رجبی استاد دانشگاه، در همایش همیاران مشاور که در تالار فرهنگ تهران برگزار شد، به نشانههای افسردگی در دانش آموزان و آسیب های اجتماعی نوجوانان اشاره کرد و اظهار داشت: افسردگی در دانش آموزان و آسیب های اجتماعی که گریبانگیر نوجوانان شده است، تهدیدی است که باید به آن توجه شود. از موضوعات مهمی که باید در محیط مدرسه به آن توجه کنیم، حسن نیت معلم با دانش آموزان میباشد. منظور از حسن نیت این است که در دانش آموز این احساس به وجود نیاید که معلم از حضور او ناراحت میشود. با ایجاد کردن چنین شرایطی، میتوان از بروز آسیب های اجتماعی در دانش آموزان جلوگیری کرد.
نشانههای بروز ناهنجاری
رجبی با اشاره به نشانه های بروز ناهنجاری و افسردگی در دانش آموزان گفت: هر نشانهای که به آن اشاره میشود را نباید به عنوان اختلال و ناهنجاری تلقی کرد بلکه این نشانهها به معنای این است که بتوانیم دانش آموزان را بهتر و دقیقتر بشناسیم و به آنها کمک کنیم. وی افزود: از جمله نشانههای بروز آسیب های اجتماعی در دانش آموزان اضطراب، افسردگی، خستگی بیش از حد، علاقهی کم به تحصیل و نشانههای جسمی مانند شکایت مداوم از دل درد و سردرد میباشند که اگر این نشانهها در کودکان و نوجوانان بیشتر شود مشکلساز خواهد شد.
نشانههای افسردگی در دانش آموزان
وی با اشاره به نشانههای افسردگی در دانش آموزان گفت: از جمله نشانههای افسردگی در دانش آموزان و نشانههای اختلالات اضطرابی، غش، تپش قلب و گریه است؛ همچنین دانش آموزانی که سر جلسهی امتحان به دلیل پاک کردن زیادی، برگهی نامرتبی دارند و امکان خواندن برگهی امتحانی آنها، سخت است و دانش آموزانی که تمایل دارند در کلاس درس در صندلیهای جلوی کلاس بنشینند و در کلاس باز باشد، از کسانی هستند که دچار اختلالات اضطرابی میباشند و مشاوران باید به این موارد توجه نمایند و از طریق دعوت و مصاحبه با آنها، نشانههای افسردگی در دانش آموزان را شناسایی کنند. رجبی در ادامه صحبتهایش دربارهی اختلالات اضطرابی و نشانههای افسردگی در دانش آموزان گفت: چنانچه دانش آموز انگیزهی لازم برای درس خواندن را نداشته باشد و دچار افت شدید تحصیلی شود، باید به طور جدی مورد توجه قرار گیرد. وی ادامه داد: بیشفعالی و لجبازی از دیگر اختلالات رفتاری است که باید فورا به مراجع ذیربط ارجاع داده شوند و اصلیترین علامت این اختلالات رفتاری، پرخاشگری و تهاجم است که معلم و خانواده؛ قادر به کنترل آن نیستند و این موضوع سبب آسیب به سایر دانش آموزان میشود.
تخلیه هیجان با رفتارهای آسیبرسان
رجبی با اشاره به خودزنی در دوران نوجوانی بیان کرد: خودزنی در نوجوانان از رفتارهای آسیبرسانی است که نوعی تخلیهی هیجانی به حساب میآید. طبق آمارهای به دست آمده، 70 درصد احتمال اقدام به خودکشی در افرادی که رفتارهای آسیبرسان دارند، وجود دارد. گاهی این افراد برای آن که بین دوستان خود تنها نباشند و به قول معروف خودی نشان داده باشند، دست به این رفتارهای آسیب رسان میزنند.
خودکشی در نوجوانان
وی به موضوع خودکشی در نوجوانان اشاره کرد و گفت: موضوع خودکشی تنها به قشر خاصی محدود نمیشود و همهی افراد ممکن است با این موضوع درگیر باشند. زمانی که فردی با دردهایی رو به رو میشود که تحملش برای او سخت است، انگیزهی خودکشی در او ایجاد میشود. علت این انگیزه، حتی ممکن است به سالهای قبل برگردد. کاهش یا افزایش زمان خواب، ناامیدی و حس بیارزشی به اطراف؛ از مواردی است که در بحث خودکشی نوجوانان باید به آنها توجه زیادی شود. همچنین دانش آموزان کمالگرای منفی به شدت در معرض خطر خودکشی هستند و مشاوران مدارس باید به آنها حس امنیت بدهند تا بتوانند به آنها نزدیک شوند و مشکل را برطرف کنند.
رجبی با بیان نشانههای افسردگی در دانش آموزان و خطر خودکشی در نوجوانان گفت: مشاوران باید بتوانند نشانههای افسردگی در دانش آموزان و اختلالات رفتاری در آنها را شناسایی کنند، همچنین مشاوران باید ارزیابی خطر داشته باشند تا بتوانند دانش آموزانی که در معرض خطر خودکشی هستند را از این شرایط دور کنند. وی افزود: مشاوران مدارس باید با سایر بخشهای مدرسه هماهنگ باشند و رازداری را طوری به دانش آموزان القا کنند تا آنها بتوانند به مشاوران اعتماد کنند.