بچه‌ها دائماً برای لباس پوشیدن، غذا خوردن، بازی کردن و... تصمیم‌گیری و انتخاب می‌کنند. این تصمیم‌ها گاهی اوقات عجولانه و بدون فکر گرفته می‌شوند. کودکان به مرور زمان و با بزرگ شدن باید سنجیده‌تر تصمیم بگیرند؛ زیرا انتخاب‌ها، نه تنها زندگی آینده‌ی آن‌ها، بلکه اطرافیانشان را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. برای تربیت فرزندانی مستقل، باید توانایی تصمیم‌گیری را در آن‌ها تقویت کنید. حال اگر این مهارت در زمان و سن مناسب به بچه‌ها آموزش داده شود، تأثیر مثبت و چشم‌گیری بر آینده‌ی زندگی آن‌ها خواهد گذاشت. در حقیقت با یادگیری این مهارت، افراد با چالش‌های کمتری در بزرگسالی مواجه می‌شوند. از طرفی در صورت رویارویی با مشکلات، راه‌حل‌های مناسب‌تری را انتخاب خواهند کرد. از آنجاکه کودکان بیشتر زمان خود را در طول روز به بازی می‌پردازند، می توان با استفاده از بازی‌های مؤثر برای تقویت تصمیم‌گیری این توانایی را به آن‌ها آموزش داد. همچنین روانشناسان معتقدند که حدود 90 درصد مهارت‌های ده‌گانه زندگی تا 5 سالگی شکل می‌گیرند. بنابراین این رده‌ی سنی بهترین زمان برای تقویت این توانایی است. به همین دلیل ما در این مقاله قصد داریم مطالبی را در رابطه با اهمیت تقویت قدرت تصمیم‌گیری، آموزش مهارت‌های ده‌گانه زندگی و بازی‌های مؤثر برای تقویت تصمیم‌گیری برای شما عزیزان ارائه دهیم.
مهارت تصمیم‌گیری چیست و چه اهمیتی دارد؟
قدرت تصمیم‌گیری یکی از مهارت‌های ده‌گانه زندگی است که طی آن افراد با تحلیل و بررسی گزینه‌های موجود، در نهایت بهترین راه‌حل را انتخاب می‌کنند. این توانایی یکی از مهم‌ترین مواردی است که حتماً باید به کودکان آموزش داده شود. تصمیماتی که بچه‌ها در طول زندگی می‌گیرند، درواقع بر سلامت ذهنی آن‌ها مؤثر است؛ زیرا باعث می‌شود افراد توانایی کنترل بهتر رفتارهای هیجانی و ناگهانی خود را داشته باشند. زمانی که کودک در بین گزینه‌های موجود یک انتخاب درست انجام می‌دهد، حس رضایت فردی در او ایجاد می‌شود. از آنجاکه یادگیری این مهارت مهم، نیازمند زمان طولانی است، بنابراین آموزش آن باید از همان دوران کودکی آغاز شود.
10 بازی برای تقویت قدرت تصمیم‌گیری در کودکان
کودکان هر روز تصمیمات در ظاهر بی‌اهمیتی می‌گیرند، در‌حالی‌که این انتخاب‌ها بر زندگی آینده‌ی آن‌ها تأثیرگذارند. بدون شک آموزش مهارت‌های ده‌گانه زندگی به کودکان کار راحتی نیست. اما می‌توان با استفاده از بازی‌های مؤثر برای تقویت تصمیم‌گیری این کار را انجام داد. این بازی‌ها عبارت‌اند از: 1- صندلی بازی در این بازی، یک صندلی کمتر از تعداد شرکت کنندگان وجود دارد. با پخش موزیک بازی شروع می‌شود و کودکان باید دور صندلی‌ها راه روند؛ با توقف پخش آن‌ها باید در زمان کوتاه، یکی از صندلی‌ها را برای نشستن انتخاب کنند. این سرگرمی تأثیر بسیار زیادی بر تقویت قدرت تصمیم‌گیری در کودکان دارد. زیرا لازمه‌ی برنده شدن در این بازی سرعت در انتخاب است. با کمک این بازی جذاب بچه‌ها می‌آموزند که چگونه در یک زمان کوتاه بهترین تصمیم را بگیرند. 2- دوز این سرگرمی یکی از معروف‌ترین بازی‌های دو نفره است که برای انجام آن امکانات چندانی نیاز ندارید. انتخاب مکان‌های مناسب برای قرار دادن مهره‌ها نه تنها به تقویت قدرت تصمیم‌گیری کمک می‌کند، بلکه توانایی دقت و تمرکز را در بچه‌ها افزایش می‌دهد. برای این بازی فقط یک برگه، چند مهره و یک خودکار لازم است. 3- مورچه و فیل این بازی در حقیقت نوعی پرسش و پاسخ است. برای انجام این سرگرمی به تعدادی کارت با تصاویر حیوانات نیاز دارید. این بازی به این صورت است که شما تصویر دو حیوان مثلاً مورچه و فیل را به کودک خود نشان می‌دهید. سپس از او می‌پرسید که می‌خواهد جای کدام یک باشد. البته دقت کنید که باید برای انتخابش دلیل بیاورد. این سرگرمی علاوه بر بالا بردن توانایی تصمیم‌گیری به کودکان می‌آموزد که به جزئیات نیز دقت کنند.
4- قایم‌موشک این بازی از قدیمی‌ترین سرگرمی‌های کودکان است که به هیچ وسیله‌ای نیاز ندارد. یکی از قوانین بازی آن است که بچه‌ها نباید در مکان قبلی قایم شوند. انتخاب بهترین محل برای پنهان شدن توانایی تصمیم‌گیری را در کودکان تقویت می‌کند. 5- نقش بازی کردن و داستان‌سرایی کودکان معمولاً توانایی خیال‌پردازی بالایی دارند. به همین دلیل قادرند خود را در نقش شخصیت‌های مختلف کارتونی قرار دهند. این کار نه تنها به آن‌ها برای درک مشاغل مختلف کمک می‌کند، بلکه مهارت تصمیم‌گیری را در نیز افزایش می‌دهد.
6- دومینو این بازی هیچ قاعده و قانونی ندارد. به همین دلیل کودکان و حتی بزرگسالان در هر رده‌ی سنی می‌توانند از پس آن برآیند. فقط کافی است در انتخاب جایگاه مناسب برای مهره‌های مستطیلی دقت کرده و برنده‌ی بازی شوند. یک دستت دومینو از 28 مهر مستطیلی تشکیل شده است که هرکدام به دو مربع به هم چسبیده تقسیم می‌شوند. در این بازی باید مهره‌ها طوری کنار هم قرار بگیرند که یکی از مربع‌های موجود با مربع مهره بعدی زنجیر شود. هر بازیکن که مهره‌هایش زودتر تمام شود، برنده‌ی بازی است. 7- بازی‌های رومیزی این بازی‌ها از جمله سرگرمی‌های مورد علاقه‌ی والدین و کودکان به شمار می‌روند که تنوع گسترده‌ای دارند. بازی‌های رومیزی مثل شظرنج، منچ و ... معمولاً برای رده‌های سنی مختلف طراحی شده‌اند که هر کدام مراحل و قوانین خاص خود را دارند. به کودکتان اجازه دهید که از بین آن‌ها سرگرمی مورد علاقه‌ی خود را انتخاب کرده، سپس در رابطه با قواعد آن با او گفت‌وگو کنید. این سرگرمی‌ها نه تنها بر مهارت تصمیم‌گیری بلکه در ایجاد رابطه‌ای صمیمی بین کودکان و والدین تأثیر می‌گذارند. 8- بازی حافظه این بازی متشکل از تعدادی کارت با تصاویر مختلف به صورت جفت است. بعد از چیدن آن‌ها بر روی میز از کودک بخواهید به کارت‌ها با دقت نگاه کند و همه‌ی عکس‌ها را به ذهن بسپارد. سپس همه‌ی آن‌ها را به پشت برگردانده و از او بخواهید کارت‌های جفت را بردارد. در صورت یکی نبودن باید آن‌ها را به جای خود برگرداند. برنده‌ی این بازی کسی است که بیشترین تعداد کارت جفت را پیدا کرده باشد. با انجام این سرگرمی بچه‌ها می‌آموزند که عاقلانه تصمیم بگیرند. 9- نقطه و خط در این بازی تعداد بازیکن‌ها باید حداقل دو نفر باشند. همچنین در هر نوبت باید دو نقطه را به وسیله‌ی یک خط به هم وصل کنید. تا زمانی که یک مربع تشکیل دهید. در این سرگرمی جذاب برنده کسی است که تعداد مربع‌های بیشتری را ساخته باشد. این بازی به افزایش تمرکز، صبوری و قدرت تصمیم‌گیری کمک بسیار زیادی می‌کند. 10- پازل این بازی از هماهنگی دست و چشم گرفته تا مهارت تصمیم‌گیری را تقویت می‌کند. پازل یا جورچین از تکه‌هایی تشکیل شده است که با کنار هم قراردادن آن‌ها شکل و تصویر منسجمی حاصل می‌شود. پازل به علاوه بر تقویت قدرت تصمیم‌گیری باعث افزایش اعتماد به نفس می‌شود.
سخن آخر
تمامی بازی‌های مؤثر برای تقویت تصمیم‌گیری در عین سادگی تأثیرات بسیار عمیقی بر اعتماد به نفس در کودکان می‌گذارند. همچنین باید بدانید که در این سرگرمی‌ها برد و باخت اهمیت زیادی ندارد. آن‌چه مهم است، تحولاتی است که در بچه‌ها ایجاد می‌شود. بنابراین اگر می‌خواهید فرزندانتان در آینده زندگی مطلوبی داشته باشند، با استفاده از بازی‌های ساده مهارت‌های ده‌گانه زندگی از جمله توانایی تصمیم‌گیری را به آن‌ها بیاموزید.