پس از دوران مدرسه، اولین اتفاق مهمی که باید به استقبال آن برویم کنکور است. آزمونی که مجوز ورود به دانشگاه بوده و تاثیر زیادی در آینده و موفقیت ما خواهد داشت. از طرف دیگر کنکور، بزرگ‌ترین آزمونی است که هر ساله در کشور برگزار می‌شود و بیشترین میزان داوطلب را دارد. آزمون کنکور در ایران در چند گروه آموزشی اجرا می‌شود که با توجه به رشته خود باید در آن شرکت کنیم. پس از قبولی در کنکور به مرحله انتخاب رشته می‌رسیم. در این مطلب با نگاهی به تاریخچه کنکور با جزئیات برزگ‌ترین آزمون علمی کشور و نحوه انتخاب رشته و قبولی در دانشگاه آشنا خواهیم شد.
متقاضیان کنکور طی سال‌های اخیر
اولین آزمون کنکور در ایران سال 1348 بود. این تاریخ مبنای شروع برگزاری کنکور برای پذیرش در دانشگاه طی سال‌های آینده شد و تا الان 53 دوره آزمون کنکور در ایران برگزار شده است. در سال‌های اول برگزاری کنکور نحوه طراحی سوالات متفاوت بود. به‌صورتی که اولین سال، سوالات به‌صورت کوتاه پاسخ طراحی شده بود. از سال 1377 کنکور در 5 گروه مختلف به‌صورت مجزا طراحی و اجرا می‌شود:
- علوم ریاضی و فنی؛
- علوم تجربی؛
- علوم انسانی؛
- زبان خارجه؛
- هنر.
داوطلبان کنکور در سال 1395 بیشترین متقاضیان را در بین تمامی گروه‌ها داشتند. رتبه‌های بعدی مربوط به ریاضی و فنی، علوم انسانی، زبان خارجه و هنر بود. در سال 1396 هم تعداد شرکت‌کنندگان در آزمون کنکور مانند سال گذشته بود، با این تفاوت که جای رشته هنر و زبان عوض شد. تعداد شرکت‌کنندگان آزمون کنکور در ایران طی سال‌های گذشته کاهشی بوده است. گرچه تعداد داوطلبان سال 1398 از تعداد متقاضیان سال 1397 بیشتر شد و یک استثنا به شمار می‌رفت.
انتخاب رشته کنکور
پس از شرکت در آزمون کنکور افرادی که رتبه و تراز مورد نظر را به دست آورده‌اند، مجاز به انتخاب رشته در کنکور سراسری هستند. انتخاب رشته برای هر یک از گروه‌های درسی مجاز به با توجه به شرایط تعیین شده انجام می‌شود. به‌صورت کلی هر متقاضی پذیرفته شده، امکان انتخاب 150 رشته و دانشگاه را دارد که با توجه به رتبه و تراز خود می‌تواند آن را انجام دهد تا شانس قبولی خود را بالا ببرد. انتخاب رشته در کنکور سراسری معمولا باید در بازه زمانی یک هفته‌ای و به صورت اینترنتی انجام شود.
نسبت قبولی در کنکور
نسبت قبولی در کنکور را می‌توان از چند جهت مورد توجه قرار داد: از نظر جنسیت، شهر و گروه آزمایشی. در سال گذشته یعنی کنکور سراسری 1400، نسبت قبولی کنکور دختران نسبت به پسران بیشتر بود. به‌طوری که حدود 54 درصد پذیرفته شدگان را خانم‌ها و 45 درصد را در تمامی 5 گروه آزمایشی آقایان تشکیل می‌دادند. نسبت قبولی از نظر شهر هم در بین رتبه‌های زیر 100 کنکور 1400 هم به ترتیب برای شهرهای یزد، تهران، خراسان جنوبی، آذربایجان شرقی، مازندران و اصفهان بوده است. در بین گروه‌های آزمایشی هم علوم تجربی، بعد علوم انسانی و در نهایت علوم ریاضی بیشترین داوطلب را داشتند.
انواع سهمیه در کنکور
آزمون کنکور سراسری در ایران شرایطی دارد که اطلاع از آن‌ها در قبولی شما تاثیر زیادی خواهد داشت. یکی از این شرایط انواع سهمیه در کنکور است. تاثیر سهمیه بر قبولی برای شرکت‌کنندگان در کنکور به دو صورت سهمیه عمومی و اختصاصی در نظر گرفته شده است. اولین نوع آن که شامل تمامی متقاضیان می‌شود و در واقع یکی از این سهمیه‌های عمومی است، بر اساس منطقه محل سکونت و تحصیل تعیین می شود. بر اساس این سهمیه‌بندی، سه منطقه از نظر دسترسی به امکانات آموزشی در کشور در نظر گرفته شده است:
- منطقه یک: بخش های مرکزی شهرهای تهران، شیراز، اصفهان، تبریز و مشهد؛
- منطقه دو: بیشتر شهرها و شهرستان‌های بزرگ؛
- منطقه سه: شهر و استان‌ها و سایر مناطقی که از امکانات تحصیلی کمتری برخوردارند؛
- سهمیه افراد خاص: خانواده شهدا، ایثارگران و رزمندگان دارای سهمیه مخصوصی هستند؛
- سهمیه مناطق محروم: استان‌های محروم از امکانات آموزشی و تحصیلی نیز دارای سهمیه ویژه‌ای در زمان قبولی خواهند بود.
قبولی در دانشگاه
آزمون کنکور در ایران معتبرترین و اصلی‌ترین روش برای ورود به دانشگاه‌ها است. در این بین برخی دانشگاه‌ها شرایط خاصی علاوه بر کنکور سراسری در نظر می‌گیرند، که متقاضیان پس از انتخاب رشته کنکور سراسری ملزم به رعایت آن خواهند بود. ضمن اینکه برای پذیرش در دانشگاه‌ها علاوه‌بر تراز و رتبه باید به تاثیر سهمیه در قبولی کنکور هم توجه کافی داشت. شرایط برخی از دانشگاه‌های تراز اول ایران در هنگام پذیرش دانشجو برگزاری آزمون مخصوص و حتی مصاحبه حضوری است.
کدام دانشگاه‌ها آزمون عملی دارند؟
دانشگاه‌های مختلف رویه ثابتی برای پذیرش دانشجو ندارند و برخی از آن‌ها اقدام به برگزاری آزمون‌های خاصی می‌کنند. شرایط برگزاری آزمون‌های عملی بیشتر مربوط به رشته‌های هنر و فنی است. گرچه محدود به این رشته‌ها نمی‌شود. البته آزمون عملی برای همه دانشگاه‌ها نیست و در زمان انتخاب رشته دانشگاه سراسری و آزاد می‌توانید در دفترچه مربوطه، شرایط دانشگاه‌های مختلف را مطالعه کنید. اگر دانشگاه خاصی در یک یا چند رشته با برگزاری آزمون عملی دانشجو می‌پذیرفت، خود را برای آن آماده کنید.
کدام دانشگاه‌ها مصاحبه حضوری دارند؟
پس از قبولی در کنکور و کسب رتبه مورد نظر، برای پذیرش در برخی دانشگاه‌ها باید در مصاحبه حضوری هم شرکت کنید. البته این مورد در رابطه با همه دانشگاه‌ها صدق نمی‌کند و دانشگاه‌های خاصی، این شرط را دارند. معمولا دانشگاه‌هایی که وابسته به ارگان خاصی هستند یا رشته‌هایی که حساسیت بیشتری دارند، برای پذیرش در رشته‌های مختلف، مصاحبه حضوری هم دارند. متقاضیان پس از قبولی در مصاحبه حضوری مجاز به تحصیل در آن دانشگاه هستند. یکی از معروف‌ترین و البته معتبرترین دانشگاه‌ها که پس از قبولی آزمون کنکور در ایران و کسب رتبه مورد نظر، مصاحبه حضوری هم دارد، دانشگاه امام صادق (ع) است.
تغییر دانشگاه پس از قبولی شامل حال چه کسانی می شود؟
آزمون کنکور در ایران شرایط خاصی دارد که پس از پذیرفته شدن و انتخاب رشته، می‌توانید در دانشگاهی که قبول شده‌اید، تحصیل کنید. اما گاهی شرایط به‌صورتی است که دانشجو می‌تواند درخواست تغییر دانشگاه بدهد. این مورد در بیشتر مواقع پذیرفته نمی‌شود اما در عین حال برای افراد خاص، استثناء وجود دارد. در واقع افراد با داشتن شرایط زیر می‌توانند پس از قبولی در دانشگاه درخواست تغییر آن را بدهند. اما این تغییر به معنی پذیرفته شدن درخواست نیست و با توجه وضعیت دانشجو، درخواست بررسی می‌شود.
- تاهل و سکونت همسر در شهر دیگر؛
- معلولیت، مصدومیت یا بیماری‌های سخت؛
- سرپرست خانوار بودن و سکونت خانواده در شهر دیگر.
آزمون کنکور در ایران؛ مسیر پر فراز و نشیب
برای بیشتر ما آزمون کنکور در ایران و موفقیت در آن یک اصل مهم و سرنوشت‌ساز است. در قدم دوم هم انتخاب رشته در کنکور سراسری می‌تواند تاثیر زیادی در موفقیت ما داشته باشد. پس علاوه بر تلاش برای رسیدن به هدف، به ابزارهای مناسبی نیاز خواهیم داشت. مدارس علوی یک ابزار کاربردی برای برنامه‌ریزی و همراهی شما برای موفقیت در آزمون کنکور است. در این مسیر پر فراز و نشیب این همراهی را حفظ کنید تا بهترین نتیجه را بگیرید.