والدین همواره در دوران تحصیل فرزندان به شکل‌های مختلف به آن‌ها کمک می‌کنند. در سال‌های ابتدایی تحصیل، نقش والدین و به‌طور خاص مادران، در یادگیری بهتر دروس توسط فرزندان انکارناپذیر است. در میان درس‌های مختلفی که بچه‌ها در سال‌های ابتدایی تحصیل خود می‌آموزند، درس ریاضی از جایگاه ویژه‌تری برخوردار است. مادران نیز همواره به دنبال بهترین روش تمرین ریاضی برای کمک به فرزندانشان هستند. امروزه نظام آموزشی در مقایسه با زمان تحصیل والدین، تغییرات مهمی به خود دیده است؛ بنابراین مادران با شیوه‌های جدید آموزش ریاضی برای کودکان به‌درستی آشنایی ندارند. تعارض میان شیوه‌های آموزش مدرسه با روش تمرین والدین، می‌تواند به بروز اختلال یادگیری ریاضی فرزندان منجر شود. در این مقاله قصد داریم بهترین روش تمرین ریاضی در منزل را برای مادران تشریح کنیم. با ما همراه باشید.
چرا یادگیری ریاضی ابتدایی از اهمیت زیادی برخوردار است؟
یادگیری ریاضی ابتدایی در تمام نظام‌های آموزشی دنیا از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. دانش‌آموزان مقطع ابتدایی که ریاضیات را به‌درستی فرا می‌گیرند، به‌تبع آن مهارت‌های حل مسئله‌شان نیز تقویت می‌شود. هوش هیجانی آن‌ها رشد پیدا می‌کند و قوه‌ی حافظه در آن‌ها به‌خوبی تقویت می‌شود. بررسی‌های روان‌شناسان نشان می‌دهد که اختلال یادگیری ریاضی در روابط اجتماعی افراد در بزرگسالی نیز تبعات منفی را به دنبال خواهد داشت. درنتیجه، در بین دروس مقطع ابتدایی، ریاضی جایگاه مهمی دارد و نیاز است که علاوه بر مدرسه، والدین نیز برای یادگیری بهتر ریاضی فرزندان خود تلاش کنند.
راهنمای والدین برای ریاضی؛ بایدهای آموزش ریاضی به فرزندان
نمی‌توان فقط از یک متد به‌عنوان بهترین روش تمرین ریاضی در منزل یاد کرد، بلکه والدین و به‌طور خاص مادران باید چند اصل مهم را در راستای آموزش ریاضی به کودکان خود، به کار بگیرند. در همین راستا، بهترین روش تمرین ریاضی در منزل متشکل از چندین فعالیت است که باید در کنار هم اجرایی شوند. این فعالیت‌ها عبارت‌اند از: از دوره‌ی پیش از مدرسه مفاهیم ابتدایی ریاضی را با فرزندان خود تمرین کنید آموزش ریاضی برای کودکان را می‌توان با مفاهیم بسیار ساده، پیش از دوره‌ی ابتدایی آغاز کرد. در همین راستا پیشنهادهایی که توسط کارشناسان برای یادگیری بهتر ریاضی در سنین پیش از مدرسه ارائه می‌شود، عبارت‌اند از: - صحبت‌کردن درباره‌ی تفاوت بین گروه‌های مختلفی از اشیا (برای نوزادان)؛ - استفاده از تصاویر اعداد کوچک روی اشیای مختلف در خانه، برای تصویرسازی درست از اعداد (کودکان یک تا دو ساله)؛ - شمارش اشیا در برابر کودکان با لمس یا اشاره کردن به آن‌ها (کودکان دو تا سه ساله)؛ - تشخیص سریع تعداد گروهی کوچک از اشیا بدون شمارش آن‌ها (کودکان سه تا چهار ساله)؛ - آموزش جمع یا کم کردن اعداد کوچک به کمک اشیا (کودکان 4 تا 5 ساله). فرزندان خود را به مرتب و منظم نوشتن محاسبات ریاضی تشویق کنید یکی از مشکلات مهمی که از ابتدای دوران تحصیل تا انتهای آن گریبان‌گیر برخی دانش‌آموزان است، رعایت‌نکردن نظم و ترتیب در محاسبات ریاضی است. حتی اگر بهترین روش تمرین ریاضی نیز استفاده شود، ولی مسئله‌ی نظم و ترتیب در محاسبات رعایت نشود، درک درستی از مراحل انجام‌شده برای فرزندان شما حاصل نمی‌شود. سعی کنید حتماً این مسئله را به آن‌ها مدام گوشزد کنید تا ملکه‌ی ذهنشان شود. بهترین روش تمرین ریاضی، یادگیری ریاضی از راه بازی است بازی‌کردن برای هر کودکی جذاب است. پس چه بهتر که یادگیری ریاضی از راه بازی را نیز در برنامه‌ی خود قرار دهید. نه‌تنها بازی‌های رایانه‌ای بسیار خوبی برای این منظور در دسترس است، بلکه ابزارهای مختلفی ازجمله چرتکه‌های مخصوص کودکان نیز وجود دارد. کارکردن با این ابزار، ذهن کودک را کاملاً با مفاهیم ریاضی آشنا می‌کند. به این ترتیب، زمینه‌سازی مناسبی برای یادگیری بهتر ریاضی صورت می‌گیرد. در خرید‌های روزمره‌ی زندگی، بچه‌ها را درگیر محاسبات ریاضی کنید مفاهیم ریاضی را باید در زندگی روزمره برای فرزندان خود ملموس کنید. بهترین روش تمرین ریاضی، مشارکت‌دادن فرزندان در خرید و فروش برای منزل است. سعی کنید فرزند خود را برای خرید ببرید و او را در فرایند محاسبه‌ی قیمت کالاها درگیر کنید. به این ترتیب، کودک با کاربرد ریاضی در زندگی آشنا می‌شود. این کار تأثیر مثبتی روی فرایند یادگیری ریاضی فرزندان می‌گذارد.
ریاضی را با سایر دروس ترکیب کنید ترکیب ریاضی با سایر دروس می‌تواند بخش مهمی از اختلال یادگیری ریاضی در فرزندان را برطرف کند. برای مثال، اعداد ریاضی را با حروف الفبا ترکیب کنید. به هریک از حروف الفبا یک عدد خاص نسبت دهید و از فرزندان خود بخواهید که عملیات ریاضی مانند جمع و تفریق را به این ترتیب انجام دهند. از علاقه‌مندی‌های فرزندان برای یادگیری بهتر ریاضی استفاده کنید بهترین روش تمرین ریاضی آن است که کودکان را مشتاق یادگیری کند. سعی کنید ریاضی را در کنار چیزهایی که فرزندانتان به آن‌ها علاقه‌مند هستند، قرار دهید. این کار فرایند یادگیری ریاضی ابتدایی را تسهیل می‌کند. برای مثال، بسیاری از بچه‌ها به فوتبال علاقه‌مند هستند. سعی کنید او را درگیر محاسبه‌ی امتیازات تیم ورزشی محبوبش کنید. به این ترتیب، کارکردن با اعداد برای او جذاب‌تر خواهد شد. به‌جای سؤال‌پرسیدن از بچه‌ها، آن‌ها را در نقش معلم قرار دهید یکی از دلایلی که باعث ایجاد اختلال یادگیری ریاضی در فرزندان می‌شود، حضور همیشگی آن‌ها در جایگاه پاسخ‌گو است. سعی کنید هرازگاهی آن‌ها را در نقش معلم قرار دهید. به این ترتیب، از آن‌ها بخواهید مفاهیمی را که در مدرسه یاد گرفته‌اند برای شما توضیح دهند. شما نیز در نقش دانش‌آموز ظاهر شوید و مسائل را از آن‌ها بیاموزید. از نظر آموزشی، کسی که بتواند مفهومی را به زبان ساده به دیگران منتقل کند، خودش به‌خوبی بر آن مسلط شده است. مدیریت پول را به فرزندان خود بیاموزید وقتی به فرزندان خود پول‌توجیبی می‌دهید، به آن‌ها مدیریت‌کردن پول‌هایشان را نیز بیاموزید. به این ترتیب، کارکردن با اعداد به‌طور ناخودآگاه برای آن‌ها مرور می‌شود و در یادگیری بهتر ریاضی مؤثر است. در طول روز مباحث ریاضی را به‌صورت گذرا مرور کنید سعی کنید آموزش ریاضی برای کودکان را در زمان‌های مختلف دنبال کنید. سؤالات کوتاه و مختصری آماده کنید و در موقعیت‌های مختلف در طول روز این سؤالات را از فرزندان خود بپرسید. به این ترتیب، مسائل برای آن‌ها مرور می‌شود. درباره‌ی بهترین روش تمرین ریاضی از معلمان و مشاوران مدرسه سؤال بپرسید حتماً سعی کنید شیوه‌ی آموزشی خود را با معلمان مدرسه‌ی فرزندانتان هماهنگ کنید. بسیاری از روش‌های آموزشی که در دوران تحصیل شما مورد استفاده قرار می‌گرفتند، در حال حاضر منسوخ شده است. شما می‌توانید با حفظ رابطه‌ی دائمی خود با معلمان و مشاوران مدرسه، بهترین روش تمرین ریاضی را از آن‌ها بیاموزید.
در آموزش ریاضی برای کودکان چه کارهایی را نباید انجام دهید؟
بعضی از روش‌های آموزشی هست که استفاده از آن‌ها نه‌تنها کمکی به فرزندان نمی‌کند، بلکه باعث بروز اختلال یادگیری ریاضی آن‌ها نیز می‌شود. در ادامه به پنج مورد از کارهایی که نباید به‌منظور آموزش ریاضی برای کودکان انجام دهید، اشاره می‌کنیم. 1. فشار واردکردن به بچه‌ها برای حفظ مفاهیم ریاضی فرزندان شما قرار نیست به روباتی تبدیل شوند که محاسبات ریاضی را از حفظ انجام می‌دهد. آن‌ها باید مهارت حل مسئله را در آموزش ریاضی فرا بگیرند؛ بنابراین به‌هیچ‌وجه تلاش نکنید تا آن‌ها را وادار به حفظ‌کردن مباحث کنید، بلکه با تشویق آن‌ها به کنجکاوی بیشتر و عمیق‌تر، در درک مفاهیم به آن‌ها کمک کنید. 2. استفاده از ماشین‌حساب ماشین‌حساب نباید در دوران ابتدایی چندان در اختیار فرزندان قرار بگیرد. آن‌ها در این دوره در حال یادگرفتن اصلی‌ترین پایه‌های ریاضیات هستند؛ بنابراین استفاده از ماشین‌حساب برای آن‌ها بسیار مضر است و فرایند یادگیری را در آن‌ها به تأخیر می‌اندازد. 3. به‌رخ‌کشیدن ضعف فرزندان در ریاضی حتی اگر بهترین روش تمرین ریاضی را به کار ببرید ولی با روی خوش با فرزندانتان مواجه نشوید، هیچ موفقیتی به دست نمی‌آورید. به‌هیچ‌وجه در طول تمرین‌کردن با آن‌ها عصبانی نشوید و جملات حاوی بار منفی به آن‌ها نگویید. 4. استفاده از کتاب‌های حل‌المسائل کتاب‌های حل‌المسائل در حکم خوراندن سم به بچه‌ها هستند. حتماً جلوی استفاده از این گونه کتاب‌ها را بگیرید. کتاب‌های حل‌المسائل دشمن خلاقیت دانش‌آموزان هستند و موجب اختلال یادگیری ریاضی در آن‌ها می‌شوند. 5. صرف زمان‌های طولانی و مداوم برای آموزش ریاضی به‌هیچ‌وجه آموزش ریاضی برای کودکان را در طولانی مدت ادامه ندهید. آموزش و تمرین را در بازه‌های زمانی کوتاه اما مستمر ادامه دهید. به این ترتیب، اثرگذاری کار شما به‌مراتب افزایش پیدا می‌کند.
کلام پایانی
در این مقاله با بایدها و نبایدهای آموزش ریاضی برای کودکان آشنا شدیم. یادگیری بهتر ریاضی در دانش‌آموزان ابتدایی، بدون کمک والدین تقریباً غیرممکن است. سعی کنید حتماً زمان مناسبی برای یادگیری ریاضی از راه بازی برای فرزندان خود در نظر بگیرید. بررسی‌های کارشناسان علوم تربیتی نشان می‌دهد که بهترین روش تمرین ریاضی با فرزندان، بازی‌کردن است. در قالب بازی می‌توان مفاهیم ریاضی را به‌خوبی برای کودکان تصویرسازی کرد. درنتیجه درک بالایی از مبانی ریاضی برای آن‌ها به وجود می‌آید. به خاطر داشته باشید که زمانی می‌توانید شریک تمرینی خوبی برای فرزندانتان باشید که در مواجهه با آن‌ها از در دوستی وارد شوید.