیند و حس مسئولیت پذیری را در او تقویت کنید. دریافت جایزه را هر هفته برایش سختتر کنید تا بیشتر تلاش کند. به این صورت که اگر در هفتهی اول با دریافت 4 ستاره میتوانست جایزه را دریافت کند، هفتهی بعد برای دریافت جایزه باید 8 ستاره به دست آورد. برای انجام تکالیف توسط فرزندتان فقط برنامهریزی درسی کافی نیست بلکه باید در زندگی روزمرهی خود نیز برنامهی منظمی داشته باشید تا فرزند شما به نظم عادت کند و یاد بگیرد هر کاری را در زمان خودش انجام دهد. در واقع کودکان مسئولیت پذیری را از رفتارهای والدین خود میآموزند. پس نظم را در خانه و خانواده برقرار کنید تا کودکانی متعهد و مسئولیت پذیر تربیت کنید.
انجام تکالیف کار کودک است نه والدین!
متأسفانه گاهی اوقات بعضی از والدین که از انجام تکالیف توسط فرزندانشان ناامید میشوند، خودشان شروع به انجام تکالیف فرزندانشان میکنند و فکر میکنند که با این کار در حق فرزندانشان لطف کردهاند؛ در حالی که نمیدانند با این کار بزرگترین خیانت را در حق فرزندشان انجام دادهاند. والدین در واقع با این کار حس مسئولیت پذیری را از فرزندان خود میگیرند و او را به فردی بیمسئولیت تبدیل میکنند. وظیفهی والدین در قبال فرزندشان صرفأ فراهم کردن امکانات لازم برای انجام تکالیف توسط فرزندشان است. پس اگر میخواهید فرزندانی مسئولیت پذیر و موفق داشته باشید هرگز تکالیف فرزندتان را انجام ندهید حتی اگر از انجام تکالیف خود طفره برود. سعی کنید حس مسئولیت پذیری و انجام تکالیف را در فرزندان خود از همان کودکی ایجاد کنید. اگر کودک شما در انجام تکالیف خود مشکل دارد فقط کافی است در کنارش باشید و او را راهنمایی کنید. هرگز کار او را انجام ندهید و اجازه دهید خودش تکالیفش را انجام دهد تا یاد بگیرد، سپس بعد از انجام تکالیف، آنها را چک کنید و مطمئن شوید که تکالیفش را به درستی انجام داده است.
زمان مناسب برای انجام تکالیف توسط فرزندتان را بشناسید
زمان انجام تکالیف بسیار مهم است. بعضی از کودکان در انجام تکالیف کند هستند و زمان بیشتری برای انجام تکالیف لازم دارند، از طرفی نیز طولانی شدن زمان انجام تکالیف کودکان را خسته میکند و باعث میشود که از انجام تکالیف خود طفره روند یا آنها را به درستی انجام ندهند. برای این که کودک شما بتواند تکالیفش را به درستی و با علاقه انجام دهد بهتر است با یک برنامهریزی صحیح زمان انجام تکالیف را در چند زمان با فاصله کافی تقسیم کنید و بر انجام تکالیف آنها نظارت داشته باشید. طبق پژوهشهای صورت گرفته زمان لازم برای انجام تکالیف برای کودکان کودکستانی تا پایهی دوم ابتدایی بین 10-20 دقیقه در روز و برای پایههای بعدی دورهی ابتدایی بین 30-60 دقیقه پیشنهاد شده است. در نتیجه این تصور والدین که هر چه فرزنشان زمان بیشتری را به انجام تکالیف اختصاص دهد، بیشتر یاد میگیرد کاملأ غلط و اشتباه است. همچنین به کودک خود اجازه دهید که خودش تصمیم بگیرد که چه زمانی را به انجام تکالیف اختصاص دهد. بعضی از کودکان دوست دارند بعد از آمدن به خانه ابتدا استراحت کنند، تلویزیون تماشا کنند و سپس به سراغ انجام تکالیف بروند؛ ولی برخی دیگر بر عکس، ابتدا تکالیفشان را انجام میدهند و سپس به سراغ بازی و کارهای دیگر میروند. در نتیجه این اجازه را به فرزندتان بدهید که زمان انجام تکالیف را خودش انتخاب کند. با این کار عملکرد فرزندتان را نیز افزایش میدهید.
سخن آخر
انجام تکالیف یکی از مهمترین وظایف دانش آموزان است. از آن جایی که کودکان بعد از یک دورهی طولانی استراحت و بازی وارد محیط مدرسه میشوند، انجام تکالیف برایشان سخت و مشکل است و والدین میتوانند با رفتارهای درست و همچنین به کمک مدرسه و معلمان این کار را برای فرزندانشان راحت کنند و آنها را مسئولیت پذیر بار آورند. هرگز برای طفره رفتن از انجام تکالیف فرزندتان را تنبیه نکنید و با او به تندی برخورد نکنید زیرا نه تنها مشکل را حل نمیکنید بلکه شرایط را برای خود و فرزندتان سختتر نیز میکنید. در صورتی که از عهدهی مشکل فرزندتان در انجام تکالیف برنیامدید به مشاوران تحصیلی کودکان مراجعه کنید تا بهترین راه حل را پیش روی شما بگذارند و شما را راهنمایی کنند.